Улады засакрэчваюць фінансы беларускіх прадпрыемстваў

Да кампаній, звязаных з нафтай і газам, дадаліся і іншыя галіны.

У пачатку 2018 года з агульнага доступу зніклі звесткі аб кампаніях у здабычы нафты і газу. Цяпер ахвярай адміністрацыйнага рэсурсу пала яшчэ адна важная галіна, піша сайт Banki24.

У першым квартале мінулага года афіцыйныя органы без тлумачэнняў прыбралі з агульнай статыстыкі інфармацыю аб фінансавым стане прадпрыемстваў, якія здабываюць нафту і газ. Прычым зроблена гэта было хітрым чынам. Звесткі дзвюх галін горназдабыўной прамысловасці аб’ядналі ў адно цэлае.

Горназдабыўная прамысловасць у Беларусі прадстаўленая прадпрыемствамі ў здабычы торфу, якія ўносяць малую долю ў сукупны кацёл, а таксама гігантамі тыпу «Беларуснафты» і «Граніту». Відавочна, што меркаванай мэтай уладаў было абцяжарыць атрыманне звестак аб такім актыве, як «Беларуснафта».

Да выпадку з нафтавікамі з «Беларуснафты» маштабнае згортванне даступных звестак адбылося ў 2016 годзе. Тады дзяржорганы перайшлі на новы класіфікатар тыпаў эканамічнай дзейнасці. Паралельна ўлады злілі ў адзінае цэлае статыстыку фінансаў дрэваапрацоўкі і цэлюлозна-кардоннай прамысловасці. Аж да 2016 года інфармацыя пра дрэваапрацоўку і папяровую галіну ішла асобна.

Акрамя таго, у 2016 годзе чыноўнікі аб'ядналі звесткі аб тэкстыльнай і гарбарнай прамысловасці, галіны ў вытворчасці гумовых і пластмасавых вырабаў і цэментнікаў і вытворцаў шкла. Увогуле, яны моцна абцяжарылі аналіз статыстыкі ў разрэзе галін.

Цікава, што закрытыя звесткі запар закраналі галіны, у якія адбывалася маштабная мадэрнізацыя. Пасля навагодніх святаў надышла чарга нафтаперапрацоўкі. Галоўныя прадпрыемствы галіны - «Нафтан» і Мазырскі НПЗ. Больш дробныя нафтаперапрацоўшчыкі - кампаніі, дзейнасць якіх летам 2018 года выклікала канфлікт Беларусі і Расеі. Пакуль незразумела, што паслужыла рэальнай прычынай выдалення радкоў аб выніках працы нафтаперапрацоўкі. Ці то ўладам не падабаецца, што «Нафтан» уваходзіць у лік самых стратных прадпрыемстваў Беларусі, ці то ёсць жаданне не свяціць актыўнасць «драбніцы», якую расейцы абвінавачвалі ў рээкспартных схемах.

Аднак, факт застаецца фактам - звесткі зніклі з доступу і цяпер маюцца толькі ў чыноўнікаў. З ацэнкі banki24.by, за 11 месяцаў 2018 года рэнтабельнасць беларускай нафтаперапрацоўкі склала амаль нуль - 0,045%. Можна прымаць стаўкі, якую галіну ўлады схаваюць з грамадскага агляду наступнай. У гэтым сэнсе добры кандыдат - вытворцы хімічных прадуктаў. Паказчыкі галіны вызначае пара прадпрыемстваў - «Беларуськалій» і «Гродна Азот». Што да «Беларуськалію» нават ёсць прэцэдэнт: з табліц Белстата некалькі гадоў таму цалкам прыбралі звесткі аб кірунках і аб'ёмах экспарту калійных угнаенняў у розныя краіны. Праўда, гэта было зроблена даволі нязграбна: пры жаданні падрабязную статыстыку можна аднавіць з альтэрнатыўных крыніц.

Іншы прыклад - знікненне звестак аб экспарце Беларуссю тытунёвых вырабаў. Апошнім часам са стужак навін суседніх краін часта прылятае інфармацыя аб выяўленых каналах кантрабанды беларускіх цыгарэт, якія славяцца сваёй таннасцю ў Еўропе і СНД. Гарадзенская тытунёвая фабрыка «Нёман» працуе з вельмі высокай рэнтабельнасцю.