Выбары прэзідэнта Францыі: што трэба ведаць пра кандыдатаў

У першым туры прэзідэнцкіх выбараў у Францыі спаборнічаюць 11 кандыдатаў.

Выбары прэзідэнта Францыі традыцыйна праходзяць у два туры. Першы адбудзецца ў нядзелю, 23 красавіка. Два кандыдаты, якія набралі найбольшую колькасць галасоў, выйдуць у другі тур, які пройдзе 7 траўня. Ягоны пераможца і стане прэзідэнтам краіны. DW сабрала факты пра першую пяцёрку найбольш вядомых кандыдатаў.

Марын Ле Пен, "Нацыянальны фронт"

Кіраўнічка праваэкстрэмісцкай партыі "Нацыянальны фронт" Марын Ле Пен лідаруе ў апытаннях грамадскай думкі. За яе гатовыя прагаласаваць блізу чвэрці французаў. Гэта азначае, што яна амаль напэўна выйдзе ў другі тур. Ле Пен – малодшая дачка заснавальніка партыі, Жан-Мары Ле Пена. Ёй 48 гадоў, паводле прафесіі яна адвакатка, двойчы разведзеная маці траіх дзяцей. Ле Пен узначаліла "Нацыянальны фронт" у 2011 годзе і абвесціла курс на яго "дэдэманізацыю" – публічны адыход ад расісцкіх і антысеміцкіх поглядаў бацькі. Яна сапраўды здолела прывабіць частку выбарнікаў з мэйнстрыму. Але ў сутнасці партыя засталася ультраправай.

Ле Пен адхіляе ідэю мультыкультурнага грамадства і выступае супраць таго, што яна называе "ісламізацыяй Эўропы". Палітык прапануе скараціць сацыяльныя выплаты для замежнікаў і патрабуе неадкладна высылаць тых з іх, хто здзейсніў злачынства. Акрамя таго, яна з'яўляецца прыхільніцай смяротнага пакарання. У эканоміцы Ле Пен вызнае хутчэй левыя погляды, абяцаючы павысіць сацыяльныя выплаты і ўзмацніць ролю дзяржавы. У цэлым яна плануе курс на пратэкцыянізм паводле прынцыпу "перш за ўсё – Францыя".

Акрамя таго, Марын Ле Пен прапануе адмовіцца ад адзінай эўрапейскай валюты эўраў, вярнуць французскі франк, прыпыніць дзеянне Шэнгенскага пагаднення пра адкрытыя межы, а ў перспектыве – правесці рэферэндум пра выхад з Эўрапейскага Звяза. Некаторыя экспэрты мяркуюць, што перамога Ле Пен прывядзе да краху ЭЗ. Ле Пен адкрыта сімпатызуе расейскаму прэзідэнту Уладзіміру Пуціну і сустракалася з ім у Маскве незадоўга да выбараў. Раней яе партыя атрымала крэдыт на некалькі мільёнаў эўраў ад аднаго з расейскіх банкаў.

Эманюэль Макрон, "Наперад!"

Галоўным спаборнікам Марын Ле Пен, мяркуючы з апытанняў, з'яўляецца палітычны пачатковец, былы банкір і выпускнік элітных ВНУ Эманюэль Макрон. Ён адстае ад лідаркі ультраправых усяго на 1-2 адсоткавыя пункты. Апытанні абяцаюць менавіта яму ўпэўненую перамогу над Ле Пен у другім туры. 39-гадовы Макрон прыйшоў у вялікую палітыку, стаўшы дарадцам прэзідэнта-сацыяліста Франсуа Аланда, а пазней – міністрам эканомікі. У пачатку 2016 года ён сышоў з урада і партыі, заснаваўшы свой рух "Наперад!"

Шмат хто ў асяроддзі сацыялістаў называе яго здраднікам. Тым не менш сёння яго падтрымліваюць некаторыя вядомыя сацыялісты, напрыклад былы кандыдат у прэзідэнты Сегален Руаяль. Макрон выступае за захаванне Эўразвяза, ягоную далейшую інтэграцыю і ўзмацненне германа-французскага тандэма. Малады палітык жанаты з сваёй былой настаўніцай французскай мовы, якая старэйшая за яго на 24 гады. Дзяцей у пары няма.

Франсуа Фіён, "Рэспубліканцы"

Кандыдат ад найбуйнейшай апазіцыйнай партыі "Рэспубліканцы" Франсуа Фіён усяго некалькі месяцаў таму называўся фаварытам гонкі. 63-гадовы былы прэм'ер-міністр пры прэзідэнту Нікаля Сарказі, мабыць, самы дасведчаны палітык з усіх кандыдатаў. Аднак ягоная папулярнасць упала пасля скандалу, калі з'явілася інфармацыя, што Фіён нібыта ўладкаваў на фіктыўную працу жонку і дзяцей. Нягледзячы на заклікі сысці з дыстанцыі, ён застаўся і змог нават скараціць адставанне ад лідараў. Мяркуецца, што ў яго ёсць невялікі шанец выйсці ў другі тур.

Каталік Фіён, бацька пяцярых дзяцей, прытрымліваецца ультракансерватыўных поглядаў і абяцае вярнуць сям'ю ў "цэнтр палітыкі". Ён скептычна ставіцца да права на ўсынаўленне для аднаполых параў і прапануе ўзмацніць назіранне дзяржавы за мусульманскай супольнасцю. У сваёй праграме Фіён выступае за маштабныя эканамічныя рэформы, у тым ліку – скарачэнне дзяржаўных выдаткаў і колькасці дзяржслужбоўцаў.

У Фіёна ў бытнасць прэм'ерам склаліся цёплыя стасункі з расейскім прэзідэнтам Пуціным. Правы палітык выступае за адмену санкцый, уведзеных ЭЗ у 2014 годзе за дзеянні Расеі ва Украіне.

Жан-Люк Мэляншон, "Неўпакораная Францыя"

Незадоўга да выбараў нечакана для шматлікіх аглядальнікаў пачаў набіраць папулярнасць Жан-Люк Мэляншон, 65-гадовы лідар створанага ў 2016 левага руху "Неўпакораная Францыя". Яго таксама падтрымліваюць французскія камуністы.

Некаторыя апытанні прадказваюць Мэляншону 18 адсоткаў і трэцяе месца ў першым туры. Левы палітык выступае супраць істэблішменту, за радыкальныя перамены ў палітычнай сістэме і мяркуе сябе праціўнікам уплыву Нямеччыны і канцлера ФРГ Ангелы Меркель, сярод іншых, у Эўропе. У сваёй праграме Мэляншон прапануе адмовіцца ад палітыкі жорсткай эканоміі ў Эўразвязе, пагражаючы ў адваротным выпадку выхадам Францыі з ЭЗ. Акрамя таго, ён прыхільнік выхаду Францыі з NATO.

Бенуа Амон, Сацыялістычная партыя

Ад кіроўнай партыі прэзідэнта Аланда ў выбарах удзельнічае 49-гадовы Бенуа Амон. Ягонае з'яўленне ў спісе кандыдатаў было нечаканасцю. На першасных выбарах Амон перамог прэм'ер-міністра Манюэля Вальса, якога меркавалі партыйным фаварытам. Амона называюць прадстаўніком левага крыла партыі.

Бенуа Амон быў адным з удзельнікаў гурта сацыялістаў, якія адкалоліся, якія крытыкавалі прэзідэнта за занадта дружалюбны, на іх думку, курс у адносінах да бізнэсу. Пад ціскам Аланда і Вальса ён у 2014 годзе пайшоў з пасады міністра адукацыі, прабыўшы на гэтай пасадзе пяць месяцаў. У яго левая эканамічная праграма. Сярод іншага Амон прапануе ўвесці безадносна базавы прыбытак для ўсіх памерам 750 эўраў на чалавека. Ён таксама абяцае падняць мінімальны заробак, дазволіць марыхуану і стварыць 37 тысячаў новых працоўных месцаў для настаўнікаў. Мяркуецца, што шанцаў у яго няма.