Чым небяспечны новы штам каранавіруса B.1.1.529 і як хутка ён распаўсюдзіцца па свеце?

Па словах навукоўцаў, гэты штам моцна адрозніваецца ад усіх папярэдніх.

Навукоўцы ва ўсім свеце, САЗ і ўрады розных краін занепакоеныя з'яўленнем новага штаму каранавіруса. Да нядаўняга часу выпадкі заражэння ім былі зафіксаваныя толькі ў адной правінцыі ПАР, але ў апошнія дні яшчэ па адным хворым выяўлена ў Ганконгу і ў Ізраілі. Спецыялісты асцерагаюцца хуткага распаўсюджвання новага штаму ва ўсім свеце, паведамляе ВВС.

Цяпер зафіксаваныя 77 выпадкаў захворвання на новы варыянт каранавіруса ў паўднёваафрыканскай правінцыі Гаўтэнг і чатыры - у Батсване.

Выпадак у Ганконгу наўпрост звязваюць з прылётам інфікаванага з ПАР. Аб магчымых прычынах захворвання ў Ізраілі пакуль не паведамляецца.

Аднак паўднёваафрыканскія навукоўцы, на падставе праведзеных імі даследаванняў, вынікі якіх пакуль не апублікаваныя, гавораць, што новы штам, хутчэй за ўсё, ужо прысутнічае практычна на ўсёй тэрыторыі ПАР.

Вялікая Брытанія ўжо скасавала авіязлучэнні з шасцю афрыканскімі краінамі - ПАР, Батсванай, Намібіяй, Лесота, Зімбабвэ і Эсваціні. Аб забароне на палёты з большасці афрыканскіх краін заявіў у пятніцу і прэм'ер-міністр Ізраіля Нафталі Бенет.

САЗ праводзіць у пятніцу экстраную нараду, прысвечаную новай небяспецы, на якой штаму, хутчэй за ўсё, будзе прысвоеная грэцкая назва - паводле аналогіі з Альфа-, Бэта- і Дэльта-штамамі. Цяпер новы варыянт называюць B.1.1.529.

Са слоў навукоўцаў, колькасць мутацый новага штаму жахае. Ніводзін з ранейшых варыянтаў каранавіруса не мутаваў так інтэнсіўна.

Самае галоўнае пытанне цяпер - наколькі хутка гэты штам можа распаўсюджвацца.

Што вядома пра новы штам?

Са слоў навукоўцаў, ён моцна адрозніваецца ад усіх папярэдніх.

«Гэты варыянт здзівіў нас. Ён здзейсніў вялікі эвалюцыйны скачок і прайшоў амаль 50 мутацый», - сказаў на брыфінгу для журналістаў прафесар Туліё дэ Алівейра, кіраўнік паўднёваафрыканскага Цэнтра эпідэміялагічнага рэагавання і інавацый.

Амаль 30 з 50 мутацый закранулі так званы спайк-пратэін - шып на абалонцы віруса, які нагадвае па абрысах карону, з дапамогай якога вірус пранікае ў клеткі чалавека.

Гэта самая трывожная асаблівасць новага штаму, гавораць навукоўцы, бо большая частка вакцын працуе акурат на нейтралізацыю гэтых шыпоў.

Іншая частка віруса, якая ўступае ў кантакт з арганізмам пасля таго, як спайк-пратэін праклаў яму дарогу ў клетку, мутавала ў новым варыянце 10 разоў. Для параўнання – у «Дэльта»-штаме гэты сегмент віруса здзейсніў дзве мутацыі.

На думку навукоўцаў, узровень мутацый мог быць справакаваны ў арганізме аднаго пацыента з аслабленым імунітэтам, які не змог перамагчы вірус.

Чым можа быць небяспечны B.1.1.529?

Хаця інтэнсіўная мутацыя не абавязкова небяспечная для чалавека, гавораць спецыялісты, у гэтым выпадку важна разумець, што цяпер мы маем справу з вірусам, які радыкальна адрозніваецца ад таго, які з'явіўся ва Ухані і прывёў да пандэміі.

Гэта значыць, што ўсе створаныя на гэты момант вакцыны могуць выявіцца неэфектыўнымі супраць B.1.1.529.

Напрыклад, некаторыя мутацыі прыводзяць да таго, што антыцелы ў арганізме чалавека не могуць з ранейшай лёгкасцю распазнаваць вірус.

А мутацыя, вядомая як N501Y, робіць вірус больш заразным, і з кожным новым такім пераўтварэннем павялічваюцца маштабы распаўсюджвання інфекцыі.

Менавіта гэтага - шырэйшых магчымасцяў віруса да распаўсюджвання - і асцерагаюцца цяпер навукоўцы. Акрамя таго, новы штам, судзячы з усяго, навучыўся падманваць некаторыя вобласці імуннай сістэмы чалавека, якія яшчэ нядаўна даволі лёгка яго вылічалі.

Пакуль незразумела, як павядзе сябе новы варыянт каранавіруса ў краінах з высокім адсоткам вакцынацыі.

Няясна таксама, наколькі ён больш небяспечны, чым штам «Дэльта» ў тым, што тычыцца плыні хваробы.

Пакуль ідуць лабараторныя даследаванні, САЗ заклікае краіны ўзмацніць захады эпідэміялагічнай бяспекі і рэгулярна падаваць статыстыку, якая датычыцца распаўсюджвання новага штаму.