Замежны гандаль сігналізуе пра сур'ёзныя праблемы

На гэтым тыдні з'явіліся больш падрабязныя звесткі аб замежным гандлі, чым былі ў пачатку месяца.

Нацбанк Беларусі публікуе звесткі аб замежным гандлі па методыцы аплатнага балансу. НБРБ прыводзіць да агульнага назоўніка статыстыку аб таварах і паслугах, бо Белстат бярэ лічбы аб таварах проста ў мытнікаў з невялікай карэкцыяй. Паводле ацэнкі Нацбанку, экспарт тавараў і паслуг за 5 месяцаў 2019 года склаў 16,4 млрд USD, імпарт - 16,3 млрд USD. Станоўчае сальда замежнага гандлю склалася на суму 136,7 млн USD, пішуць banki24.by.

У параўнанні са студзенем-траўнем 2018 года сума пазітыўнага сальда скарацілася. Годам раней яна была роўнай 391,7 млн USD.

Сальда пагоршылася за кошт таго, што экспарт тавараў і паслуг упаў да 2018 года на 2,9%, а імпарт скараціўся менш - на 1,4%. У месячнай дынаміцы самыя дрэнныя вынікі пакуль што застаюцца ў красавіку.

У гэтым месяцы сальда гандлю таварамі і паслугамі склала мінус 390,2 млн USD супраць мінус 19,8 млн USD у красавіку 2018. Пагаршэнне сальда ў красавіку звязанае са скокам імпарту. На сёння красавік з'яўляецца адзіным месяцам у 2019 годзе з ростам імпартных аперацый (на 9,4%). У астатнія месяцы імпарт скарачаўся.

За травень 2019 года экспарт тавараў і паслуг паменшыўся на 7,4%, імпарт - на 7,5%. Гэта найгоршая дынаміка да 2018 года за перыяд, за які даступныя афіцыйныя звесткі. Адсюль вынікае падзенне ВУП у траўні на 0,6% - першае з лета 2018 года.

Сальда аперацый з таварамі ў беларускай эканоміцы незалежна ад методыкі падліку традыцыйна адмоўнае. За 5 месяцаў 2019 года негатыўнае сальда дасягнула мінус 1,353 млрд USD супраць мінус 994,5 млн USD у 2018-м. Экспарт тавараў у коштах ФОБ за 5 месяцаў скараціўся на 4,2% да 12,9 млрд USD, імпарт - на 1,5% да Br14,3 млрд USD.

Апераджальнае падзенне экспарту і прывяло да пагаршэння выніку ў сектары тавараў. Што да 2018 года экспарт тавараў у траўні 2019-га ўпаў на 9,4%, імпарт - на 8,9%.

Абодва вынікі - найгоршыя за 2019 год. Затое сальда гандлю таварамі ў траўні выявілася лепшым, чым у красавіку - мінус 219,5 млн USD супраць мінус 680 млн USD. Гандаль паслугамі, у адрозненне ад сектара тавараў, характарызуецца пазітыўным сальда. Экспарт паслуг за 5 месяцаў 2019 года вырас на 2,3% да 3,5 млрд USD, а імпарт знізіўся на 1,2% да 2 млрд USD. Станоўчае сальда склала 1,490 млрд USD супраць 1,386 млрд USD у 2018-м.

Галоўным драйверам экспарту паслуг з Беларусі з'яўляюцца спецыялітс ІТ-сферы. Зрэшты, у месячнай дынаміцы лёгка выявіць лыжку з дзёгцем. У траўні імпарт паслуг у Беларусь вырас упершыню за 2019 год (на 2,3%), тады як экспарт павялічыўся ўсяго на 0,5%.

Праблемы з беларускім экспартам тлумачацца паступленнем у Беларусь «бруднай» нафты з Расеі. У выніку Беларусь недапаставіла на замежныя рынкі нафтапрадукты, а таксама знізіла транзіт вадкіх вуглевадародаў. Гэта моцна адбілася на працы транспарту. Акрамя таго, на аб'ёмах замежнага гандлю Беларусі негатыўна адбіваецца агульная абстаноўка ў свеце - рыкашэтам б'юць санкцыі і падаткі вайны ЗША з іншымі дзяржавамі.

Паводле звестак Белстата, у студзені-траўні 2019 года экспарт тавараў у натуральным вылічэнні паменшыўся на 3%, а імпарт павялічыўся на 1%. Пры гэтым сярэднія кошты экспарту і імпарту скараціліся на 1,1%.

Пакутуе галоўны спажывец беларускай прадукцыі - Расея. У 2019 годзе санкцыі ЗША і Еўразвязу дапоўненыя больш жорсткай грашова-крэдытнай і падаткова-бюджэтнай палітыкай самімі расейцамі. Паводле ацэнак незалежных эканамістаў, у РФ ужо 2 кварталы запар назіраецца тэхнічная рэцэсія - падзенне рэальнага ВУП. У сувязі з гэтым чэрвеньская статыстыка што да Беларусі хутчэй за ўсё будзе трывожнай.