Беларусам стала цяжэй атрымаць крэдыты

На жыллё іх далі на 21% менш.

Нацбанк правёў маштабнае даследаванне, каб высветліць, як змяніліся ўмовы банкаўскага крэдытавання і што будзе з даступнасцю і запатрабаванасцю крэдытаў у далейшым. У анкетаванні ўзялі ўдзел усе 24 беларускія банкі, і агульны вывад такі: беларусам стала цяжэй атрымаць крэдыты, хоць попыт на іх вырас, піша kp.by.

Так, у I квартале ўмовы крэдытавання сталі больш жорсткімі. Між іншым, банкі павысілі патрабаванні да фінансавага становішча тых, хто прэтэндуе на атрыманне крэдыту. У выніку істотна прасела і крэдытаванне нерухомасці, і сфера спажывецкіх крэдытаў.

Канкрэтныя лічбы паводле вынікаў I квартала наступныя: фізічныя асобы заключылі з банкамі крэдытных дамоў на жыллё на 20,9% менш, чым у IV квартале 2019 года. Яшчэ больш сур'ёзна - адразу на 27,4% - скарацілася колькасць крэдытных дамоў на спажывецкія патрэбы: калі паводле вынікаў IV квартала мінулага года іх было заключана амаль 701 тысяча, то ў I квартале 2020 га - амаль на 200 тысяч менш. На фоне попыту на крэдыты, які расце, гэта азначае, што заяўкі па іх банкі ўсё часцей пакідаюць без задавальнення.

Банкі прагназуюць прыкладна такія ж вынікі і па II кварталу: узмацненне жорсткасці умоў крэдытавання ва ўсіх валютах. А вось у III ёсць надзея, што сітуацыя пачне паляпшацца: банкіры не выключаюць змякчэння патрабаванняў.

Нацбанк называе сярэднюю працэнтную стаўку па крэдытах - 10,07%. Гэта менавіта сярэдняе значэнне за сакавік. Сёння ўзяць у банка грошы ў пазыку можна, пачынаючы ад 11% і працягваючы завоблачнымі лікамі накшталт 29,9%. Фактараў, якія ўплываюць на велічыню адсотка, - мноства: тэрмін крэдыту, наяўнасць паручыцеляў, даведка праз даходы, узрост, пол крэдытаатрымальніка і т. д. Што датычыцца жыллёвага крэдытавання, то пачынаючы з красавіка - траўня некаторыя беларускія банкі прыпынілі выдачу крэдытаў на куплю жылля на другасным рынку, так, напрыклад, зрабіў Франсабанк. Іншыя банкі паставілі на паўзу партнёрскія праграмы з забудоўшчыкамі.

Юрыдычныя асобы бяруць крэдыт у рублях у сярэднім пад 10,93%, а ў валюце - 4,3%. Пры гэтым вырасла колькасць заявак на змяненне валюты абавязанняў па тых крэдытах, якія былі выдадзены раней: бізнэс імкнецца перавесці валютныя крэдыты ў рублёвыя. Калі ў IV квартале 2019 года такіх заявак было ўсяго 9, то да сакавіка сёлета іх колькасць вырасла больш чым у чатыры разы - да 40. Сума адобраных заявак пры гэтым вырасла ўсяго ў 2 разы: з 106 мільёнаў рублёў да 225 мільёнаў. Відавочна, што банкі неахвотна пералічваюць валютныя крэдыты ў рублёвыя.

Што тычыцца выплаты крэдытаў, то ў I квартале ў банкі паступіла 1364 звароты ад тых, у каго ўзніклі складанасці, і гэта ўсяго на 35 заяў больш, чым у IV квартале мінулага года. Але ў сакавіку каранакрызіс толькі пачаў накрываць эканоміку Беларусі, і можна выказаць здагадку, што вынікі паўгоддзя будуць больш песімістычнымі.