Што будзе з курсам даляра ў найбліжэйшыя месяцы
- 6.07.2025, 21:07
- 10,866

Прагноз экспэрта.
Даляр і еўра то даражэў, то таннеў на гэтым тыдні на таргах Беларускай валютна-фондавай біржы. А што будзе далей з курсам беларускага рубля, прагназуе ў артыкуле для minsknews.by фінансавы аналітык Міхась Грачоў.
У цэлым за чэрвень 2025 даляр патаннеў на 1%, а з пачатку года сышоў у мінус на 14,62%. Пры гэтым аб'ём таргоў гэтай валютай на Беларускай валютна-фондавай біржы быў максімальным з траўня 2024 года - 358,871 млн даляраў.
Абменны курс другой значнай замежнай валюты, расейскага рубля, таксама мінімальна знізіўся за чэрвень 2025 года. На апошніх таргах першага летняга месяца ён спыніўся на адзнацы 3,7731 RUB/BYN. У цэлым за чэрвень "расеец" патаннеў на 0,2%, але з пачатку года рост абменнага курсу склаў 12,67%. Аб'ём таргоў валютай усходняй суседкі таксама знаходзіцца на максімальных значэннях і блізкі да 100 млрд расейскіх рублёў.
На валютных таргах захоўваецца стабільны аб'ём абароту валют, але ідзе пераразмеркаванне замежных грошай з адных рук у іншыя.
Некалькі гадоў таму сярод актыўных гульцоў валютнага рынку былі фізічныя асобы, якія стабільна ўкладваліся ў даляры і еўра. Праўда, рабілі гэта яны ў асноўным для таго, каб фармаваць асабістыя ашчаджанні. І сапраўды, больш за дзесяць гадоў таму гэта мела нейкі эканамічны сэнс праз стабільны рост абменнага курсу даляра.
Але эканоміка мяняецца і перабудоўваецца, у выніку чаго з'яўляюцца іншыя ашчадныя інструменты, акрамя валюты. Асабліва гатоўкі.
Калісьці ў Беларусі актыўна прапаноўваліся банкаўскія дэпазіты пад вельмі высокія працэнты. Гэта было выклікана тым, што камерцыйныя банкі рэінвесцтавалі гэтыя сродкі ў рэальны сектар у выглядзе крэдытаў і інвестыцыйных праграм. Але пасля 2022 года, калі ў дачыненні да Беларусі і Расеі былі ўведзены драконаўскія санкцыі, у тым ліку ў дачыненні да фінансавага сектара, такія валюты, як даляр і еўра, перасталі быць цікавымі для банкаў. Нават выканаць свае абавязанні перад замежнымі контрагентамі ў выглядзе выплат па еўрааблігацыях і іншаму ім дастаткова цяжка. Грошы ёсць, але перадаць іх няма магчымасці.
Акрамя таго, асноўныя экспартна-імпартныя патокі развярнуліся на ўсход, а там ёсць магчымасць разліку ў іншых актывах.
І трэцяе, што прымусіла нашых суайчыннікаў перагледзець партфель ашчаджанняў - гэта даляравая інфляцыя. На ёй адбіўся ў тым ліку і пандэмійны 2020 год. Адсюль рост дэпазітаў фізічных асоб. Асабліва ў беларускіх рублях, безадзыўных, на тэрмін больш за год.
Але калі нехта валюту прадае, то нехта яе павінен купіць? І вось мы бачым рост міжнародных рэзервовых актываў Нацбанка, асабліва ў раздзеле замежнай валюты. У папярэдні месяц золатавалютны запас дасягнуў максімальнага значэння ў 11158 млн даляраў. Актываў у выглядзе валюты там аказалася больш за 4 млрд даляраў. Не выключана, што па выніках чэрвеня 2025 г. гэтыя лічбы працягнуць расці.
Дык што ж прычынілася да змены абменнага курсу даляра?
Як і на любых рынках, кошт актыву ў валютным сектары вызначаецца попытам, прапановай і зменай іх балансу пад уплывам прадаўцоў і пакупнікоў. Як мы высветлілі, з вялікай верагоднасцю прапанова замежнай валюты перавышала попыт апошнія паўгода, адсюль зніжэнне абменнага курса.
Дакладна такая ж гісторыя на расейскім фінансавым рынку. У сілу шэрагу прычын, ключавымі з якіх сталі санкцыі, абавязковы продаж валюты экспарцёрамі і высокія стаўкі ў банкаўскім сектары, расейскі рубель зрабіўся запатрабаваным актывам на шкоду даляру і еўра. Мала таго, ключавая стаўка Банка Расеі, нягледзячы на мінімальнае зніжэнне месяц таму, застаецца на максімальных значэннях. Санкцыі ніхто не скасоўваў і пакуль не збіраецца. Закон аб абавязковым продажы замежнай валюты экспарцёрамі пралангаваны да 2026 года. Такім чынам, ніякіх перадумоў для змены курсаўтварэння ні ў Расеі, ні ў Беларусі пакуль не праглядаецца.
Таму цалкам лагічна выказаць здагадку, што пры захаванні такіх умоў як мінімум да восені гэтага года, курсы даляра і расейскага рубля на беларускім валютным рынку застануцца ля бягучых значэнняў. Магчымыя малаважныя ваганні пад уплывам курсавых змен на вонкавым рынку (даляр слабее да асноўных валют і актываў), але агульная карціна пакуль застаецца без змен. Курс даляра - каля трох рублёў.