Наталля Радзіна на RTVI: Парад 3 ліпеня прадэманстраваў поўную залежнасць Лукашэнкі ад Расеі

Беларусы байкатавалі забаўкі дыктатара.

3 ліпеня ў Менску прайшоў вайсковы парад, а апазіцыя паспрабавала правесці акцыю пратэсту.

Пра падзеі 3 ліпеня ў эфіры незалежнага расейскага канала RTVI вядоўца Дар'я Пешчыкава паразмаўляла з галоўнай рэдактаркай сайта «Хартыя-97» Наталляй Радзінай і першым намеснікам старшыні Ліберальна-дэмакратычнай партыі Беларусі Алегам Гайдукевічам.

Дар'я Пешчыкава: Давайце я пачну з выступу Лукашэнкі, ён адбыўся яшчэ напярэдадні. Аляксандр Лукашэнка сказаў, што «дзень незалежнасці» стаў сімвалам свабоднага і мірнага жыцця ў краіне. Пачнём з вашага каментара, Алег.

Алег Гайдукевіч: Ну, безумоўна, згодны з Лукашэнкам. Нам сапраўды незалежнасць дасталася дарагой цаной. І Беларусь не проста святкуе дзень незалежнасці 3 ліпеня. Гэта тая дата, якая сапраўды можа аб'яднаць усіх беларусаў незалежна ад палітычных пераваг. Бо менавіта 3 ліпеня Беларусь, Менск быў вызвалены ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Гэта не палітызаваная дата. Таму яна дарагая кожнаму беларусу, кожнаму чалавеку. Няма такога чалавека, хто не шанаваў бы гэтую дату. Таму ў 1996 годзе на рэферэндуме большасць беларусаў прыняла пастанову, што менавіта 3 ліпеня будзе днём незалежнасці ў Рэспубліцы Беларусь. Таму, безумоўна, гэтая дата вельмі важная.

З 1991 года мы адбыліся як незалежная дзяржава, мы давялі ўсяму свету, што Беларусь суверэнная, што яна, сапраўды, займае сваё месца ў Еўропе. Мы - частка Еўропы. Мы - краіна, якая праводзіць незалежную замежную палітыку. Мы сябруем з Расеяй, у нас саюз з Расеяй. У нас добрыя стасункі з краінамі СНД, але, пры гэтым, мы вельмі добра выбудоўваем стасункі з Еўрапейскім Звязам. І ў апошнія гады мы здзейснілі прарыў — Лукашэнку запрасілі ў Аўстрыю канцлерам у Перу. Вялікая колькасць еўрапейскіх дэлегацый. Еўропа нас пачула. Яна бачыць, што Беларусь адбылася. І другі момант, гэта роля Беларусі ў свеце Еўропы. Мы за апошнія гады, пачынаючы з 2014 года, сапраўды давялі, што мы, па-першае, пляцоўка для мірных перамоваў, а, па-другое, донар еўрапейскай бяспекі на ўвесь еўрапейскі кантынент. Таму сёння свята не толькі ў Менску. Уся краіна гуляе, уся краіна святкуе. Гэта, сапраўды, свята. Таму мы ўсе сёння адпачываем і радуемся, і я хачу павіншаваць з «днём незалежнасці» ўсіх беларусаў.

Д. П.: З вашага дазволу, Алег, давайце дамо слова Наталлі. Я думаю, ёй ёсць што сказаць.

Наталля Радзіна: Ну, па-першае, Беларусь сёння не святкуе «дзень незалежнасці». Паколькі сапраўдны дзень незалежнасці Беларусі — 27 ліпеня. Менавіта тады, у 1990 годзе, была прынятая дэкларацыя дня незалежнасці Беларусі. А сёння ж гэта — асабістае свята Лукашэнкі. Ён скасаваў святкаванне дня вызвалення Менска ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў і прызначыў гэты дзень «днём незалежнасці». І наогул, беларусы байкатуюць гэтае свята. З'язджаюць з горада. Вось нават беларуская чыгунка пусціла два дадатковыя цягнікі ў Вільню.

А сёння Лукашэнка зладзіў ігрышчы — вайсковы парад. Гэтыя вайсковыя парады беларусы ненавідзяць. Была бачная рэакцыя грамадства на рэпетыцыі парада, якія паралізавалі ўвесь горад, разбілі асфальт, на які былі выдаткаваныя вялізныя грошы. Хоць краіна сёння жабрацкая і заробкі, і пенсіі ў Беларусі мізэрныя. Таму гэта фальшывае свята, як, уласна, фальшывая ліберальна-дэмакратычная партыя, прадстаўніка якой вы сёння паклікалі ў студыю. Алег, я нагадаю, быў адным з начальнікаў аддзялення міліцыі ў Менску. І ўдзельнічаў у палітычных рэпрэсія супраць апазіцыі, якую, як вы заўважылі, таксама масава арыштоўваюць у Менску.

В. Г.: Я б без абразаў назваў Наталлю фальшывым сайтам. Але мяркую, што трэба паважаць адзін аднаго не залежна ад поглядаў.

Д. П.: Наталля, я хацела ў вас удакладніць з нагоды даты, пра якую мы казалі цяпер. Алег казаў пра тое, што гэта дата, якая яднае і праблем не выклікае, бо ўсе ўважаюць за важнае адсвяткаваць вызваленне краіны ад фашысцкага захопніка. Але, мяркуючы з вашых слоў, гэта не зусім так. Многім гэтая дата наогул не падабаецца.

Д. П.: Алег, вам слова. Давайце, усё ж абыдземся без узаемных абраз. Я хацела задаць пытанне аб даце, аб якой мы ўжо згадалі — 27 ліпеня. Яна не мае ніякага значэння для краіны з вашага пункту гледжання?

В. Г.: Безумоўна, мае і 25 сакавіка, я Наталлю падтрымаю; 25 сакавіка - важная дата ў гісторыі Беларусі. І 7 лістапада, і тая дата, якую вы назвалі. Гэта ўсё важныя даты. І без іх не было б суверэннай, незалежнай Беларусі цяпер. Але мы выбралі тую дату, якая не палітызаваная, бо 7 лістапада бліжэй да камуністаў; 25 сакавіка бліжэй да іншых палітычных сіл. Камуністы яе не падтрымаюць. А ў краіне людзі розных палітычных поглядаў. Гэта дэмакратыя і ёсць, калі мы выбіраем тую дату, якая сапраўды можа аб'яднаць усіх людзей — гэта першае. Другое, ну, выйшлі сёння два чалавекі на не санкцыянаванае мерапрыемства. Ва ўсёй краіне ёсць апазіцыя. Іх затрымалі, адпусцяць да вечара. Нікуды яны не дзенуцца.

Д. П.: Чаму акцыя не была санкцыянаваная? Яны не спрабавалі яе ўзгадніць або яе не ўзгаднілі?

В. Г.: Не, яны не спрабавалі яе ўзгадніць. Але напраўду, калі мне кажуць, што гэтую дату ігнаруюць. Я толькі што прыехаў з параду, я толькі што прыехаў з цэнтра горада. Тысячы людзей, дзясяткі тысяч людзей цяпер гуляюць у горадзе Менску. Свята па-сапраўднаму атрымалася. Ёсць тыя, каму не падабаюцца масавыя мерапрыемствы. І ў Расеі такія людзі ёсць, ва ўсім свеце такія людзі ёсць. А яны на лецішча ездзяць. Гэта ва ўсім свеце так. І апошні момант: тое, што ў нас у парадзе ўдзельнічаюць расейскія войскі, кітайскія таксама ўдзельнічалі, запрашалі і іншыя краіны. Мы ў саюзнай дзяржаве. Хіба гэта дрэнна? Польшча з Амерыкай праводзяць супольныя парады, Беларусь з Расеяй. Што ў гэтым дрэннага? Гэта дэмакратычна, гэта добра. І ніякай пагрозы міру не нясе.

Д. П.: Алег, давайце ў Наталлі і спытаем, што тут, у гэтым дрэннага. Таму што, мабыць, яна тут добрага бачыць мала.

Н. Р.: Па-першае, я павінна зняпраўдзіць тую хлусню, якую сказаў Алег Гайдукевіч, бо людзей сёння было арыштавана больш за 30 чалавек толькі ў Менску. Цяпер паведамляецца пра арышты ў рэгіёнах. Нагадаю, што людзі выйшлі на акцыю: гэта была акцыя памяці ахвяраў савецкіх палітычных рэпрэсіяў, і акцыя салідарнасці з беларускімі палітычнымі зняволенымі. Усе акцыі апазіцыі забараняюцца ўладамі, таму пра санкцыянаванасць гаворкі быць не можа.

Што тычыцца сённяшняга параду, беларусы яго байкатавалі. У большасці сваёй, людзі на парад не хадзілі. І казаць пра тое, што гэта масавае нейкае свята — не даводзіцца. Людзей, якія выйшлі на акцыю салідарнасці і памяці, проста брутальна арыштоўвалі тыя самыя былыя калегі Алега Гайдукевіча, які сёння спрабуе рабіць выгляд, што ён нейкі палітычны дзеяч, якім ён, вядома, не з'яўляецца.

Залежнасць Лукашэнкі ад Расеі абсалютна відавочная. У вайсковым, эканамічным, палітычным плане. Лукашэнка з'яўляецца поўнай марыянеткай Крамля. Дарэчы, я нагадаю, што нядаўна Лукашэнка заявіў аб магчымасці таго, што Беларусь можа ўвайсці ў склад нейкага дзяржавы. І гаворка ідзе, вядома, скажам, не аб Польшчы. Гаворка ідзе аб Расеі. І, наогул, сёння можна казаць аб тым, што гарант незалежнасці Беларусі сёння не Лукашэнка, а Пуцін. Дыктатарскі рэжым цалкам залежыць ад Расеі.

Інфармацыйны ўплыў ад Расеі на Беларусь таксама велізарны. Сайт «Хартыі», які Алег Гайдукевіч назваў фальшывым — гэта самы папулярны незалежны сайт. Яго заблакавалі на тэрыторыі Беларусі. І мы бачым тое, што беларусы глядзяць расейскую тэлевізію, чытаюць расейскія газеты. І, увогуле, у інтэрнэце беларусы перайшлі на расейскія сайты. І гэта кажа пра тое, што Беларусь практычна гатовая да акупацыйнага рэжыму Пуціна. Лукашэнка абсалютна залежны ад Крамля чалавек і яго стаўленік — у гэтым няма сумневаў.

Д. П.: Дзякуй, Наталля, дзякуй, Алег. Давайце, тут падвядзем нейкую рысу, скончым нашу гутарку. Пазіцыі ў вас, вядома, зусім розныя. З намі на сувязі былі першы намеснік старшыні ліберальна-дэмакратычнай партыі Алег Гайдукевіч і галоўная рэдактарка сайта «Хартыя 97» Наталля Радзіна. Яны разважалі аб «дні незалежнасці» Беларусі.