Юры Хашчавацкі: Усё можа памяняцца нечакана

Сітуацыя для беларусаў складаецца лепш, чым можа падацца.

2017 год, безумоўна, пакіне значны след у беларускай гісторыі, нягледзячы на тое, што да снежня, здавалася б, не адбылося кардынальных змен. Тым не менш, для беларусаў усё складваецца значна лепш, чым можа здацца. Такое меркаванне ў інтэрв'ю Charter97.org выказаў вядомы беларускі кінарэжысёр Юрый Хашчавацкі.

- Чым для вас запомніўся гэты год? У чым яго асаблівасць для Беларусі?

- На першы погляд, можа здацца, што гэта быў год поўнай прабуксоўкай: паводле вынікаў года як быццам бы нічога не змянілася. Можна нават сказаць, што толькі сталі больш жорсткімі тыя глупствы, якія ўлада рабіла вельмі даўно. Хтосьці можа нават падумаць, што адбываецца плаўнае спаўзанне ў балота.

Але на самай справе - не ўсё так проста. З'явіліся новыя асобы і новыя людзі, якія змагаюцца за лепшую Беларусь, будзяць грамадства і клічуць усіх за сабой.

З іншага боку, стала прыкметна, што паволі слабее сам рэжым Лукашэнкі, амаль знікла, як снег пад сонцам, любая яго падтрымка. Гэта добра паказалі вясновыя акцыі пратэсту, на якія выходзілі зусім простыя людзі, былы электарат кіраўніка.

Асабліва настроіў супраць сябе народ Лукашэнка тым, што ў разгар эканамічнага крызісу, калі людзі становяцца ўсё бяднейшымі і бяднейшымі, пабудаваў для сябе і набліжаных бальніцу за 100 мільёнаў еўраў. Для пераменаў патрэбен толькі нейкі адзіны парыў, які б аб'яднаў людзей.

- Што магло б стаць натхненнем для беларусаў у гэтай сітуацыі? Матыватар для барацьбы за перамены да лепшага?

- Я на днях глядзеў на вашым сайце выступленне беларускай дзяўчынкі, якая перамагла ва ўкраінскім шоў «Голас».

Як жа цудоўна яна спявала! Вось ён, сімвал: сама яшчэ маленькая - а таленту ў ёй звыш усякай меры. Сілы таленту. Гэта самае лепшае, што я бачыў сёлета.

Я ўвесь час успамінаю яе выступ, таму што яно і павінна быць крыніцай натхнення для беларусаў. Хай бы кожны паглядзеў яшчэ раз гэты відэаролік - не толькі для ўзняцця настрою.

А яшчэ і дзеля простага, але моцнага сімвалізму: мы павінны адкінуць роспач і змагацца за тое, каб цудоўныя і таленавітыя беларускія дзеці жылі ў годнай іх дзяржаве.

Яны заслугоўваюць таго, каб мы, адкінуўшы асабістыя рахункі і няўпэўненасць, пастараліся забяспечыць ім лепшае, чым у нас, жыццё. Каб кожны маленькі беларус меў шанец на старт у жыцці і мог рэалізаваць свае магчымасці.

Гэты выступ юнай беларускі на шоў «Голас» мог бы стаць тэрапіяй для ўсяго нашага грамадства. Было б выдатна, калі б усе беларусы, паглядзеўшы гэта відэа, натхніліся і ў той самы момант зразумелі: неабходна аднаразовы, сумесны высілак для таго, каб прывесці ўсё ў парадак.

Вось такая - светлая, юная і таленавітая - Беларусь павінна быць у нас перад вачыма, а не тыя жахі і бязмежжа, якія дзеюцца ў Печах, у кожным судзе, у міліцэйскіх участках, у любой краме. І мы проста абавязаны агульным высілкам змяніць нашу рэальнасць - дзеля сотняў тысяч такіх вось таленавітых беларускіх дзяцей.

Усё на самой справе ў нас не так дрэнна, як некаторыя думаюць. Можа, не так добра, як мы б хацелі прама цяпер, але ўсё складваюцца ў лепшы для нас бок.

- Ёсць прымаўка пра тое, што «чым цямней ноч, тым бліжэй світанак». Ці хутка «світанак» наступіць для Беларусі?

- 2017 год, як раз і паказаў, што перамены могуць адбыцца ў любы момант і зусім нечакана.

Узяць, да прыкладу, Зімбабвэ. Вядома, там да ўлады цяпер прыйшоў вельмі спрэчны спадар. Але, тым не менш, бяскроўная змена ўлады адбылася.

Якая б цёмная ні была ноч, я ўпэўнены: і ў Беларусі ўсё зменіцца. Світанак будзе.

І на гэты раз я хачу, каб гэта адбылося не па волі выпадку, як у 1991 годзе, а па волі грамадства і беларускіх грамадзян. Для гэтага трэба, з аднаго боку, проста ўспомніць пра пачуццё ўласнай годнасці, а, з другога боку, аб нашай адказнасці перад дзецьмі.

- Чаго б вы хацелі пажадаць беларусам у новым 2018 годзе?

- Пачну са стандартных пажаданняў: здароўя, шчасця, любові тым, каму яе не хапае. Кожнаму - менавіта таго, што яму трэба. Але менавіта таго, што на самай справе, па вялікім рахунку, трэба.

Таксама хачу пажадаць усведамлення таго, што шчасце, а роўна каханне, поспех і ўсё астатняе - проста так не прыходзяць. За гэта неабходна змагацца. А для барацьбы патрэбныя сілы.

Таму галоўным маім пажаданнем будзе: пабольш сіл нашаму грамадству і людзям для таго, каб змяняць сябе і сваю будучыню. І каб перамены адбыліся як мага раней - можа нават у наступным годзе.