У Беларусі ўзмацнілася апаратная барацьба

Незадаволеныя «востраць нажы» і пішуць паперы.

У беларускай «эліце», калі гэта можна так назваць, стае як кумаўства так і амурных гісторый. Ёсць месца таксама і паддывановай барацьбе за ўплыў, доступ да цела і магчымасць расставіць сваіх людзей. Штодня ствараюцца і распадаюцца кааліцыі. Сёння сябруюць, а заўтра пішуць адзін на аднаго дакладныя. Апаратная барацьба яна такая. У нармальных краінах гэтую ролю адыгрываюць партыі - у нас сем'і і сямейкі, аднакласнікі і аднакурснікі, піша тэлеграм-канал «Нік і Майк».

Сістэма падбору і расстаноўкі кадраў успадкаваная з савецкага мінулага, але з асаблівасцямі. Наяўнасць «татачкі» для прызначэння на высокія пасады ўзведзеная ў абсалют. Чым драбнейшы татка, тым складаней прэтэндаваць на высокую пасаду. Для прызначэння на пасаду няма конкурсаў, хоць начальніку падаецца некалькі кандыдатур. Адна з якіх - галоўная. Астатнія так, для стварэння бачнасці альтэрнатывы і адводу вачэй.

Кампетэнцыі і досвед, як бачым цяпер, сышлі на апошняе месца, саступіўшы ідэалагічнай выверанасці і гучнасці цокання абцасаў. Нікуды не дзелася і кумаўство - гэта з таго самага саўка.

Да прыкладу, быў такі дэпутат Вярхоўнага Савета 13-га склікання Малахоўскі, узначальваў камісію правоў чалавека. Але ў 1996 годзе ён надумаў пераабуцца, падтрымаў папраўкі ў канстытуцыю, ініцыяваныя Лукашэнкам, і ўвайшоў у Палату прадстаўнікоў. За тую здраду беларускаму народу ўвайшоў у спіс тых, каму усюды ў нас дарога. Прывілеі распаўсюджваюцца нават на дзяцей. Сын працуе ў адміністрацыі, а дачка - у Менгарвыканкаме.

Але, праўда, з саўка забыліся ўзяць тое, што камусьці яшчэ трэба працаваць, думаць, прымаць пастановы і несці за іх адказнасць («кадры вызначаюць усё»). Вынікі цяпер - відавочны. Чым вышэйшая пасада, тым менш навыкаў і больш бяздумных даручэнняў («будзе эканоміка - будуць кадры»).

Паглядзіце на «12 апосталаў» дзеда - там няма каманды. Каманд, напраўду, няма нідзе. Ёсць хаатычна расстаўленыя свае людзі.

Напрыклад, з прыходам Наталлі Качанавай спачатку ў Савет міністраў (дзе яна адразу атрымала гучную мянушку «Наташка-Потеряшка», бо не ведала, што рабіць і за што хапацца ў сацыяльнай палітыцы - гэта ж не звыклая каналізацыя Наваполацка), пазней у адміністрацыю і фінальна (пакуль) у Савет Рэспублікі засвяціліся новыя зоркі.

Дурноў у Мінспорце ярка гарэў да жнівеньскіх падзей і трагедыі з братам Вадзіма Дзевятоўскага, пара Марчанкі кар'ерна расце, кіраўніком адміністрацыі дзеда стаў генерал Сяргеенка, які толькі апошнім часам пачаў выходзіць з ценю ўплывовай патронкі і праяўляць самастойнасць.

Тое, што Качановa праводзіць нечаканыя нарады ў адсутнасць дзеда ці высокапастаўленых канкурэнтаў, не выпадковасць, а практыка - такая спроба заслупаваць або пазначыць тэрыторыю, паказаць, хто тут галоўны. Вось і 22 красавіка, як толькі дзед за парог, Качановa нясецца на МЗКЦ, дзе правядзе нават асабісты прыём грамадзян без папярэдняга запісу. Закрыць гештальт на заводзе, на якім дзед быў пасланы адкрытым тэкстам - адмысловы шык апаратнай барацьбы. Наташа, дагуляешся...

«Сваіх людзей» спрабуюць расставіць усе. Сябры Віктара Лукашэнкі з АСАМ распаўзліся па сілавым блоку (нікога з іх «ператрах» пакуль не закрануў), кіраўніка спраў дагэтуль кантралюе пракуратуру.

Ступень уплывовасці не залежыць наўпрост ад пасады. Больш - ад доступу да цела. Той жа аматар аўчарак быў больш уплывовы, калі быў «пры целе» - памочнікам у агульных пытаннях, а не, дапусцім, кіраўніком адміністрацыі.

Зараз у доступе да цела маюць поспех дзве Наташы і Іван Церцель (трэба ж сцэнары да фільмаў зацвярджаць). Незадаволеныя востраць нажы і пішуць паперы. А дзеду ўвесь гэты бруд і валтузня падабаюцца. Ён так звык. Гэта важней, чым скон заводаў і затрымка выплаты пенсій.