28 красавiка 2024, Нядзеля, 21:38
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

Палітолаг: Словы Байдэна пра беларусаў – не выпадковасць, а геапалітыка

9
Палітолаг: Словы Байдэна пра беларусаў – не выпадковасць, а геапалітыка
ДЖО БАЙДЭН
ФОТА: GETTY IMAGES

Прэзідэнт ЗША дасылае важны сігнал.

Прэзідэнт ЗША Джо Байдэн на саміце ў Вільні звярнуўся да народаў Беларусі, Малдовы і Грузіі. Папярэдні раз ён узгадваў гэтыя краіны падчас выступу ў Польшчы.

Чаму прэзідэнт ЗША зноў надумаў звярнуцца да беларусаў? Гэтае пытанне сайт Charter97.org задаў украінскаму палітолагу, эксперту Цэнтра беларускіх камунікацый Максіму Плешку:

- Я вам нават больш скажу, прэзідэнт Украіны Уладзімір Зяленскі, калі выступаў у Варшаве, таксама заяўляў, што свабода выстаіць у Грузіі, Малдове і абавязкова прыйдзе ў Беларусь. І Зяленскі, і Байдэн не проста так кажуць пра гэта.

Наша з вамі прастора, ад Балтыкі да Чорнага мора, уваходзіць у так званы паўмесяц, які абгінае Еўразію - гэта аснова геапалітычнай навукі. Еўразію ў класічнай геапалітычнай навуцы Захаду называю «Хартленд». Гэта «сэрца зямлі», у якім увесь час узнікаюць хвалі розных качэўнікаў, орд, заваёўнікаў. Калі некалі гэта былі мангола-татары, якія прыходзілі ў Еўропу і ваявалі, то потым іх сабой замяніла Масква, Расейская імперыя, якая фактычна пераняла іх практыку дзяржаўнага кіравання.

Колькі тысяч гадоў чалавецтва сябе памятае, з вялікіх стэпаў Азіі на Еўропу ўвесь час ідуць хвалі заваёў і разбурэнняў. На наш з вамі аселы народ.

Усё гэта не я прыдумаў, гэта класіка заходняй геапалітычнай навукі. Для таго, каб стрымаць арду з Усходу, ствараецца пояс дзяржаў паўмесяца. Яны пачынаюцца яшчэ са Скандынавіі і абгінаюць гэтую вялікую Азію. Яны затуляюць Еўропу і Еўрапейскі кантынент ад азіяцкай арды.

Згодна з геапалітычнай навукай, сфармаваныя і замежныя палітычныя дактрыны ЗША. Сказанае Байдэнам - не выдумка сённяшняга дня. Перад ім былі Кісінджэр, Макіндэр і іншыя. Палітыка, якая працягваецца сёння, была сфармаваная больш за 100 гадоў таму.

Нават пасля распаду СССР ЗША вельмі актыўна падтрымлівалі Украіну, Грузію. Бо амерыканцы зацікаўленыя ў тым, каб у гэтым паўмесяцы былі нацыянальныя дзяржавы, стабільныя дэмакратыі, бо калі нацыя стойкая, то яна разумее, што ёй трэба быць з адкрытым дэмакратычным светам. Расея ж знішчае нацыі, размывае ў сабе.

Калі падвесці вынік, то мы з вамі ўваходзім у пояс краін, якія адсякаюць дзікую Азію ад мора, якая заўсёды ірвецца да яго. Яна рвалася да мора праз ВКЛ, прабівала выхад на Балтыку за кошт крывавых войнаў.

Па факце сёння Беларусь знаходзіцца пад Масквою, азіяцкай імперыяй, якая вось-вось распадзецца. Калі нават паглядзець на мапу ад Балтыі да Чорнага мора, то беларуская тэрыторыя ёсць такім геапалітычным плацдармам, «балконам», які Расея захапіла, вырвала з еўрапейскага кантэксту.

Я бачу, што ва ўрада Украіны на чале з Зяленскім, магчыма, сфармаваўся падыход, і я не выключаю, што на ўзроўні ЗША і ўкраінскага кіраўніцтва былі кансультацыі ў гэтым пытанні, як трэба правільна геапалітычна падыходзіць да пытання Беларусі.

У гэтым кантэксце я б яшчэ звярнуў увагу і на такія словы Байдэна. Ён сказаў, што трэба змагацца, не спыняцца. Мне цяжка ўявіць, наколькі цяжка сёння беларусам, якія з'ехалі з краіны і тым, хто застаўся і знаходзіцца пад прэсам сістэмы. Але вельмі важна не спыняць барацьбу.

Думаю, што ў Беларусь перамены прыйдуць нашмат раней, чым думаюць многія. Упэўнены, што ўжо сённяшняе пакаленне беларусаў будзе жыць у новай дэмакратычнай Беларусі. Разумею, што ёсць шмат пытанняў, праблем, ёсць так званыя «савецкія людзі», але і яны маюць беларусацэнтрычнасць у сабе. Яны ўсё адно разумеюць, што ёсць нацыянальныя інтарэсы, што яны беларусы. Тое, што Байдэн так кажа, - гэта не проста словы, яшчэ раз падкрэслю. Ягоныя прамовы, выступы, рыхтуюцца на аснове аналітыкі, стратэгічных падыходаў. Гэта толькі Лукашэнка можа ляпаць, што прыйдзе ў галаву. Таму Байдэн нічога не гаворыць проста так, ён агучвае стратэгічную палітыку Захаду.

- Калі словы Байдэна не выпадковасць, ці гатовыя ЗША змагацца, каб Беларусь не стала «суцяшальным прызам» для Пуціна, калі ён саступіць ва Украіне?

- Цікавае пытанне. Ведаеце, у першыя тыдні вайны нам, украінцам, давалі толькі лёгкую зброю: Javelin і Stinger. Але калі Захад убачыў, што ўкраінцы змагаюцца за сваю свабоду, дзяржаву, дык нам далі ўсё, акрамя пакуль яшчэ самалётаў. Усё астатняе ў нас ужо ёсць.

Гэта сведчыць аб тым, што на Захадзе, у адрозненне ад Расеі, ствараюць свае канцэпцыі інакш. Усе цудоўна разумеюць, што як бы ты не мяняў, што б ты не рабіў, калі няма грамадскай падтрымкі дзяржавы ці палітыкі, то выніку ты не атрымаеш.

Прыклад таму - як амерыканцы абламаліся ў Афганістане. Грамадства не было гатовае. Таму на Захадзе гатоўнасць грамадства - гэта ключы фактар. Таму я і падкрэсліваю, што беларусам важна не спыняцца.

Так, такія дамоўленасці могуць існаваць, Расея праз свае каналы максімальна цяпер педалюе і імкнецца спыніць контрнаступленне для таго, каб потым выйсці на замарожванне канфлікту і на дамоўленасці, а потым сказаць, што «Беларусь застаецца ў нас, адчапіцеся». Такі варыянт магчымы, але прымаць пастанову будзе беларускі народ, апазіцыя.

Таму Байдэн і пасылае сігнал беларусам. Трэба разумець, што ў кожным выпадку Расея – краіна і сістэма, якая дэградуе. Яна і надалей будзе апускацца ў стан сыравіннага прыдатка Кітая.

Давайце разгледзім такі сцэнар. Украіна выйдзе на межы 1991-га года, у Расеі пачнецца смута, «каліноўцы» зойдуць у Беларусі і паднімуць бел-чырвона-белы сцяг. Потым і на ўсёй астатняй частцы краіны падымуць бел-чырвона-белыя сцягі. Лукашэнка ўцёк з краіны.

Я намаляваў вельмі аптымістычны сцэнар, але гэта можа быць. Можа быць і варыянт, аб якім сказалі вы. У кожным з гэтых варыянтаў вельмі важнае развіццё нацыянальнай самасвядомасці, гістарычнай памяці. Менавіта гэта спрацуе.

Без свабоднай і дэмакратычнай Беларусі не будзе бяспечнай Украіны і Еўропы. Мы ў нашым экспертным украінскім асяроддзі распаўсюджваем гэтую тэзу. І даносім яе да заходняга свету, які таксама гэта разумее.

Напісаць каментар 9

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках