Бунт палешукоў: Нашую зямлю забралі ў «рэспубліку александрыя»

Як у Жыткавіцкім раёне змагаюцца за возера Чырвонае.

У Жыткавіцкім раёне на Гомельшчыне некалькі месяцаў праходзяць пратэсты супраць намераў улады перадаць трэцяе велічынёй возера Беларусі - Чырвонае, нацыянальнаму парку «Прыпяцкі», піша «Гомельская вясна».

Возера Чырвонае - самы буйны натуральны вадаём Гомельскай вобласці і трэці па велічыні ў Беларусі пасля Нарачы і Асвейскага.

Сёння ў нацыянальнага парку «Прыпяцкі» ўжо ёсць у арэндзе траціна возера і прылеглы з паўночнага захаду лясны масіў. Яшчэ дзве траціны - у Жыткавіцкага лясгаса і акцыянернага таварыства «Жыткавічыхімсэрвіс». Але на пачатку года «Прыпяцкі» надумаў падмяць пад сябе ўсё возера і прылеглую тэрыторыю ў радыусе трох кіламетраў.

Жыхары Жыткавічаў, а таксама вёсак Дуброва, Пухавічы, Чырвонае, якія знаходзяцца побач з возерам, упэўненыя, што, калі над возерам пачне панаваць «Прыпяцкі», яны страцяць сваю радзіму.

І прыклады таго, як нацыянальны парк пазбаўляў людзей магчымасці патрапіць у лясы, дзе яны спрадвеку збіралі грыбы і ягады, палявалі і адпачывалі - зусім побач.

Каля вёскі Палянка ёсць лес, які аддалі нацыянальнаму парку і папросту агарадзілі парканам, забаранілі наведваць.

Ужо некалькі разоў на ўзбярэжжы возера адбываліся стыхійныя пратэстныя сходы жыхароў навакольных вёсак, на якія прыязджалі і людзі з Жыткавіч і прылеглага да возера Любанскага раёна Менскай вобласці.

У вёсцы Дуброва праводзіўся агульны сход жыхароў, куды запрашалі і кіраўніцтва Нацыянальнага парку. Але генеральны дырэктар - Сцяпан Бамбіза ад кантактаў з людзьмі ўсяляк ухіляецца.

Людзі перакананыя, што Нацыянальны парк не будзе займацца аховай прыроды на возеры. Яны бачаць, што робіцца ў лясах былога Прыпяцкага запаведніка, на базе якога ў 1996-м стварылі нацыянальны парк.

Эколагі неаднаразова звярталі ўвагу на знішчэнне ўнікальнага масіву пойменных дуброў на правым беразе Прыпяці. На службовых асоб нацыянальнага парку заводзілі некалькі крымінальных спраў за незаконныя высечкі і паляванне. Жыхары наваколля Чырвонае мяркуюць, што нацыянальны парк імкнецца прыкрыць сваю безгаспадарлівасць пашырэннем тэрыторыі, з якой яшчэ можна нешта высмактаць.

Жыхары Жыткавіцкага раёна не разумеюць, навошта распальваць канфлікт там, дзе яго няма. Сёння нацыянальны парк «Прыпяцкі» валодае лясамі, ракой Прыпяць, вялікай колькасцю лугоў, балот, азёр і малых рэк на тэрыторыі чатырох раёнаў Гомельшчыны - Петрыкаўскага, Жыткавіцкага, Лельчыцкага і Калінкавіцкага, агульнай плошчай амаль на 190 тысяч гектараў. І асабліва эфектыўнасці гаспадарання там не адзначаецца.

Не відаць добрага гаспадара і на той частцы Чырвонага, якая цяпер у арэндзе «Прыпяцкага». Ці ж перадача ўсяго возера сямейнаму клану братоў Бамбіза палепшыць эканамічныя паказчыкі нацыянальнага парка?

Людзі не могуць зразумець, чаму гэта робіцца за кошт пагарды інтарэсамі не толькі жыхароў, але і прадпрыемстваў Жыткавіцкага раёна, якія знаходзіцца ў ліку дэпрэсіўных. Жыхары напісалі калектыўны зварот у адміністрацыю Лукашэнкі, якая павінна прыняць канчатковую пастанову аб перадачы возера. Але адказ атрымалі ад Управы справамі, якому падпарадкаваны нацыянальныя паркі. У адказе абяцаюць ўлічыць інтарэсы мясцовага насельніцтва. Вось толькі абяцанням такім гэтае насельніцтва ўжо не верыць:

«У рэспублікі Беларусь адымаецца зямля і перадаецца ў «рэспубліцы александрыю». Увесь наш раён падзелены на тры часткі: адну забрала кіраўніка справамі Лукашэнкі, другую - Тураўшчына і прэм'ер-міністр, а ад трацін застаўся кавалак раёну. Грошы ідуць невядома куды».

«Просьба да Нацпарку: вярніце тэрыторыі раёну! І дайце магчымасць раёну распараджацца землямі так, як раён лічыць патрэбным. Таму што нацпарк хоча забраць гэтыя ўгоддзі для свайго развіцця, а раёну развівацца не трэба».

Мясцовыя разглядаюць перадачу зямлі і азёраў нацыянальнаму парку як рэйдарскі захоп, маўляў ім скарыстаюцца важныя персоны. Кошт ліцэнзіі на паляванне ў «Прыпяцкі» ў шмат разоў перасягае заробкі сялян. Таму дагэтуль туды прыязджалі збольшага заможныя замежнікі. Ці змогуць людзі свабодна хадзіць на возера, калі яно стане тэрыторыяй нацыянальнага парку, ва ўстанове нам не адказалі.