Экспэрты зафіксавалі тры дрэнныя сігналы для сітуацыі ў фінансавай сферы Беларусі

Інфляцыя набірае абароты, а інструментаў для процідзеяння ёй становіцца недастаткова.

Гэта адбываецца на фоне пагаршэння стану ліквіднасці ў замежнай валюце і саслабленай крэдытнай актыўнасці банкаў.

Такія некаторыя з высноў «Эканамічнага агляду за 1 квартал», падрыхтаванага экспэртамі Цэнтра эканамічных даследаванняў BEROC, піша thinktanks.by.

Стрымліваць інфляцыю становіцца ўсё складаней

Інфляцыя паскараецца, і на думку экспэртаў, гэты працэс «набывае характар новага ўстойлівага трэнду». Адна з асноўных прычын - разрастанне праблем у манетарнай сферы. Сярод такіх праблем - захаванне на працягу доўгага часу высокіх інфляцыйных чаканняў насельніцтва, у выніку чаго чыстая купля валюты фізічнымі асобамі і адток іх валютных дэпазітаў набылі ўстойлівы характар.

На павелічэнне інфляцыі ўплывае і ўзмацненне праблем у сумежных сферах. Гаворка ідзе пра пагаршэнне ўмоваў паставак нафты, якія падштурхоўваюць рост ўнутраных коштаў паліва. Дэфіцыт бюджэту расце, і гэта стварае перадумовы для паскарэння росту шэрагу адміністрацыйна рэгуляваных цэн. Да таго ж, усе больш выразным становіцца інфляцыйны ціск, звязаны з ростам цэнаў на многія тавары і паслугі на глабальным рынку.

Палітыка, якая праводзіцца сёння Нацбанкам, можа неўзабаве апынуцца недастатковай для стрымлівання інфляцыі. «Нацбанк, захоўваючы прыхільнасць таргетавання грашовай масы, канцэнтруецца на кіраванні яе аб'ёму. Часта пры гэтым ён самаўхіляюцца ад належнага выкарыстання больш магутнага інструмента ў выглядзе адсоткавай стаўкі, спробаў уплыву на чаканні эканамічных агентаў, а таксама ад прасоўвання інстытуцыйных мер, неабходных для забеспячэння коштавай стабільнасці. Ва ўмовах усё больш частай інфляцыйнай рызыкі, такі падыход, а таксама эксплуатацыя ўпадабанага Нацбанку іміджу змагара супраць манетарнай экспансіі, становяцца недастатковымі для эфектыўнага процідзеяння інфляцыі», - гаворыцца ў бюлетэні.

Стан ліквіднасці ў замежнай валюце пагаршаецца

Яшчэ адным трывожным трэндам з'яўляецца далейшае пагаршэнне стану ліквіднасці ў замежнай валюце, які выкліканы як адтокам сродкаў з валютных укладаў, так і абмежаваннем доступу да замежных запазычанняў.

На думку экспэртаў, «у сувязі з гэтым узмацняюцца асцярогі, што ўстойлівасць тэндэнцыі можа прывесці, рана ці позна, да фінансавай дэстабілізацыі. У параўнанні з сітуацыяй 2015-2016 гг. (перыяд мінімумаў адпаведных паказчыкаў) запас трываласці здаецца яшчэ даволі значным. Аднак, у адрозненне ад таго перыяду, цяпер ліквіднасць у замежнай валюце слабее не рэзка ў сілу вонкавых шокаў, а паступальна з унутраных прычын». У бюлетэні гаворыцца, што надзея на меры эканамічнай палітыкі як фактара стабілізацыі ліквіднасці ў замежнай валюце невялікая, паколькі «поле для манеўру вузкае, а прыярытэты ўладаў не выклікаюць даверу і аптымізму».

Крэдытная актыўнасць застаецца слабой

Абмежавальныя захады Нацбанка ў дачыненні да аб'ёмаў уліванняў ліквіднасці і адсоткавых ставак на крэдытна-дэпазітным рынку і неспрыяльная сітуацыя з пасівамі прыводзіць да абмежаванасці крэдытнай актыўнасці банкаў. «У гэтай сітуацыі, банкі, якія незнаёмыя з дырэктыўнымі ўстаноўкамі, уважаюць за лепшае «сушыць» свой партфель. У большасці выпадкаў гэта прыводзіць да таго, што банкі пераарыентуюцца на падтрыманне бягучага ўзроўню крэдытнай запазычанасці і пазбягаюць яго экспансіі», - гаворыцца ў бюлетэні.