Яўгенія Пастэрнак: Абаронцы настаўніцы хочуць, каб грамадства іх апраўдала ў такой сітуацыі

Педагогі і бацькі пракаментавалі скандал у гомельскай школе.

Скандал у гомельскай школе выклікаў рэзананс у беларускім грамадстве: пра канфлікт выказаўся Лукашэнка, вертыкаль ліхаманіць ад жорсткай крытыкі, папярэджанняў, звальненняў і аднаўленняў на пасадзе, у іншых школах сталі праводзіць інфармацыйныя гадзіны, дзе дзецям на прыкладзе гомельскага здарэння распавядаюць, што будзе, калі яны прадоўжаць парушаць дысцыпліну. Tut.by спытаў актыўных бацькоў, як, на іх думку, канфлікт, які атрымаў гучнае развіццё, паўплывае на далейшыя дачыненні паміж настаўнікамі і вучнямі.

- Вельмі складана жыць у грамадстве, талерантным да гвалту, - кажа пісьменніца і маці Яўгенія Пастэрнак. - Чаму такая падтрымка ў гомельскай настаўніцы? Таму што людзі глядзяць на яе і разумеюць, што могуць апынуцца на яе месцы. Наступным разам, калі яны будуць лаяцца брыдкімі словамі на сваё або чужое дзіця, яны хочуць, каб грамадства іх таксама апраўдала. Трэба разумець, што дзеці пераймаюць паводзіны дарослых. І хлопчык той таксама не з неба зваліўся, ён вырас у нашым грамадстве. І пачаў даводзіць настаўніцу, а потым весела назіраў, як яна злуецца і брыдкасловіць. Ён жа не сам гэта прыдумаў, яму 9 гадоў, ён дзесьці гэта ўбачыў.

Яўгенія мяркуе, што нашай школе неабходныя прапісаныя ў законе правы і абавязкі ўсіх удзельнікаў адукацыйнага працэсу:

- Вучань, калі зрывае ўрок, павінен дакладна разумець, што яму за гэта будзе. Таму што пакуль нашы настаўнікі абсалютна бяспраўныя: яны не могуць выставіць яго ў калідор, адправіць дадому або выключыць са школы - за гэтым рушаць услед санкцыі. І дзеці пачынаюць гэтым карыстацца. Сапраўды гэтак жа бяспраўныя школьнікі і іх бацькі ў выпадку ціску з боку настаўніка ці адміністрацыі. І сітуацыя ў гомельскай школе гэта пацвердзіла: загадам аднаго чалавека [Аляксандра Лукашэнкі] былі скасаваныя ўсе пастановы сферы адукацыі, настаўніца адноўленая на працы. Нам паказалі, што адзіны спосаб развязання канфлікту ў школе - умяшанне Лукашэнкі.

І гэта самае страшнае. Ён цяпер усюды будзе ўмешвацца? Усе спрэчныя пытанні сам развязваць? Ці як і далей будуць абароненыя ўсе бакі?

Калі дзіця цкуюць, яно павінен ведаць, куды можа звярнуцца па дапамогу. І такім жа чынам настаўнік, якога даводзяць, таксама павінен разумець, што можа звярнуцца па дапамогу, у тым ліку, псіхалагічную. Шчыра кажучы, я нават не ўяўляю, як цяпер гэтая гомельская настаўніца вяртаецца ў свой клас, і што будзе з чацвёртакласнікам, якога абмяркоўвае цяпер уся краіна.

«Я б цяпер на месцы педагогаў адразу спыняў урок»

Рэпетытар і бацька Аляксей Васілеўскі, які сам раней працаваў у школе, мяркуе, што пасля канфлікту ў Гомелі настаўнікі павінны зрабіць высновы: іх паводзіны павінна быць больш стрыманымі - трэба самаўхіляцца ад наўпроставага канфлікту.

- Функцыя настаўніка ў школе - перадаваць веды, - кажа суразмоўца. - Настаўнік не павінен развязваць канфлікты. Я б цяпер на месцы педагогаў, як толькі ўзнікае канфлікт, адразу спыняў урок, выклікаў адміністрацыю і бацькоў вучня. Хай разбіраюцца. Адміністрацыя школы павінна сачыць за навучальным працэсам, а не проста патрабаваць справаздачы. Трэба падключаць сацыяльнага педагога, псіхолага, каб яны не проста тэсты дзецям раздавалі, а ўключаліся ў развязанне канфліктаў.

Аляксей Васілеўскі таксама мяркуе, што трэба дакладна прапісаць у Кодэксе аб адукацыі, што чакае настаўніка і вучня ў выпадку канфліктных сітуацый. І - прадугледзець пакаранне, у тым ліку, для дзяцей і іх бацькоў.

- Праблема развязваецца не цяжкасцю пакарання, а яго няўхільнасцю. Калі дзеці будуць ведаць, што ім не сыдуць з рук непрыстойныя паводзіны, яны не будуць так сябе паводзіць, - мяркуе Аляксей. - А сёння яны з малодшых класаў ведаюць, што настаўнік не будзе выносіць праблему з класа, што нават бацькоў з такой нагоды ў школу не выклічуць. А калі б было прапісана ў заканадаўстве, што за парушэнне прадугледжаная грамадска-карысная праца - напрыклад, памыць падлогу ў класе, дзеці б па-іншаму ставіліся да дысцыпліны. Да 14 гадоў хай бы бацькі за дзяцей адпрацоўвалі, а пасля 14 гадоў - ужо самі школьнікі. Вось тады і дзеці, і бацькі перагледзелі б свае паводзіны. Вучань, які зрывае ўрок, шкодзіць не толькі сабе і настаўніку, а ўсяму класу, у тым ліку матываваным дзецям.

Аляксей Васілеўскі таксама мяркуе, што трэба адысці ад практыкі, што школа павінна выхоўваць дзяцей замест бацькоў:

- Выхаваўчы кампанент з боку настаўніка павінен быць мінімальным. Настаўнік павінен данесці матэрыял у сваім прадмеце і як чалавек нармальна размаўляць, быць справядлівым, бо дзеці гэта вельмі тонка адчуваюць. Большасць настаўнікаў - адэкватныя людзі. У некаторых ёсць канфлікты з дзецьмі з нагоды ацэнак і дысцыпліны, але я не думаю, што пасля канфлікту ў гомельскай школе будзе даходзіць да гвалту і рукапрыкладства.