Скарачэнне персаналу амбасады ЗША ў Расеі: што гэта азначае?

З 1 жніўня колькасць персаналу дыпмісіі ЗША ў Расеі скароціцца ў 10 разоў.

З пачатку жніўня амерыканская амбасада і консульства ЗША ў Расеі будуць працаваць у новым, абмежаваным фармаце. Толькі ў Маскве штат амбасады з 1200 чалавек (як гэта было ў 2016 годзе) скароцяць прыкладна да 120 чалавек, распавёў амбасадар Злучаных Штатаў у Расеі Джон Саліван, піша dw.com.

Пад скарачэнне трапляюць супрацоўнікі з расейскім грамадзянствам і грамадзяне трэціх краін - у канцы красавіка прэзідэнт РФ Уладзімір Пуцін падпісаў указ, які забараняе наймаць іх дыпмісіі «недружалюбных» дзяржаў. Цяпер да іх належаць ЗША і Чэхія. Якіх наступстваў чакаць ад новых абмежаванняў? Журналісты пагаварылі з цяперашнімі і былымі супрацоўнікамі амбасады, а таксама экспэртамі ў міжнародных дачыненнях.

«Ці стане цяжэй разумець Расею»: экс-амбасадар ЗША аб скарачэнні персаналу

Першай жа рэакцыяй амбасады ЗША ў Расеі на ўказ Пуціна стала рашэнне спыніць выдачу неіміграцыйных візаў для недыпламатаў. Скарочаны штат не ў стане апрацоўваць заявы на турыстычныя, бізнэс- або навучальныя візы ад грамадзян РФ, заявілі ў пасольстве. Акрамя таго, новае абмежаванне падрывае аператыўную працу пасольства і ўплывае на тое, як амерыканскія ўлады разумеюць бягучую абстаноўку ў Расеі, патлумачыў былы амбасадар ЗША ў Расеі, прафесар Стэнфорда Майкл Макфол.

«Калі я сам быў паслом, я шмат у чым абапіраўся на расейскіх экспэртаў, якія працуюць у амбасадзе, якія ведалі ўсе тонкасці эканомікі Расеі, аховы здароўя, тэхналогій або замежнай палітыкі. Гэта (памяншэнне колькасці персаналу. - Рэд.) пагібельнае для амерыкана-расейскіх дачыненняў. Зараз Вашынгтон і Масква працягнуць мець канфлікт і нязгоду, але яны не павінны быць заснаваныя на неразуменні або ілжывых уяўленнях пра што-небудзь. Цяпер жа нам будзе значна цяжэй разумець Расею», - панаракаў Макфол.

І ўсё ж, з яго слоў, скарачэнне штата больш за ўсё паўплывае на расейскіх грамадзян, якія хочуць паехаць у ЗША: «Можа быць, як раз гэтага Пуцін і хоча? Магчыма, ён баіцца, што людзі будуць ездзіць у Амерыку?».

Тое, што адбываецца паміж ЗША і Расеяй вакол іх пасольстваў, - гэта ведамасная вайна, якая выяўляецца ў тым, што абодва бакі абцяжарваюць жыццё сваім дыпламатам, лічыць галоўны рэдактар сайта Маскоўскага цэнтра Карнегі <>Аляксандр Бавунаў. Цяперашняя яе фаза пачалася падчас прэзідэнцкай кампаніі ў Амерыцы ў 2016 годзе, калі Абама наклаў некаторыя абмежаванні на расейскую амбасаду.

«Цяжкасць дыпламатычнай дзейнасці - тыповая мера ціску ці выразу незадавальнення паводзінамі партнёра. Гэта адбываецца рознымі спосабамі: бакі пазбаўляюць адзін аднаго лецішчаў, магчымасці паездак па краіне, абмяжоўваюць кантакты, не прымаюць дыпламатаў у дзяржустановах. Ёсць маса жывой канкрэтыкі, якая з'яўляецца прадметам міжведамасных дачыненняў. Яе могуць нават у Крамлі не вельмі добра разумець», - працягвае Бавунаў, у мінулым супрацоўнік расейскай амбасады ў Грэцыі.

З яго слоў, у Масквы не так шмат рычагоў ціску на ЗША. Абмежаванне колькасці супрацоўнікаў амбасады азначае павелічэнне нагрузкі на тых, хто застаўся ў штаце. «Амбасада ЗША ў Маскве займаецца шырокім колам пытанняў - ад віз да інфармавання ўрада. У Вашынгтон яна пастаўляе палітычны аналіз, заснаваны не толькі на чытанні газет, але і на асабістых гутарках з расейскімі экспэртамі, чыноўнікамі. Менш людзей - менш магчымасці сустракацца, менш рук , каб пісаць тэлеграмы і даведкі», - тлумачыць Бавунаў.

Адмена выдачы віз расейцам - вымушаны, сімвалічны крок з боку ЗША, мяркуе рэдактар сайта цэнтра Карнегі. З яго слоў, у Вашынгтоне разумеюць, што атрымальнікі амерыканскіх віз - гэта ў асноўным адукаваны сярэдні клас, бізнэсоўцы, тыя, хто мае сваякоў што ўжо жывуць у Амерыцы.

«Гэта ўдар па звычайных грамадзянах, па грамадзянскай дыпламатыі, па грамадскіх сувязях паміж краінамі. І на гэта ЗША ідуць неахвотна, разумеючы, што здзяйсняюць дыпламатычную дыванавую бамбёжку, ахвярамі якой становяцца не столькі праціўнікі нармалізацыі дачыненняў, колькі ўсе запар, у тым ліку і яе прыхільнікі. Проста рэпертуар практычна вычарпаны. Трэба паказаць, што тыя абмежаванні, якія Масква накладвае на амерыканскую дыпмісію, маюць сваю цану», - рэзюмуе Бавунаў.

Колькасць супрацоўнікаў як барометр дачыненняў паміж ЗША і РФ

Наўрад ці скарачэнне штата моцна паўплывае на развіццё культурных і навучальных праграм ЗША ў Расеі, прагназуе палітолаг, старшы навуковы супрацоўнік Інстытута сусветнай эканомікі і міжнародных дачыненняў (ІСЭМА) РАН Сяргей Кісліцына. І студэнцкія, і навуковыя абмены паміж краінамі істотна скарацілі яшчэ ў 2014-15 гадах.

«У нас няма актыўнага культурнага ўзаемадзеяння з ЗША, хоць спробы на афіцыйным узроўні існавалі. Эканамічна мы таксама мала супрацоўнічаем з ЗША - для іх мы, паводле звестак 2019 года, прыкладна адзін працэнт у знешнегандлёвым абароце», - удакладняе Кісліцын. Пасля перамоў Пуціна і Байдэна ў Жэневе захоўваецца надзея, што двухбаковыя дачыненні ўсё ж будуць паляпшацца, працягвае палітолаг. Таму павелічэнне хоць бы на нейкі працэнт супрацоўнікаў дымісій з абодвух бакоў магло б стаць бязбольным і ў той жа час станоўчым жэстам.

«Напрыклад, будзе не 120, а ўжо 220 супрацоўнікаў з абодвух бакоў. Гэта нічога не варты жэст, які адначасова стварае станоўчы інфармацыйны фон, задае позву. Гэта можа быць барометрам двухбаковых дачыненняў», - сказаў на заканчэнне Кісліцын.