Як абараніць дзяцей ад каронавіруса?

Інтэрв'ю амерыканскага педыятра, які працуе над вакцынай ад COVID-19.

Ужо вядома, што найбольш цяжка каронавірус перажываюць людзі старэйшага ўзросту, а таксама пацыенты з рознымі хранічнымі захворваннямі, паведамляе «Настоящее время».

Дагэтуль лічылася, што дзеці пераносяць інфекцыю лягчэй, аднак сур'ёзнай базы даследаванняў пра гэта пакуль няма. Амерыканскі педыятр Стывен Цайхнер, які працуе над пошукам вакцыны ад COVID-19 ва Універсітэце штата Вірджынія, распавёў, як пераносяць каронавірус розныя групы дзяцей і што можна зрабіць, каб абараніць іх ад эпідэміі.

- Што нам вядома пра каронавірус і дзяцей на сённяшні дзень?

- На днях кітайскі педыятр апублікавала цікавае даследаванне, у якім апісаны клінічныя праявы хваробы ў больш чым 2400 дзяцей. Гэта вельмі цікава для педыятраў, якім трэба будзе лячыць дзяцей, якія заразіліся COVID-19, а таксама эпідэміёлагаў і тых, хто займаецца пабудовай матэматычных мадэляў развіцця захворванняў. У гэтым даследаванні сцвярджаецца, што ў дзяцей ва ўзросце ад года хвароба працякае ў значна менш вострай форме, аднак нованароджаныя і дзеці да года перажываюць яе цяжэй, чым мы меркавалі раней.

Гэта паўплывае на тое, як мы рыхтуемся да лячэння дзяцей і немаўлят, якія могуць заразіцца COVID-19: мы павінны быць гатовыя не толькі да таго, што нованароджаныя пераносяць хваробу горш, чым нам здавалася, але таксама і да таго, што ў дзяцей старэйшых хвароба можа праходзіць вельмі лёгка, а часам і наогул без сімптомаў. Гэта важна, бо гэта азначае, што яны могуць перадаваць вірус іншым. Так што, на мой погляд, гэта яшчэ адзін аргумент за тое, што сацыяльнае дыстанцыяванне і іншыя меры засцярогі, якія цяпер прымаюцца, павінны распаўсюджвацца не толькі на дарослых, але і на дзяцей у тым ліку, і нават у асаблівасці на тых дзяцей, хто з выгляду здаровы.

- Мяркуючы па наяўных звестках, у найбольшай ступені сімптомы і ўскладненні выяўляюцца ў людзей старэйшага ўзросту. Мы ведаем, чаму дзяцей вірус літуе?

- Мы гэтага не ведаем. Зараз гэта прадмет актыўнага абмеркавання і цікавасці. Ёсць некалькі гіпотэз, якія выглядаюць цікавымі. Тое, што вірус больш небяспечны для нованароджаных, нядзіўна - немаўляты многія інфекцыі пераносяць цяжэй, чым дарослыя, як бактэрыяльныя, так і вірусныя. Да прыкладу, пакуль мы не ўмелі папярэджваць перадачу ВІЧ дзецям, на дзяцей ён аказваў больш сур'ёзны ўплыў.

А вось чаму дзеці [больш старэйшага ўзросту] пераносяць хваробу лягчэй, мы пакуль не ведаем. Некаторыя мяркуюць, што ў дзяцей менш рэцэптараў, якія патрэбныя вірусу для таго, каб пракрасціся ў клеткі. Гэта можна пацвердзіць з дапамогай даследаванняў.

Іншыя кажуць, што ў дзяцей мог развіцца імунітэт пад уздзеяннем іншых вірусаў. COVID-19 выклікаецца вірусам SARS-CoV-19, гэта не адзіны існуючы каронавірус. Значная частка захворванняў прастудай (ВРВІ) таксама выклікана каронавірусамі. Так што не выключана, што імунітэт да іх дапамагае дзецям змагацца з COVID-19. Пакуль што гэта толькі гіпотэзы - напэўна мы не ведаем. Але вывучэнне гэтых з'яў можа наблізіць нас да разумення, як лячыць COVID-19 і як стварыць вакцыну супраць яго.

- Вы ўказвалі ў сваіх публікацыях, што ў некаторых дзяцей рызыка ўскладненняў можа быць падвышанай.

- Так, гаворка ішла як раз пра немаўлят. Але і наогул дзеці з хранічнымі, у тым ліку рэспіраторнымі, захворваннямі, сардэчнымі захворваннямі (напрыклад, з прыроджаным парокам сэрца), іншымі метабалічнымі захворваннямі, прыроджанымі сіндромамі імунадэфіцыту больш рызыкуюць заразіцца любымі інфекцыямі, не толькі COVID-19.

- Дзеці ў нас па-ранейшаму гуляюць на пляцоўках і ходзяць адзін да аднаго на дні нараджэння. На ваш погляд, ці трэба больш гаварыць аб тым, што дзеці могуць гуляць актыўную ролю ў распаўсюдзе каронавіруснай інфекцыі?

- Так, безумоўна. Людзі павінны распаўсюджваць рэкамендацыі органаў аховы здароўя, якія патрабуюць сацыяльнага дыстанцыявання, не толькі для дарослых, але і для дзяцей. Мы павінны разумець, што для дзяцей, якія любяць наведваць сваіх бабуль, дзядуль і іншых старэйшых сваякоў, гэта можа быць хваравіта.

Але для пажылых людзей рызыка сур'ёзных ускладненняў вельмі высокая, і трэба памятаць таксама, што яны могуць заразіцца ад сваіх унукаў, якія пераносяць хваробу лёгка ці ўвогуле без сімптомаў. Так што з сацыяльнага пункту гледжання абмежаванне кантактаў дзяцей са сваякамі можа быць хваравітым, але гэта выключна важна для таго, каб знізіць распаўсюджванне інфекцыі.

- Вы рэкамендуеце бацькам ставіцца да дзяцей як да магчымых пераносчыкаў віруса, нават калі ў іх няма ніякіх сімптомаў? Таму што адмяніць паездкі да дзядуль і бабуль можна, але дзеці ўсё роўна гуляюць адзін з адным.

- Я разумею, што гэта няпроста, але трэба старацца максімальна абмяжоўваць [кантакты дзяцей адзін з адным]. Як мінімум не дапускаць гульняў у вялікіх групах. Калі ў дзяцей ёсць брат або сястра - лепш гуляць з імі. У рамках аднаго дома - нічога страшнага, але вялікія святы, групы і гэтак далей - ад усяго гэтага, на мой погляд, дзяцей трэба асцерагчы, прынамсі пакуль.

- Што можна рабіць, каб абараніць дзяцей?

- Мы можам практыкаваць сацыяльнае дыстанцыяванне, тлумачыць важнасць правільнай гігіены. Мае дзеці ўжо выраслі, але я выдатна памятаю, як яны былі маленькімі: сачыць за тым, каб яны былі ў чысціні і правільна мылі рукі, было няпроста! Але мы павінны рабіць усё, што можам.

- Калі ў дзіцяці з'яўляюцца сімптомы, вы б парэкамендавалі бацькам везці іх у бальніцу - або лепш звязацца з лекарам па тэлефоне? Бо такія ж сімптомы могуць быць у іншых сезонных захворванняў.

- Вы абсалютна маеце рацыю, гэта можа быць усё што заўгодна. Таму бацькам варта перш за ўсё звязацца з лекарам. Не трэба, каб пацыенты тоўпіліся ў прыёмных памяшканнях, месцы там неабходна берагчы для тых, хто сапраўды мае патрэбу ў дапамозе. Туды адназначна будуць звяртацца пацыенты з COVID-19. Таму калі ў вас няма нічога сур'ёзнага, зварот у бальніцу можа падвергнуць рызыцы вас і вашу сям'ю. Калі вам неабходна, то, вядома, звяртайцеся. Але калі вы проста перажываеце, калі ў вас нязначныя сімптомы - перш за ўсё звяжыцеся з лекарам.

- Паколькі ў дзяцей сімптомы меней выяўленыя, ці варта, на ваш погляд, лячыць іх дома і не везці ў бальніцу?

- Я б кансультаваўся з лекарам. Тое, што ў многіх дзяцей сімптомы нязначныя, магчыма, сапраўды кажа на карысць таго, што ім лепш лячыцца дома. Але кожны выпадак індывідуальны. Так што бацькі павінны раіцца з медыкамі.

- Ці хацелі б вы дадаць нешта да таго, што ўжо сказалі?

- Я спадзяюся, што ўсе паставяцца да таго, што адбываецца сур'ёзна і будуць берагчы сябе. Зараз цяжкія часы, і нам усім варта ўносіць сваю лепту і рабіць усё, што ад нас залежыць.