«Лукашэнка аднойчы выйшаў да людзей і вельмі пашкадаваў»

Гісторыі простых беларусаў, якія задалі прачуханку рэжыму.

Ужо два месяцы беларусы пратэстуюць супраць фальсіфікацыі выбараў, беззаконня сілавікоў і ўзурпатара Лукашэнкі. І хоць прапаганда праз дзяржаўныя СМІ рэгулярна чытае мантру пра вытхлы пратэст, усе бачаць, што гэта не так: сотні тысячаў (а можа, і мільёны) беларусаў прадаўжаюць пратэставаць у рознай форме, не толькі на нядзельных маршах.

The Village Беларусь успамінае імёны самых звычайных беларусаў, якія за гэтыя 60 дзён умацавалі ў нас веру ў перамогу сваімі вялікімі і маленькімі гераічнымі ўчынкамі.

Сцяпан Латыпаў, які абараняў культавы мурал на «Плошчы Пераменаў»

Хацелася б пісаць пра ўчынак Сцяпана не ў мінулым часе, але 15 верасня яго затрымалі, пасадзілі ў СІЗА і цяпер спрабуюць абвінаваціць у зусім фантастычных злачынствах (спадзяемся, фантазіі копірайтара, які складае абвінавачванні, не хопіць на тое, каб павесіць на Латыпава атручэнне Навальнага і вынаходніцтва «Навічка»).

Сцяпану Латыпаву 40 гадоў, ён сын біёлагаў, арбарыст, галоўны выратавальнік краіны ад атрутнага баршчэўніку, прамысловы альпініст пятага разраду і прадпрымальнік – дырэктар прадпрыемства «Беларба». Арбарыст – рэдкі для Беларусі прафесіянал, такіх, як Латыпаў, у нас у краіне не больш за 50 чалавек. Калі ў двух словах, то гэта спецыяліст у дрэвах, які ведае, як выратаваць захварэлае дрэва, якое іншы ўжо ссек бы. Гэтым і займаецца фірма Латыпава – краніруе і лечыць дрэвы, высякае іх у цяжкадаступных месцах. Іронія ў тым, што фірма Латыпава даглядала за дрэвамі ў тым ліку ў рэзідэнцыі Лукашэнкі.

Дакладна невядома, ці меў Сцяпан дачыненне да з'яўлення культавага мурала, але ён быў адным з тых хлопцаў, якія закрылі сваімі спінамі малюнак дыджэяў, адноўлены дзясяты раз, ад невядомых «маляроў» у балаклавах. Перад тым як невядомыя скруцілі Сцяпана, ён ім сказаў: «Назавіцеся, калі ласка, і мы выканаем патрабаванне супрацоўнікаў міліцыі».

Праз некалькі дзён пасля затрымання дзяржТВ выкаціла «выкрывальны» сюжэт, у якім гаварылася, што Сцяпан затрыманы паводле падазрэння ў арганізацыі незаконнага канала пастаўкі ў краіну небяспечных хімікатаў. А выкарыстоўваць гэтыя небяспечныя хімікаты ён нібыта планаваў супраць деананізаваных сілавікоў – апрацаваць імі іх зямельныя надзелы і лецішчы і развеяць паблізу баявых пастоў АМАПу і ўнутраных войскаў падчас пратэставых акцый. Менскі хімік ужо ў пух і прах разнёс гэтае смяхотнае абвінавачванне і патлумачыў, што згаданы ў сюжэце «небяспечны хімікат» – дыфасфін – атрутны, толькі калі выкарыстоўваць яго нутрывенна, таму што, у сутнасці, гэта фосфарная падкормка, якую звычайна выкарыстоўваюць, каб бульбачка лепш расла, не выключана, што і на палях Лукашэнкі.

Шахцёр Юрый Корзун, які прыкуў сябе кайданкамі

Шахцёр «Беларуськалія» Юры Корзун цяпер таксама не на свабодзе, але з больш папсовай прычыны – адбывае 15 сутак адміністрацыйнага арышту за «несанкцыянаванае» чаяванне ў парку. Аднак натхніў многіх беларусаў ён іншым учынкам.

10 верасня а 7 раніцы ў сацсетках Юрыя з'явіўся пратэставы маніфест:

– 8 верасня мне споўнілася 42.

Усё свядомае жыццё я жыву пры рэжыме Лукашэнкі. Заўсёды быў апалітычны, але цяпер не магу заставацца ўбаку. АРЛ ніколі не любіў беларусаў! Сёлета ж ён перастаў сябе стрымліваць і прыступіў да сапраўднага генацыду беларускага народа! Усе сілавыя структуры пад ягоным кіраўніцтвам перавысілі свае паўнамоцтвы збіваючы, катуючы, гвалтуючы мірных пратэстоўцаў і проста выпадковых мінакоў, застаючыся пры гэтым беспакаранымі! Больш за 80 чалавек прапалі без вестак. Усім нам вядома, што робіць злачынец, які адчувае беспакаранасць! Ён паўтарае свае злачынствы з кожным разам усё больш выдасканалена і жорстка. І гэта можа закрануць кожную сям'ю ў нашай краіне!

Што гэта, калі не спроба адраджэнне фашызму?

Спыніць прававы дэфолт і прыступіць да мірнага дыялогу змогуць толькі працоўныя прадпрыемстваў! Больш улада не стане слухаць нікога! Так заявіў асабіста Лукашэнка.

Сёння я раблю свой выбар! Пратэст пачынаю на працоўным месцы ў забоі, гарызонт – 305 м. Цісну STOP!!! Пакідаць шахту адмаўляюся да пачатку выканання маіх патрабаванняў.

Юры не блефаваў. У канцы начной змены ён не падняўся наверх, а прыкаваў сябе кайданкамі на глыбіні 305 метраў і выкінуў ключ. Пазней шахцёр расказаў, што спецыяльна набыў кайданкі расейскай вытворчасці, каб ніякі беларускі ключ да іх не падышоў. Праз паўтары гадзіны да яго ў шахту спусціліся горныя выратавальнікі і распілавалі ланцуг бензарэзам, у працэсе Юрыю стала дрэнна з сэрцам і падняцца наверх ён ужо пагадзіўся добраахвотна, пасля чаго яго адвезлі ў лякарню. Дзіўна, але за гэтым учынкам не было ніякіх санкцый – Корзуна не пакаралі ні суткамі, ні штрафам, але збіраюцца звольніць.

Пасля гэтага выпадку Юрый прадаўжае ўдзельнічаць у стачцы «Беларуськалія» і публічна заяўляе, што нікуды не збіраецца з'язджаць і далей будзе адстойваць свае правы ў гэтай краіне. У інтэрв'ю замежнаму рэсурсу Getlivefeed Корзун расказаў, што яшчэ 13 жніўня, калі ўбачыў зверствы сілавікоў, пастанавіў, што больш не будзе працаваць у забоі на заробкі гэтым людзям.

Супрацоўнікі Тввода (Таварыства выратавання на водах), якія ратавалі з возера пратэстоўцаў ад АМАПу

Калі б не ратаўнікі Тввода, то многім нядзельны марш 6 верасня запомніўся, перш за ўсё, тым, што ў горадзе ўпершыню агрэсіўна дзейнічаў ГУБАЗіК на чале з Карпянковым. Людзі ў вельмі дзіўным выглядзе, як у бандытаў – спартовыя касцюмы, скураныя курткі, джынсы, кепкі і аксэсуар у выглядзе дубінкі – ганяліся за мірнымі пратэстоўцамі, збівалі іх і разнеслі шкляныя дзверы ў кавярні на праспекце Пераможцаў, якая схавала пратэстоўцаў.

Але гэты вечар усё ж зрабілі ратавальнікі Тввода, якія выцягвалі з Камсамольскага возера людзей, якія скочылі ў ваду, каб выратавацца ад АМАПу, адвозілі на супрацьлеглы бераг, выдавалі пледы і дапамагалі сагрэцца. Калі дастаць гэты ўчынак ратавальнікаў з паслявыбарнага кантэксту, у ім няма нічога гераічнага – хлопцы проста сумленна рабілі сваю працу – ратавалі тапельцаў. Але «мы ж усё разумеем», і яны, выцягваючы людзей з вады, напэўна, таксама адчувалі нявызначанасць свайго лёсу на найбліжэйшыя 15 сутак.

Васьмярых супрацоўнікаў Тввода сапраўды ў той самы вечар забралі ў Цэнтральны РУУС «для тлумачэнняў», а адтуль адвезлі на Акрэсціна і пратрымалі максімальна ў адпаведнасці з законам, – трое сутак. На судзе трое ратавальнікаў атрымалі штрафы за адміністрацыйныя правапарушэнні, таму што «не падпарадкаваліся патрабаванням прадстаўнікоў праваахоўных органаў і не перадалі людзей міліцыі», а справы пяцёх дагэтуль знаходзяцца «на дапрацоўцы».

27 верасня сілавікі затрымалі на працоўным месцы яшчэ аднаго супрацоўніка Тввода – Леаніда Бугрова, старшага матроса, за тое што ён зрабіў сілавікам на жорсткасць заўвагу. Відавочцы расказвалі: «З лодкі нехта крыкнуў: “Ну чаго вы яго так жорстка затрымліваеце?” Адразу адзін амапавец адрэагаваў прыкладна так: “Што ты сказаў? Падплывай сюды”». Пасля гэтага Леанід апынуўся спачатку ў РУУС, потым на Акрэсціна, а пасля атрымаў пакаранне 13 сутак паводле ч. 1 арт. 23.34 КаАП (Парушэнне парадку арганізацыі або правядзення масавых мерапрыемстваў). Значыць, можна і на лодцы ўдзельнічаць у масавым мерапрыемстве.

Рабочыя завода МЗКЦ, якія крычалі Лукашэнку ў твар «Сыходзь!»

За два месяцы пратэстаў Лукашэнка адважыўся выйсці (без аўтамата) да пратэсту народу толькі аднойчы. Для яго гэта быў адкрыта няўдалы досвед, псіхолагі апісалі б яго словам «траўматычны», а беларусы адправілі відэа з сустрэчы Лукашэнкі з рабочымі МЗКЦ у спіс «можна глядзець вечна» і ў моманты адчаю ціснуць на рэпіт.

Рабочыя МЗКЦ аднымі з першых у краіне адкрыта выказалі свой пратэст супраць фальсіфікацыі выбараў і гвалту. Ужо 14 жніўня каля тысячы працоўных выйшлі на мітынг на тэрыторыі МЗКЦ. На наступны дзень Лукашэнка анансаваў візіт на завод, будучы перакананым, што забаставалых завадчанаў у краіне, як і наркаманаў-пратэстоўцаў – чалавек 20–30. Аднак на ўсялякі выпадак прыляцеў на сяброўскую сустрэчу з пратэстоўцамі на шрубалёце. Ён спытаў у завадчанаў: «Хочаце новыя выбары?» і пачуў у адказ гучнае «Так». А пасля сотні рабочых у адзін голас і зусім пачалі яму крычаць «Сыходзь». У гэты момант у Менску чамусьці зноў знік інтэрнэт.

Камандзір пажарнай часткі Арцём Ульянаў, які адмовіўся здымаць БЧБ-сцяг паміж дамамі

Да нядаўняга часу Арцём Ульянаў быў камандзірам аддзялення пажарнай аварыйна-выратавальнай часці №30 Ленінскага РАНС. Адразу пасля выбараў яны абмеркавалі з хлопцамі ў частцы, што не будуць выязджаць, калі ім скажуць здымаць сцягі, але кіраўніцтва запэўнівала, што МНС па-за палітыкай і займацца такімі рэчамі іх не адправяць.

Але 12 верасня, калі Арцём быў старэйшым на змене, гэта здарылася – хлопцам паступіў загад зняць БЧБ-сцяг каля дома №6 на Балтыйскай. Яны адмовіліся, і ўжо праз дзень Ульянаву прапанавалі падпісаць рапарт на пагадненне бакоў, калі ён не гатовы здымаць сцягі. Арцём быў не гатовы і проста сказаў, што не хоча «быць інструментам у руках палітыкаў». Цяпер яму за месяц трэба выплаціць 6125 рублёў, якія ён атрымаў яшчэ ў 2017 годзе пры заключэнні пяцігадовага кантракту.

За гэтыя два месяцы ў Беларусі ўжо з'явілася столькі звычайных герояў, што для таго, каб пра іх расказаць, трэба запускаць асобны рэсурс – у адзін артыкул гэтыя гісторыі і імёны дакладна не змясціць.