«Нямецкая хваля»: Каму ў Беларусі патрэбныя вайсковыя парады

Грошы, выдаткаваныя на парады з удзелам цяжкай тэхнікі, было б лепш накіраваць у вайсковы бюджэт.

У Менску 3 ліпеня, у панядзелак, адгрымеў парад з нагоды святкавання дня незалежнасці Беларусі. Пад залпы старой гарматы прагучаў афіцыйны гімн «Мы беларусы - мірныя людзі», а затым калоны танкаў, сістэм залпавага агню і ракетных комплексаў, верталёты і самалёты, кіраваныя, у тым ліку, і расейскімі пілотамі, з грукатам дэманстравалі маршавую вывучку перад кіраўніцтвам краіны на чале з дыктатарам і вярхоўным галоўнакамандуючым Лукашэнкам, піша аглядальніца «Нямецкай хвалі» Наталля Макушына.

Каб дэманстрацыя дасягненняў ВПК канчаткова ўразіла ўяўленне назіральнікаў, арганізатары мерапрыемства дадалі да парадных шэрагаў яшчэ і грамадзянскую тэхніку мясцовай вытворчасці. Так што галоўнакамандуючаму давялося сузіраць урачысты праезд кукурузаўборачных камбайнаў, трактароў з апырсквальнікамі, ротарных жняярак і нават аўтамабіляў з каўбасамі, піўнымі бочкамі, пральнымі машынамі і керамічнымі ваннымі.

Некалькі сотняў чалавек на гасцявых трыбунах віталі гэтую перасоўную выставу дасягненняў народнай гаспадаркі, размахваючы сцяжкамі цалкам шчыра. Але многія беларусы задаюць пытанне: навошта марнаваць сродкі на нікому, акрамя начальства не патрэбную паказуху і ператвараць Менск у палігон для ўдасканалення майстэрства кіроўцаў, у той час як на мадэрнізацыю беларускага войска патрабуецца грошай у 6 разоў больш, чым складае увесь вайсковы бюджэт 2017 года.

Слупы таксама супраць

Дыскусія аб неабходнасці правядзення парадаў вядзецца ў Беларусі не першы год. Яна разгарэлася з новай сілай пасля таго, як тыдзень таму танк Т-72, які спяшаўся на рэпетыцыю, збіў ліхтарны слуп і дрэва на галоўным праспекце Менска. Здарэнне абышлося без ахвяр, хоць выпадковыя мінакі знаходзіліся ўсяго ў некалькіх метрах ад шматтоннай машыны, якую на поўным хаду раптам разгарнула на 180 градусаў і вынесла на газон.

У сацсетках гэта падзея выклікала рэзкую крытыку. «Палову Менску задымілі, асфальт сапсавалі, колькі грошай у трубу ляціць?», «Лепш замест паказухі справай займацца», - напісалі адны. «Вайсковую тэхніку больш прыемна глядзець на выставе Milex», дзе пра яе раскажуць і ўнутры дадуць пасядзець», - мяркуюць іншыя. А петыцыя «Патрабуем спыніць правядзенне вайсковых парадаў у Менску!» ўсяго за некалькі дзён сабрала больш за 8 тысяч подпісаў.

Абурэнне беларусаў можна зразумець. Здарэнне са збітым слупом - далёка не першае ў найноўшай гісторыі падрыхтоўкі да парадаў. Былі выпадкі, калі танк зваліўся з платформы, як на плошчы ў Горадні ў 2013 годзе, або загарэўся, як падчас начной рэпетыцыі параду ў Менску тры гады таму. Але вайскоўцы ўсяго толькі выконваюць загады начальства і цяжкую тэхніку ганяюць па цэнтральных вуліцах сталіцы, пасля чаго асфальт ператвараецца ў пральную дошку і патрабуе неадкладнага рамонту. Ды і паліва на такія прагоны сыходзіць нямала. І хоць суму ўсіх выдаткаў улады не раскрываюць, зразумела, што гэта задавальненне нятаннае.

«Грошай не шкадаваць!»

Традыцыя правядзення святочных парадаў захавалася ў Беларусі з савецкіх часоў, калі экспарт нафты дазваляў кожнай саюзнай рэспубліцы транжырыць сродкі на залагоджванне мясцовага начальства самім выглядам зладжанага ходу баявых машын, адрэпетаванага з дакладнасцю да сантыметра. Насельніцтву ў гэтым спектаклі адводзілася роля статыстаў, галоўныя «акторы» займалі ганаровыя месцы на трыбунах, як было і на гэты раз.

Але ў эканоміцы незалежнай Беларусі сітуацыя іншая. Вайсковы бюджэт краіны і раней не перавышаў 700 млн даляраў, а сёлета складае ўсяго блізу 500 млн. У той жа час, паводле падлікаў спецыялістаў, толькі гадавы налёт для падтрымання кваліфікацыі беларускіх вайсковых лётчыкаў патрабуе не менш за 175 млн даляраў на год.

Улады шукаюць, дзе б «перахапіць да палучкі», каб раздаць набраныя пазыкі, і здавалася б, трэба берагчы кожную капейку ў дзіравым вайсковым гаманцы. Аднак у траўні Лукашэнка заявіў, што грошай тут шкадаваць не трэба: «Парад павінен быць сапраўдным, уражлівым. Для гэтага і праводзіцца, мы паказваем людзям, што не дарма ямо вайсковы хлеб».

А начальнік аддзела інфармацыі галоўнай управы ідэалагічнай працы Мінабароны Уладзімір Макараў дагаварыўся да таго, што назваў праціўнікаў вайсковых парадаў «ідэйнымі спадкаемцамі Вільгельма Кубэ», кіраўніка акупацыйнай адміністрацыі нацыстаў у Беларусі ў 1941-1944 гадах.

З пустой кішэняй, але парадным строем

Зразумела, што для ідэолагаў урачысты паказ баявой тэхнікі, прызначанай для паразы аб'ектаў і жывой сілы праціўніка, - акцыя, разлічаная на захапленне і захапленне публікі. Але ад параднай дэманстрацыі тэхнічнай моцы баяздольнасць войска не павысіцца. Яна залежыць ад разумнага фінансавання закупак зброі, прафесійнай падрыхтоўкі вайскоўцаў і годнай аплаты іх працы.

А калі вайсковы бюджэт невялікі, то пацешныя агляды не выклікаюць гонар і захапленне, а шкадаванне. Тым больш, што яны ўжо сапраўды не напалохаюць патэнцыйных супастатаў, калі ім усё ж захочацца парушыць межы мірнай Беларусі.