Як сустрэць Вялікдзень і што прыгатаваць да стала

У беларускай традыцыі Вялікдзень немагчыма ўявіць без стала з пачастункамі для ўсёй сям'і.

Вялікдзень – галоўная ўрачыстасць для хрысціянаў. Да яго каталікі рыхтаваліся цягам Вялікага посту – ён пачаўся з 6 сакавіка. Вучэнне Касцёла абавязвае кожнага верніка прынамсі раз на год прыйсці на споведзь і прыняць Святую Камунію, піша kp.by.

Пажадана зрабіць гэта якраз падчас посту, каб сустрэць свята Уваскрэсення Хрыстова з чыстым сэрцам.

У Вялікі чацвер пачынаецца Святы велікодны Трыдуум. Найбліжэйшыя тры дні каталікам рэкамендуецца наведваць набажэнствы ў касцёле. У Вялікі чацвер успамінаюць Таемную Вячэру. Святар мые ногі 12 мужчынам, як гэта рабіў Ісус са сваімі вучнямі – на знак любові і гатоўнасці служыць іншаму.

Вялікая пятніца прысвечаная пакутам і смерці Ісуса на крыжы. У гэты дзень у касцёле не спяваюць, на службе не гучыць орган, а святар не прамаўляе дабраслоўленне. Каталікі выконваюць строгі пост: можна паесці толькі адзін раз за дзень дасыта і сціплую ежу без мяса.

Вялікая Субота – дзень цішыні. У гэты дзень моляцца ля труны Ісуса Хрыста. Таксама ў гэты дзень у касцёлах добраслаўляюць велікодныя стравы – кулічы, фарбаваныя яйкі, мяса.

Кульмінацыя свята – велікодная вігілія, вячэрняя імша ў касцёле, падчас якой святкуюць і ўслаўляюць Хрыстова Уваскрэсенне. Яна пачынаецца запальваннем вялікай васковай свечкі-пасхала, а потым служыцца літургія, асвячаецца вада і добраслаўляюцца велікодныя стравы. А ўдзень служба пачынаецца з працэсіі з Найсвяцейшым Сакрамэнтам.

Рыхтуем велікодны стол

У беларускай традыцыі Вялікдзень немагчыма ўявіць без стала з пачастункамі для ўсёй сям'і. У кожнай стравы ёсць свая сімволіка. Велікодныя стравы асвячалі ў суботу ўдзень або пасля вігіліі позна ўвечары. А за стол садзяцца ўжо ў нядзелю.

Што ж прыгатаваць на Вялікдзень?

Фарбаваныя яйкі – адзін з галоўных атрыбутаў Вялікадня. Цяпер яйкі фарбуюць у розныя колеры, распісваюць іх, але ўсё ж сімвалам лічыцца афарбаванае ў буры або чырвоны колер яйка. Гэта знак жыцця і напамін пра тое, як Марыя Магдалена прынесла рымскаму імператару чырвонае яйка – сведчанне таго, што Ісус невінаваты, але праліў кроў за ўсё чалавецтва.

Кулічы і здобныя булкі – гэта таксама сімвал Хрыста, а таксама сучасная замена старазапаветных праснакоў, якімі адзначалі Вялікдзень.

Мяса – напамін пра велікоднае ягня са Старога Запавету, якое было прадвеснікам Ісуса Хрыста, хто адкупіў грахі людзей сваёй ахвярай. Сёння прынята добраслаўляць хатнія каўбасы, вяндліну, сала.

Хрэн і перац – сімвал біблійных горкіх траваў. Таксама ў велікодны кошык кладуць соль.

Калі ёсць хатні сыр ці тварог, іх таксама можна паставіць на стол.

Пернікі і ўпрыгожванні ў выглядзе велікоднага труса больш уласцівыя заходне-еўрапейскай традыцыі, у нас аддаюць перавагу баранчыку.

Святочны стол накрываюць белым абрусам, упрыгожваюць букетам з вярбы або самшыту. Можна загадзя прарасціць пшаніцу або авёс, каб на стале была свежая зеляніна – сімвал новага жыцця. У цэнтр стала ставіцца хатняя свечка-пасхал, запаленая на начной службе ў касцёле, велікодныя стравы, яйкі, хлеб, соль.

У рэлігійных сем'ях прынята, каб за велікодным сталом збіралася ўся сям'я. Бацька ці найстарэйшы чалец сям'і чытаюць малітву, дабрасловяць стол асвячонай вадой. І вітаюць адзін аднаго: «Хрыстос уваскрос!» – «Сапраўды ўваскрос!» Абед пачынаюць з велікоднага яйка, а за сталом дзецям тлумачаць, у чым сэнс гэтага свята.

Дорым падарункі на Вялікдзень

Самае дарагое і каштоўнае, што можна падарыць на Вялікдзень – гэта сваю любоў, клопат і ўвагу. Гэтае свята – нагода пабыць з сям'ёй, аддаць час самым блізкім.

У якасці падарункаў звычайна выступаюць усё тыя ж знакі Вялікадня. Гэта яйкі-пісанкі, булкі і пірагі ўласнага прыгатавання, сувеніры ў выглядзе баранчыкаў, трусоў, куранятаў, пернікі, велікодныя вянкі з лазы, упрыгожаныя стужкамі, кветкамі і рознакаляровымі яйкамі. Далёкім сваякам і сябрам можна пасылаць паштоўкі з цёплымі словамі і віншаваннямі. Словам, у якасці падарунка на Вялікдзень падыходзіць усё, што дазваляе падзяліцца дабрынёй і любоўю, як і завяшчаў Ісус.