У нас ва ўсіх ёсць шанец

Улада збаялася не на жарт.

Гэта была, напэўна, самая звонкая, шчодрая і пераменлівая вясна ў маім жыцці.

Вясна, якая дала вялікую надзею, потым на час забрала яе, але ўрэшце ўсё вярнула.

Кожную вясну ў свеце абавязкова праходзяць акцыі пратэсту. Вядома, рэвалюцыі здараюцца і ў іншы час года. Але пасля доўгай манатоннай зімы разам з прыродай абуджаюцца сілы і ў чалавеку.

Вясна 2017 года ў Беларусі была асаблівай - масавасцю, ахопам гарадоў, напалам абурэння і незадаволенасцю беларусаў. Дагэтуль усе гады дыктатуры тысячы палітычна актыўных, смелых людзей выходзілі на вуліцы, нягледзячы на рэпрэсіі, каб давесці, што яны могуць «людзьмi звацца». Гэтай вясной разам з імі выйшлі іх суседзі, сваякі, сябры, якія раней, калі не асуджалі, то і не падтрымлівалі бунтаўнікоў, аддаючы перавагу нягучна лаяць уладу на кухнях і думаць не смелі, што могуць выйсці на мітынг.

У выніку ўлада спалохалася не на жарт. Па краіне пракаціліся арышты, ператрусы, канфіскацыі і допыты. Хапалі ўсіх без разбору, «тушылі пажар», не заўважаючы прычын узгарання. А любы МНСнік скажа, што звычайна здараецца ў гэтым выпадку - полымя ўспыхне зноў.

І, вядома, палыхне. Усе заўважылі, што ўлады працуюць паводле старога сцэнару 2010 года: зноў вязні КДБ, той жа абсурдны артыкул пра «масавыя беспарадкі», тыя ж спосабы задушыць пратэсты праз ціск і запалохванні.

Але феномен цяперашняй сітуацыі, як заўважыў Уладзімір Някляеў, у тым, што гэтым разам людзі перасталі баяцца. Што тычыцца пачуццяў, то паэту я веру ў першую чаргу. І праўда ж, акрамя таго, што Лукашэнка надакучыў да чорцікаў, за 20 гадоў людзі, нарэшце, проста стаміліся ад страху, што раз'ядае іх жыцці.

Я, вядома, «няправільная» журналістка, мне ніколі не ўдавалася быць «над боем». Таму больш за ўсё я шкадавала гэтай вясной, што не магу быць з людзьмі на плошчах. І настрой мой мяняўся ад эйфарыі, калі я збірала валізкі і гатовая была ірвануць у Беларусь з пашпартам палітычнай уцякачкі (які ў адзін канец), да адчаю, калі я зразумела, што вяртацца рана, таму што БТ абвясціла, што я сумесна з Мікалаем Статкевічам, Андрэем Саннікавым і Дзмітрыем Бандарэнкам «рыхтавала» дзяржаўны пераварот. Былі спробы атруціць жыццё і тут, у Варшаве, але падтрымка нармальных, сумленных людзей, якіх аказалася большасць, вярнула сілы і веру.

А ўжо калі я ўбачыла, з якімі светлымі, без ценю страху, тварамі людзі выходзяць з турмаў, пачула, што яны кажуць, то зразумела: усё вернецца. Закон захавання энэргіі - фундаментальны закон прыроды.

Я ведаю, што ўвосень беларусы зноў будуць на плошчах. Я веру, што змагу вярнуцца дадому. У нас ва ўсіх ёсць шанец змяніць сваё жыццё.

Наталля Радзіна, галоўная рэдактарка Charter97.org