National Interest: Заявы Расеі аб здольнасці З-400 перамагчы F-35 – мана

Стэлс-тэхналогіі застаюцца непрыступнымі для расейскіх СПА.

Насуперак заявам расейскай прапаганды, Масква дагэтуль так і не здалела распрацаваць зброю, здольную знішчаць перадавую амэрыканскую авіяцыю, якая выкарыстоўвае стэлс-тэхналогіі. Да такой высновы прыйшоў рэдактар аддзела абароны ў National Interest Дэйв Маджумдар. Ягоны артыкул быў апублікаваны яшчэ 22 жніўня 2016 года ў NI, аднак у сувязі з актуальнасцю быў перадрукаваны сёння на сайце Scout Warrior і цяпер пададзены на старонках Newsader у расейскамоўнай версіі. Гэты матэрыял дапоўніць шырокі спіс аналагічных артыкулаў Newsader, якія аспрэчваюць заявы расейскіх вайскоўцаў аб перавазе іхніх СПА над стэлс-тэхналогіямі заходняй авіяцыі.

Аўтар пачынае з таго, што звяртае ўвагу на артыкул у расейскіх выданнях, дзе амэрыканскія самалёты пятага пакалення названыя "папяровай фікцыяй". Маджумдар падкрэслівае, што гэты матэрыял стаў адказам на ягоны папярэдні артыкул ад 18 жніўня 2016 года ў часопісе NI, дзе ён даводзіць, што найноўшыя знішчальнікі ЗША F-35 і F-22 здольныя пераадолець расейскія СПА — С-300, С-400 і сістэму С-500, якая знаходзіцца ў распрацоўцы.

Ён падае развагі спецыяліста ў расейскіх вайсковых пытаннях карпарацыі CNA Майка Кофмана. Са слоў апошняга, найбольшае, што могуць зрабіць расейскія СПА — гэта выявіць амэрыканскія стэлс-самалёты, аднак трапіць у іх ракетай — ужо недасяжная для С-300 і С-400 задача.

Тут варта ўспомніць аповед аднаго з пілотаў F-35, які распавёў аб бескарыснасці СПА Расеі і Кітая супраць гэтай машыны акурат у сувязі з тым, што адной толькі фіксацыі радарамі самалётаў F-35 зусім недастаткова для таго, каб асачыць аб'ект і пацэліць у яго ракетай.

"Вось чаго ніяк не могуць зразумець людзі: яны мяркуюць, што мы маем на ўвазе перманентную нябачнасць на ўсіх чашчынях і ўзроўнях. Аднак мы гаворым не пра гэта", — падавала выданне Business Insider словы адстаўнога маёра Дэна Флэтлі. Са слоў BI, Расея і Кітай суздром дарма выдаткавалі мільёны на распрацоўку сістэмы, граніца магчымасцяў якіх — гэта здольнасць на сэкунду паказаць на экране праекцыю F-35 у выглядзе невыяўнай кропкі на экране.

Галоўнай праблемай Масквы, мяркуе Кофман, з'яўляецца той факт, што радыёлакацыйныя комплексы расейскіх СПА, якія працуюць у сантымэтровым дыяпазоне хваляў, выяўляюць самалёты з малой адбівальнай паверхняй толькі на параўнальна невялікай далёкасці. Гэта можа стварыць дадатковыя праблемы ў вызначэнні трас паветраных аб'ектаў, спазненні з выдачай цэлепаказання зенітным ракетным дывізіёнах і ў выніку прапусканню цэлі.

"Для расейскіх сродкаў супрацьпаветранай абароны барацьба з самалётамі тыпу стэлс застаецца актуальнай, але малаімаверна, што яны развязалі гэтую задачу. Вялікія капіталаўкладанні Расеі ў сістэмы СПА паказваюць нам: Крэмль уважае, што галоўная пагроза яго наземным войскам ідзе ад амэрыканскай авіяцыі. Такім чынам, пераадоленне тэхналогіі схаванасці — гэта адзін з галоўных прыярытэтаў Масквы", — высноўвае Кофман.

"Расея выпрабавала шэраг тэхналогій для барацьбы з стэлс-тэхналогіямі, у тым ліку спрабуючы стварыць інтэграваную сетку супрацьпаветранай абароны з мноствам радараў, якія б сачылі за лятальным апаратам з розных пунктаў. З аднаго боку, вельмі добра выяўляць і суправаджаць самалёт у тым ці іншым дыяпазоне радыёхваль, але ўсё-такі асноўная задача — дамагчыся патрэбнай дакладнасці пры навядзенні зенітных кіраваных ракет на цэль. Дагэтуль ні расейцы, ні кітайцы не разабраліся з гэтай праблемай, але становіцца ясна, што з часам тэхналогія стэлс перастае быць перавагай", — піша Кофман у NI.

Расейскія аналітыкі ўспрымаюць развагі амэрыканскіх аўтараў болей "як дылетанцкія і палітычна ангажаваныя". Экс-намеснік начальніка войскаў СПА генерал-палкоўнік Уладзімір Літвінаў распавёў, што ракеце не трэба трапляць у цэль, бо яна не з'яўляецца аб'ектам ударнага дзеяння. З ягоных слоў, у ёй працуе радыёкапсуль, і ўсё залежыць ад таго, ці выпадзе аскепкам закрануць аб'ект.

Пры гэтым, як пішуць расейскія выданні, самалёт тыпу Stealth малапрыкметны толькі ў сантымэтровым дыяпазоне хваль, але "ён вельмі добра выяўляецца і суправаджаецца ў мэтровым дыяпазоне, а менавіта ў гэтым дыяпазоне працуюць сродкі дзяжурнага рэжыму радыётэхнічных войскаў ВКС. І, нарэшце, стэлс-самалёт выдатна відаць на ўвамкнутай на выпраменьванне бартавой радыёлакацыйнай станцыі".

У сувязі з гэтым Маджумдар ужо ў іншым сваім артыкуле задае слушнае пытаннем аб тым, чаму ж Крэмль у спробе здагнаць за ЗША далей інвестуе мільярды даляраў у тэхналогію нябачнасці для самалётаў пятага пакалення тыпу ПАК ФА, калі ўважае стэлс-сістэмы за бескарысныя. У сувязі з гэтым ён зноў цытуе усё таго ж Кофмана:

"Калі гэты элемент (стэлс-тэхналогія — рэдакцыя) авіяцыйнай тэхнікі пятага пакалення з'яўляецца «папяровай фікцыяй», то чаму Расея распрацоўвае ПАК ФА, марыць аб ПАК ДА, і тое ж самае робіць Кітай?" — задае пытанне Кофман.

Са слоў Маджумдара, у спробе пераадолець амэрыканскія стэлс-тэхналогіі расейцы прапанавалі выкарыстоўваць альтэрнатывы дыяпазону высокай чашчыні кіравання агнём для знішчэння такіх самалётаў як F-22 і F-35. Гэтыя альтэрнатывы ўключаюць у сябе тым ліку інфрачырвоныя, аптычныя прылады ды іншыя варыянты.

"Расейцы сапраўды могуць паспрабаваць гэта зрабіць, аднак дагэтуль не створана рэальна дзейных сістэм СПА далёкага дзеяння, якія мелі б інфрачырвонае або аптычнае кіраванне", — адзначае Маджумдар.

Аўтар падкрэслівае, што інфрачырвонае і аптычнае навядзенне дзейснае толькі ў параўнальна кароткіх дыяпазонах. Расейцам у гэтым выпадку давялося б выкарыстоўваць радыёлакацыйную станцыю нізкай чашчыні для накіравання на цэль ракеты, абсталяванай інфрачырвоным або аптычным датчыкам, аднак такая тэхналогія яшчэ не распрацаваная.

Экспэрты ВПС ЗША ў тэхналогіі нябачнасці, з якімі выпала пагутарыць Маджумдару, выказалі ўпэўненасць у тым, што на практыцы Масква не зможа ажыццявіць такія задумы. Адзін высокакваліфікаваны экспэрт ЗША ў галіне стэлс заявіў, што нават калі вораг здалее заткнуць некаторыя праломы ў сваім СПА, амэрыканцы ў кожным выпадку будуць захоўваць перавагу. Паводле ягоных слоў, гэта звязана з цэлым шэрагам чыннікаў. Па-першае, амэрыканскія самалёты ніколі не вылятаюць на місію адзінцом. Па-другое, ЗША актыўна ўжываюць сродкі электроннай барацьбы (тут варта згадаць аб амэрыканскім самалёце электроннага здушэння новага пакалення EA-18G Growler). Па-трэцяе, наўрад магчыма ўбудаваць у корпус ракеты УКХ-антэну.

"Мы ніколі не вылятаем адны. EW [electronic warfare, то бок электроннае здушэнне] — яшчэ адзін момант. Што да актыўных ракет: поспеху ва ўсталяванні УКХ-антэны ў корпусе ракеты", — падае Маджумдар словы свайго суразмоўцы.

Такім чынам, нават калі стэлс высокай чашчыні можа выявіцца ў нашы дні не такім дзейсным, як гэта было 25 гадоў таму — адразу пасля раскідання СССР — наўрад Расея мае дзейсныя захады ў адказ супраць F-22 або F-35, мяркуе аўтар.

"Нават калі б Крэмль знайшоў спосаб перамагчы амэрыканскую стэлс-тэхналогію, наўрад ён паступіў бы гэтак неабачліва, каб інфармаваць аб гэтай перамозе сваіх апанентаў у Вашынгтоне. Больш за тое, было б удубальт безадказна раздаваць мільярды даляраў на распрацоўку тэхналогіі, якая была б састарэлай або «папяровай фікцыяй», асабліва ў перыяд эканамічных цяжкасцяў", — зазначае Маджумдар.

"Такім чынам, сам факт, што Расея інвестуе ў ПАК ФА і ПАК ДА, з'яўляецца дастатковым довадам таго, што стэлс-тэхналогія з'яўляецца дзейснай. У адваротным выпадку нашто турботы?" — падрахоўвае аўтар.