Віцэ-прэм'ер Качанава пра лекараў: Як працуюць, так і зарабляюць

Міністэрства аховы здароўя сцвярджае, што ў краіне зроблена ўсё для якаснай працы сферы медыцыны.

Засталося толькі не дапускаць арганізацыйных промахаў, змірыцца з невялікім заробкам і не браць хабараў, пішуць «Беларускія навіны».

Лекараў амаль хапае...

Паводле звестак Міністэрства аховы здароўя, на пачатак 2016 года колькасць работнікаў c вышэйшай медыцынскай адукацыяй у краіне складала 50 347 чалавек. Праўда, практыкуючых лекараў, гэта значыць тых, хто непасрэдна надае медыцынскую дапамогу насельніцтву, значна менш - 36 485 чалавек.

За апошнія пяць гадоў колькасць практыкуючых лекараў узрасла на 23,4% (з 29 575 чалавек у 2010-м), аднак вакансій у медыцыне па-ранейшаму дастаткова. Пры сярэднім па краіне каэфіцыенце сумяшчальніцтва 1,27 укамплектаванасць урачэбных пасад на пачатак 2016 года склала 97%.

«Задача на месцах, - сказаў міністр аховы здароўя Васіль Жарко 27 студзеня на калегіі Міністэрства аховы здароўя, - рацыянальна выкарыстоўваць наяўныя кадры, у першую чаргу, камплектаваць першаснае звяно, а затым дапаможныя службы. У 2016 годзе ўсе раёны Беларусі павінны быць укамплектаваныя вузкімі спецыялістамі. Трэба спыніць практыку размеркавання ўсіх у абласныя гарады і не займацца неабгрунтаваным пераразмеркаваннем».

Міністр падкрэсліў, што пры адсутнасці вузкіх спецыялістаў «намеснікі галоўных лекараў і загадчыкі адпаведнымі аддзяленнямі павінны сумяшчаць кіроўную і вакантную пасады».

«Галоўнае - забяспечыць даступнасць і якасць медыцынскай дапамогі насельніцтву, - адзначыў Жарко. - Кожны начальнік управы павінен жыць у раёнах і выбудоўваць працу, дапамагаючы на месцах, а не седзячы ў сябе ў кабінеце». «Не забывайце, што лячэбны працэс бесперапынны, і ў суботу арганізацыі аховы здароўя працуюць. Прысутнасць на працоўным месцы кіраўніка надасць упэўненасці падначаленым», - звярнуўся міністр да кіраўнікоў устаноў аховы здароўя.

А пацыенты ўсё незадаволеныя

Васіль Жарко згадаў сацыялагічнае даследаванне, праведзенае летась Інфармацыйна-аналітычным цэнтрам пры Адміністрацыі прэзідэнта.

Згодна з сацапытаннямі, часцей за ўсё сярод праблем айчыннай аховы здароўя называлі вялізныя чэргі як на прыём да лекара, так і на абследаванні; адсутнасць вузкіх спецыялістаў; недастатковы час, які лекар надае пацыенту; складанасці з праходжаннем медкамісіі; праблемы з замовай талонаў праз інтэрнэт. За аснову большасці праблем міністр аховы здароўя ўважае няправільную арганізацыю працэсу на месцах. «І ўсіх гэта задавальняе, уключаючы начальнікаў управаў аховы здароўя», - адзначыў Васіль Жарко.

З ягоных слоў, кіраўнікі павінны быць зацікаўленыя ў тым, каб у лекараў былі нармальны заробак і жыллё: «Бывае інакш. Лекар прыязджае на першае месца працы, і нікому не патрэбны. Няма жылля, прэмія мінімальная, дрэнныя бытавыя ўмовы, няма сацыяльнай падтрымкі, складанасці адаптацыі ў калектыве. Усё гэта прыводзіць да таго, што, адпрацаваўшы два гады, малады спецыяліст з'язджае ў іншы горад, а часам сыходзіць з галіны». «Ёсць раёны, адкуль з'язджае больш лекараў, чым туды накіравалі», - звярнуў увагу міністр.

Недапушчальна, калі начальнік управы аховы здароўя не дае належнай ацэнкі кіраўнікам падпарадкаваных арганізацый, глядзіць на іх недахопы і прамашкі скрозь пальцы, адзначыў Жарко. Ён паведаміў, што ў сувязі з вышэйпададзеным прэзідэнт даручыў яму ўзгадняць кандыдатуры на пасаду галоўных лекараў.

Хто вінаваты ў карупцыі ў медыцыне?

Недастатковая прынцыповасць кіроўных кадраў уплывае і на ўзровень карупцыі ў ахове здароўя, мяркуе міністр. Менавіта кіраўніцтва медыцынскіх устаноў абавязанае адсочваць дысцыпліну, і «літасці карупцыянерам, нягледзячы на іх заслугі і рангі, не будзе».

Адзначым, што ў 2015 годзе больш за ўсё злачынстваў карупцыйнай скіраванасці налічана (прысуды ўвайшлі ў дзеянне) у ахове здароўя - 221. «Наколькі мне вядома, ніводзін з кіраўнікоў установы аховы здароўя, дзе было ўчыненае карупцыйнае злачынства, не быў адхілены ад займанай пасады», - адзначыў Жарко.

Здзіўляе, што да праблемы карупцыі ў галіны кіраўніцтва Міністэрства аховы здароўя падыходзіць фармальна, робячы ўпор на адміністрацыйныя і рэпрэсіўныя захады, але замоўчваючы аб сістэмных прычынах карупцыі - нізкіх заробках і праблемах з даступнасцю многіх медыцынскіх паслуг.

Сёння ў бюджэтным сектары беларускай аховы здароўя медыкі, каб зарабляць больш-менш, вымушаныя працаваць на 1,2-1,5 стаўкі. З улікам такой інтэнсіўнасці працы сярэдні заробак лекараў у снежні 2015 года склаў 6 млн 133,6 тысяч рублёў. Не дзіўна, што медыкі з нізкімі заробкамі не ўважаюць за ганебнае прыняць ад пацыентаў плату або прэзент.

Пры гэтым намесніца прэм'ер-міністра Наталля Качанава на калегіі Міністэрства аховы здароўя выказала меркаванне, што медыкі «як працуюць, так і зарабляюць».

Яна адзначыла, што «маладзён, які прыходзіць вучыцца ў медыцынскую ВНУ, наўрад ці разлічвае атрымліваць велічэзны заробак». «Калі чалавек прыняў для сябе пастанову ісці вучыцца ў няпростай ВНУ, значыць, прыняў пастанову працаваць на карысць людзей, на карысць народа. З гэтага пункту гледжання і трэба рыхтаваць будучых медыкаў», - сказала намесніца прэм'ер-міністра.