Крык душы беларускай пенсіянеркі: Павінна ж быць справядлівасць!

Жыхарка Магілёўскай вобласці распавяла, як на самой справе выжываюць людзі ў рэгіёнах.

Чытачка «Салiдарнасцi» Ганна Іванаўна напісала ў рэдакцыю ліст, у якім прапануе ўраду, як утрымаць моладзь у райцэнтрах і сельскай мясцовасці.

«Чым спецыяліст у райцэнтры горшы за свайго калегу ў буйным горадзе?»

Дачка Ганны Іванаўны працуе ва ўстанове культуры маленькага горада. Яна спецыяліст з вышэйшай адукацыяй, мае 10 гадоў стажу. Яе заробак усяго 330 рублёў. Прыкладна такі, як заробак прыбіральшчыц і дворнікаў. Меншы, чым пенсія яе маці.

Ганна Іванаўна звяртае ўвагу на тое, што ў сферы культуры самы нізкі заробак сярод бюджэтнікаў.

- Ці варта вучыцца ў вышэйшых навучальных установах, ездзіць на курсы павышэння кваліфікацыі, каб потым быць на адным узроўні з прыбіральшчыцамі? - задаецца пытаннем чытачка.

Яна адзначае, што лекарам і настаўнікам заробкі падвышалі, а работнікаў сферы культуры зноў абышлі бокам.

- Крыўдна і прыкра! Складваецца ўражанне, што культуру ў нас фінансуюць паводле рэшткавага прынцыпу.

Зразумела, што эканоміка ў нас у краіне не ў лепшым становішчы, - разважае Ганна Іванаўна. - Лішніх грошай у бюджэце няма. Але павінна ж быць сацыяльная справядлівасць! Трэба разумна, па-гаспадарску размяркоўваць грошы.

Чытачка піша, што заробак бюджэтнага работніка залежыць ад акладу, прэміяльных, даплаты за стаж і кантрактных выплат.

- Сума кантрактных выплат можа быць 1-5%, а можа быць і 40-50%. Гэта залежыць не столькі ад прафесіяналізму работніка, а колькі ад магчымасцяў мясцовых бюджэтаў. Вось і выходзіць, што заробак бібліятэкара, музейнага супрацоўніка або культработніка ў вялікіх гарадах вышэйшы, чым у райцэнтрах, хоць бы таму, што там ёсць магчымасць плаціць больш высокія кантрактныя выплаты. Але чым спецыяліст у раённым цэнтры горшы за свайго калегу ў буйным горадзе? Людзям усюды трэба харчавацца, апранацца, утрымліваць сем'і.

«Палова жыхароў у пад'ездзе - пенсіянеры»

Не зусім дакладна, што жыццё ў райцэнтрах таннейшае, чым у буйных гарадах, мяркуе Ганна Іванаўна.

- У малых гарадах няма такой колькасці гандлёвых цэнтраў, крамаў, рынкаў як у вялікіх гарадах, дзе праводзяць акцыі, ладзяць зніжкі на тавары. У цэлым кошты на прадукты і тавары прыкладна аднолькавыя, пры заўважнай розніцы ў заробках, і выбару менш.

Паабедаць у сталовай, нават сціпла, - гэта 3-4 рублі. Таму ні дачка, ні зяць у сталовую на абед не ходзяць, бяруць ссабойку, каб зэканоміць. Сілкуюцца сухамяткай. Баюся, каб гастрыт не зарабілі, як я ў свой час.

Нядзіўна, што моладзь з малых гарадоў і сельскай мясцовасці з'язджае ў абласныя цэнтры і сталіцу. Бягуць ад галечы і нявыкруткі. І бацькі іх не трымаюць, а наадварот, падтрымліваюць. Яны хочуць, каб іх дзеці «выбіліся ў людзі».

Сям'і не спяшаюцца ствараць, бо няма ўпэўненасці ў заўтрашнім дні. У маёй знаёмай дачка пасля навучання ў Менску там і засталася працаваць, жыве на арандаванай кватэры разам з сяброўкамі. Назад вяртацца не хоча. Не бачыць перспектыў!

Сярод суседзяў па пад'ездзе я таксама назіраю падобную карціну. Хто з'ехаў вучыцца ў Менск, хто ў Магілёў. Назад вярнуліся адзінкі. Палова жыхароў у пад'ездзе - пенсіянеры.

«Аказваецца, сярэдні заробак у краіне амаль тысяча рублёў, жыллё будуецца ўдарнымі тэмпамі...»

Ганна Іванаўна рэгулярна глядзіць беларускае тэлебачанне, слухае выступы міністраў і дэпутатаў.

- Як складна яны кажуць! Проста заслухаешся! Аказваецца, сярэдняя заробак у краіне амаль тысяча рублёў, жыллё будуецца ўдарнымі тэмпамі, праводзяцца фестывалі, спартыўныя спаборніцтвы... Па Менску мяркуюць пра ўсю краіну.

Хай бы часцей прыязджалі ў правінцыю і сустракаліся з жыхарамі малых гарадоў і пасёлкаў, і пажадана не ў кабінетах, а ў людных месцах - на рынках, каля вакзалаў. Шмат цікавага даведаліся б аб рэальным становішчы спраў на месцах.

Ганна Іванаўна прапануе падцягваць узровень жыцця і заробкаў у сельскіх раёнах, каб утрымаць моладзь.

- Падцягваць заробак спецыялістаў ва ўстановах культуры і сацабароны да сярэдняга сярод бюджэтнікаў. Можа быць, для спецыялістаў усталяваць мінімальную суму заробка, ніжэй якога ні ў адной установе плаціць не павінны.

Напрыклад, мінімальную суму аплаты працы для спецыялістаў усталяваць на 30- 40% вышэй, чым мінімальную суму аплаты працы для работнікаў, які сёлета складае 330 рублёў. Павінна ж быць розніца паміж спецыялістамі і нізкакваліфікаванымі працоўнымі. Хочацца, каб ва ўрадзе мяне пачулі.