СМІ расказалі, як іранскія навукоўцы дапамаглі «Масаду» ў спецаперацыі

Ізраільская выведка змагла ўчыніць выбух на адным з самых абароненых ядзерных аб'ектаў Ірана.

У красавіку 2021 года каманда іранскіх навукоўцаў-ядзершчыкаў, завербаваных "Масадам", дапамагла ўчыніць выбух на адным з самых абароненых ядзерных аб'ектаў Ірана - абагачальным камбінаце ў Натанзе. Такая версія выкладзена ў артыкуле англамоўнага выдання The Jewish Chronicle, апублікаваным сёння, 2 снежня, паведамляе выданне "Дэталі".

Выданне сцвярджае, што яму сталі вядомыя падрабязнасці трох аперацый "Масада" супраць іранскай ядзернай праграмы, рэалізаваных за апошнія паўтара года. Гаворка пра два выбухі на ядзерных аб'ектах у Натанзе - і нападу беспілотніка на завод цэнтрыфуг у Караджы.

Тры гэтыя аперацыі планаваліся серыяй. Іх рэалізавала каманда з 1000 аналітыкаў, тэхнічных спецыялістаў, выведчыкаў і агентаў "у полі".

2 ліпеня 2020 года адбыўся загадкавы выбух на складзе Іранскага цэнтра ўдасканаленых цэнтрыфуг (ICAC) у Натанзе. Гэта цэнтр - ключавы вузел у сетцы ядзерных прадпрыемстваў, разгорнутай па ўсім Іране.

Са звестак The Jewish Chronicle, годам раней ізраільскія выведчыкі, якія выдавалі сябе за аптовых пастаўшчыкоў, прадалі іранскім чыноўнікам будматэрыялы для выкарыстання ў цэху каліброўкі цэнтрыфуг. Будаўнічыя блокі былі запоўненыя знутры ўзрыўчаткай. Іх выкарыстоўвалі пры ўзвядзенні залы. Год яны чакалі свайго моманту, а затым ізраільскі агент націснуў кнопку - і адбыўся выбух.

Склад выкарыстоўваўся для дакладнай каліброўкі цэнтрыфуг - жыццёва важнай часткі ў складаным працэсе ўзбагачэння ўрану. Выбух прычыніў сур'ёзную шкоду, знішчыў значную колькасць абсталявання і значна затармазіў іранскую ядзерную праграму.

Блізу 10 іранскіх навукоўцаў-ядзершчыкаў былі завербаваныя ізраільскімі агентамі і пагадзіліся дапамагчы разбурыць падземную залу цэнтрыфуг у Натанзе. Пры гэтым яны не ведалі, хто "на іншым канцы проваду", і думалі, што працуюць на міжнародныя дысідэнцкія групы, сцвярджае выданне.

Атрымаць доступ да падземнай залы было няпроста: яна абароненая ад нападаў з паветра 12 метрамі бетону і сталі. У зале размяшчаліся да 5 тысяч цэнтрыфуг, якія выкарыстоўваюцца для ўзбагачэння ўрану.

Выбух прагрымеў 11 красавіка, пасля таго, як Іран заявіў, што ён пачаў выкарыстоўваць на гэтым аб'екце сучасныя цэнтрыфугі IR-5 і IR-6, што з'яўляецца парушэннем ядзернай угоды 2015 года. Дыстанцыйна былі падарваныя бомбы, закладзеныя там загадзя пры садзейнічанні некаторых з навукоўцаў-ядзершчыкаў, сцвярджае The Jewish Chronicle.

Выбух разбурыў незалежную ўнутраную энэргасістэму, якая сілкавала цэнтрыфугі. Гэта выклікала адключэнне электраэнэргіі ва ўсім комплексе.

Навукоўцы выкарыстоўвалі выбуховыя рэчывы, частка з якіх скінуты на тэрыторыю з беспілотнікаў і незаўважна сабраны "дыверсантамі". Іншыя былі ўвезены на тэрыторыю ўстановы нібыта схаванымі ў грузавіку, які дастаўляў ежу.

“У навукоўцаў была розная матывацыя, - сказала крыніца выдання. – “Масад” даведаўся, чаго яны вельмі хацелі ў сваім жыцці, і прапанаваў ім гэта”.

Са слоў крыніцы, пра аперацыю ведала толькі вузкае “ўнутранае кола” навукоўцаў. “Вонкавае кола” дапамагала, але мела менш інфармацыі. Пасля выбуху навукоўцы, якія супрацоўнічалі, былі вывезеныя ў бяспечнае месца. Крыніца дадала: "Усе яны сёння ў поўнай бяспецы".

Трэцяя аперацыя, паводле звестак журналістаў, была рэалізаваная 23 чэрвеня 2021 года. Цяпер у цэнтры ўвагі "Масада" была вытворчасць саміх цэнтрыфуг для ўзбагачэння ўрану. Трэба было запаволіць замену абсталявання, выведзенага са строю падчас папярэдніх двух нападаў. Мэтай стаў завод вытворчасці цэнтрыфуг TESA у Караджы.

Агенты “Масада” па частках увезлі ў краіну баявы беспілотнік вагой прыкладна з матацык. 23 чэрвеня група дыверсантаў запусціла дрон, накіравала яго да аб'екта - і нанесла ўдар, часткова разбурыўшы завод.