19 сакавiка 2024, aўторак, 10:56
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

Перамагай

21
Перамагай
ІРЫНА ХАЛІП

Нават адзін чалавек можа зрушыць тэктанічныя пліты.

Раней, калі Ніна Багінская выходзіла з дому, каб пашпацыраваць па горадзе са сцягам, ніхто не спяшаўся скласці ёй кампанію. Не тое каб лічылі яе эксцэнтрычнай - проста пабойваліся такіх шпацыроў і такой кампаніі. Ніне ж добра, думалі, яна пенсіянерка, ёй няма чаго страчваць, а ў нас крэдыты і кар'ера, і навучанне дзяцей трэба аплачваць, і наогул неяк дыскамфортна блукаць па горадзе са сцягам, нават калі не паб'юць.

А цяпер, варта Ніне выйсці з пад'езду, вакол яе збіраюцца прыхільнікі і прыхільніцы - менчукі ўсіх узростаў, са сцягамі розных памераў, жыхары розных раёнаў з рознымі поглядамі. Яны проста разам ідуць шпацыраваць. І кожны раз гэта становіцца яркай, эфектнай, вясёлай акцыяй пратэсту, на якой нікому не страшна. Але да таго, як гэта здарылася, Ніна дзесяцігоддзямі шпацыравала са сцягам адна. Колькі бел-чырвона-белых палотнаў у яе адабралі, не злічыць. Жыве на палову пенсіі, таму што другую палову ўлада на аплату штрафаў адбірае. І ўсё адно выходзіць шпацыраваць, і дапамогу ні ад каго не прымае (ужо колькі раз ёй спрабавалі аплаціць штрафы - і праваабаронцы, і проста тыя, хто спачуваюць, - нікому не ўдалося), і нават не думае пра тое, што стала сімвалам беларускага супраціву. Ёй усё адно - галоўнае, каб сцяг не знік з вуліц роднага горада.

Ніна Багінская шчаслівая, што ў краіне цяпер такая колькасць сцягоў - на вуліцах, на фасадах дамоў, у дварах. Да яе шпацыраў цяпер далучыліся ўсе. І гэта найлепшая ілюстрацыя да таго, што дзеянні аднаго чалавека могуць зрушваць тэктанічныя пліты. Калі ж ён будзе чакаць, пакуль да яго далучацца мільёны, - не ссунецца нічога.

Нашы тэктанічныя пліты ўжо хадуном ходзяць, і адстаўны тыран з апошніх сіл балансуе на краі вялізнай расколіны ў кары. Толькі ў нас больш няма тых дзесяцігоддзяў, што спатрэбіліся для ператварэння шпацыраў са сцягам у нацыянальную традыцыю. Зараз час сціснуўся. Ён свішча ў вушах, як нясецца цягнік. Здаецца, быццам толькі ўчора мы стаялі ў чэргах, каб прагаласаваць супраць Сашы тры працэнты, а ўжо цэлы месяц прайшоў.

За гэты месяц мы адваявалі сабе прастору. У нас з'явілася Плошча перамен. У нас з'явіліся новыя сябры, мы пазнаёміліся з суседзямі, мы цяпер не вышукваем у натоўпе аднадумца, а занураемся ў вуліцу, як у мора. Выходзіш з дому - і ты ўжо не адзін. Гэта каласальнае дасягненне, гэта тая неабходная частка перамогі, якая ўжо ў нас у руках. Толькі часу ў нас не так шмат, як раней. Дакладней, яго зусім мала. Так што цяпер усё залежыць ад кожнага з нас.

Учора ўся Беларусь захаплялася мужным, прыгожым, адважным шахцёрам Юрыем Корзунам. Уяўляла сабе, як ён на досвітку, пасля начной змены, калі адзінае жаданне - гэта хутчэй выбрацца на паверхню, удыхнуць свежага паветра і адправіцца дадому, - прыкаваў сябе кайданкамі на глыбіні 305 метраў. І не збіраўся падымацца на паверхню, пакуль не будуць выкананыя ягоныя патрабаванні: адстаўка Лукашэнкі і спыненне распраў над мірнымі пратэстоўцамі. Юрыя даставалі з шахты сілай, перапілоўваюць кайданкі. Днём яго пропуск ужо быў заблакаваны. А што рабіць звольненаму шахцёру ў Салігорску? Ага, вось і я пра тое ж. Так што Юрый выдатна разумеў, чым рызыкуе. Ён не нобэлеўскі лаўрэат, да яго шахты не прыедуць заходнія дыпламаты. І ўсё адно здзейсніў гэты безразважны і выдатны ўчынак. Як Ніна Багінская, стойкім алавяным салдацікам, якая выходзіць ва ўсялякае надвор'е. Як той пажарны, што адмовіўся здымаць бел-чырвона-белыя сцягі. Як Піт Паўлаў, які выйшаў адзін з гітарай проста да строю карнікаў і заспяваў «Тры чарапахі».

Вядома, у ідэальным свеце ўсе астатнія шахцёры тут жа далучыліся б да героя, і трухлявая дыктатура рассыпалася б у пыл у той жа дзень. Зрэшты, не: у ідэальным свеце дыктатура б пала яшчэ ружовашчокай i дагледжанай, не дажыўшы да маразму і трэмару. А ў нашым рэальным свеце ўсё зусім па-іншаму. Тут шахцёры не адразу кідаюцца на дапамогу свайму таварышу. Але мільёны заўсёды пачынаюцца з адзінак.

Спачатку нехта адзін бярэ ў рукі сцяг. Або абвяшчае страйк. Або сыходзіць з працы, якая патрабуе хлусні. Або прыкоўвае сябе кайданкамі. Або уступае ў бой з карнікамі, якія б'юць чалавека. Ці, нарэшце, выходзіць з БРСМ ці «Белай Русі». Кожнае адважнае дзеянне аднаго чалавека ўрэшце выклікае сотні і тысячы такіх жа дзеянняў па ўсёй краіне. Так што індывідуальны план для кожнага вельмі просты.

Вазьмі сцяг (можна гітару). Ідзі на плошчу (можна ў двор). Спявай песні (можна проста крычаць «Жыве Беларусь!»). А далей усё проста. Дапамажы слабому. Стань яшчэ мацнейшы. Нічога не бойся. Перамагай.

Ірына Халіп, спецыяльна для Charter97.org

Напісаць каментар 21

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках