Прадстаўнік страйкаму МТЗ: Улады самі вядуць людзей да пачатку страйку

Што стане трыгерам?

Адзін з лідараў страйкаму Менскага трактарнага завода (МТЗ) Сяргей Дылеўскі пагаварыў з сайтам Charter97.org аб сітуацыі на прадпрыемствах і падрыхтоўцы новай хвалі страйкаў.

- Многія беларусы памятаюць знакамітае «відэа эпохі» 14 жніўня 2020 года, на якім каларытны барадач у чырвонай футболцы зачытвае патрабаванні страйкаму МТЗ, першае з якіх - адстаўка Лукашэнкі. А затым быў марш тысяч рабочых на плошчу Незалежнасці. Ці ўспамінаеце вы энэргетыку тых дзён?

- Так, вядома, успамінаю. І ранейшая энэргетыка дае сілы працягваць барацьбу сёння. Ва ўсіх была вера, што рэжым сёння-заўтра падзе.

- Вы неяк сказалі, што ў першы раз былі на страйку ў 1991 годзе ў бацькі на руках. Дык вы - патомны страйкамавец?

- Можна сказаць і так, але трэба разумець, што ў пачатку 1990-х гадоў кожны рабочы быў у той ці іншай ступені на страйку. Тады страйкаваў увесь рабочы клас, прыходзілі сем'ямі, трымаючы дзяцей на руках.

- Знаходзячыся па-за Беларуссю, вы актыўна выступаеце ў відэаблогу і падтрымліваеце сувязь з рабочым рухам у краіне. Якая сёння сітуацыя на МТЗ? Якія настроі ў вашых паплечнікаў з заводу і ў працоўных на іншых прадпрыемствах Беларусі?

- Людзі цяпер абураныя тым жа, чым былі абураныя на момант масавых мітынгаў і страйкаў - жорсткасцю рэжыму і тым, што іх падманулі чарговым разам на выбарах.

Абстаноўка на заводах - даволі напружаная. З аднаго боку, людзей працягваюць звальняць. Гэтая хунта не забывае нічога, гэта значыць, рабочыя людзі - гэта людзі, якія іх пакрыўдзілі, і яны ўзгадваюць усе страйкі са жніўня. Людзей выкідваюць на вуліцы, таму шмат у чым народ зараз трошкі разгублены, таму мы ставім свае задачы: даць упэўненасць людзям, што мы на правільным шляху і тое, што мы робім, сапраўды важнае і патрэбнае.

- Многія цяпер ужываюць метафары: «пажар на тарфяным балоце», «пад нагамі ва ўладаў тлее», «пратэст перайшоў у партызаны». А як бачыце сітуацыю з агульнабеларускім пратэстам вы?

- Цалкам згодны з выразам «пажар на тарфяным балоце»: сёння асяродкі пратэсту перыядычна ўспыхваюць то ў адным, то ў іншым кутку нашай краіны. Пратэсты не спыняюцца і не суцішваюцца. Яны перараслі ў больш арганізаваную і зладжаную падпольную структуру.

Мы дабіліся таго, чаго ў нас не было ў жніўні - зладжанасці ва ўсіх пластах насельніцтва. Кожны прыняў на сябе сваю меру, скажам так, усвядоміў сваю ступень уплыву на сітуацыю, і кожны чалавек на сваім месцы робіць тое, што можа. Людзі займаюцца сваёй працай, каб гэты рэжым упаў.

- Ці гатовыя гэтыя людзі аднавіць пратэсты і страйкі?

- Як і ва ўсёй краіне, падпольны актыў застаўся ўсюды, на ўсіх прадпрыемствах і ўсіх сферах жыцця.

Гэта тычыцца не толькі заводаў, але і педагогаў, і медыкаў, і, як бы нечакана гэта ні прагучала, нават у шэрагах унутраных войскаў ёсць свае партызанскія атрады.

На сённяшні момант мы выдатна разумеем, што кропкавыя выхады на страйк ні да чаго добрага не прывядуць. Менавіта таму мы рыхтуем людзей да масавага выхаду, адначасова, груба кажучы - усе ў адзін дзень. Мы ні ў якім разе не ставім даты, людзі павінны самі гэта зрабіць.

Страйк пачнецца тады, калі людзі будуць гатовыя да яго самі.

- Што павінна адбыцца, каб працоўныя мабілізаваліся, як у жніўні 2020 году?

- Павінна адбыцца разуменне ў галовах, што гэта сапраўды патрэбна. Вельмі важны чыннік - зладжаная падтрымка ўнутры краіны і нават ад іншых краін і дыяспар.

Я думаю, што галоўным трыгерам стане сам рэжым, ён сам актыўна вядзе людзей да пачатку страйку - з эканамічнага пункту гледжання.

- Якія галоўныя вынікі Агульнанацыянальнага страйку? Чаго ўдалося дамагчыся?

- Ці ўдалося дабіцца зладжанасці калектыву, эканамічных санкцый супраць рэжыму і вусатага таракана, а таксама таго, што ўвесь свет нас чуе і прыслухоўваецца да нас. Мы сабралі велізарную агалоску і ўнутры краіны.

Калі ўспомніце, у Жодзіне хацелі адабраць у сям'і хлопчыка, якога яны ўсынавілі і доўгі час выхоўвалі. Дзяржава спрабавала забраць проста, таму што людзі нязгодныя з гэтым рэжымам. Агульнымі намаганнямі большасці беларусаў мы змаглі зрабіць так, каб дзіця засталося ў сям'і.

Вось такія крокі - гэта самае галоўнае, яны паказваюць нашу зладжанасць і згуртаванасць.

- Кожны перадых - гэта магчымасць зрабіць высновы, пераняць досвед, вывучыць нешта новае для выкарыстання на практыцы. Ці ўдасканальваюцца цяпер метады барацьбы працоўных з рэжымам? Ці гатовыя беларусы выкарыстоўваць дасягненні страйкаў, якія закончыліся поспехам?

- Тыпы барацьбы ўдасканальваюцца пастаянна.

Як мы можам бачыць, сітуацыя, якая адбываецца ў нас у краіне, унікальная ў сваім родзе. Унікальнасць ў тым, што беларусы - не вельмі тыповы народ і на кожнае дзеянне рэжыму мы прыдумляем новы адказ.

Я думаю, што досвед мы пастаянна чэрпаем, глядзім на досвед еўрапейскіх краін, дзе былі хоць трохі падобныя сітуацыі. Мы пастаянна ўдасканальваем свае навыкі. Добрыя або дрэнныя - гэта ўсё адно досвед.

Будзем шчырыя: з няўдалага страйку ў жніўні мы зрабілі працу над памылкамі і рухаемся наперад.

- Што вы думаеце пра магчымасць выкарыстання «акупацыйных страйкаў», якія выкарыстоўвалі польскія рабочыя ў часы «Салідарнасці»?

- Такія тыпы страйкаў самыя эфектыўныя, бо ніводзін сілавік або амапавец не можа ведаць структурныя падраздзяленні і тэхналагічныя працэсы на прадпрыемстве так, як ведае яго працоўны гэтага прадпрыемства. Аднак, усё залежыць ад таго, наколькі зладжаны будзе калектыў.

- Якія задачы стаяць перад рабочым рухам цяпер? Па якіх слабых месцаў рэжыму трэба наносіць асноўныя ўдары?

- Найперш - эканоміка, па ёй і трэба наносіць ўдары.

Па-другое, людзі з'ядналіся ўжо самі і працуюць над сабой, таму яшчэ адзін важны кірунак - сілавы сектар. Мы цалкам можам уздзейнічаць на сілавы сектар, праводзячы масавыя агітацыйныя працы. Мы можам прыцягнуць сілавікоў на свой бок. Мы ў стане гэта зрабіць.

- ЗША аднавілі санкцыі супраць 9 нафтахімічных прадпрыемстваў. Пасля гэтага «Нафтан» застаўся практычна без расейскай нафты, пастаўкі сыравіны ў Беларусь з РФ будуць скарочаныя ў 2,2 разы. Якімі будуць наступствы?

- Ад колькасці паставак наўпрост залежыць аб'ём экспарту і ўнутранага выкарыстання. Такія санкцыі могуць прывесці той жа «Нафтан» да поўнага спынення.

Гэта для нас добра згуляе ў тым плане, што дзяржава сама ўсё зробіць, каб людзі пачалі страйкаваць. Пачнуцца скарачэнні, звальненні, неабгрунтаваныя прастоі, людзей пачнуць сілком выводзіць на дзве траціны змены, прымусяць пісаць адпачынкі за свой кошт і гэтак далей. Незадаволенасць будзе расці, і гэта прывядзе да відавочных наступстваў.

- Ці стануць наступствы эканамічных санкцый дадатковай падставай, каб беларускія рабочыя сышлі ў страйк? Ці варта заходнім лідарам ўводзіць іх больш маштабна і смела?

- Так, трэба разумець, што санкцыі - моцны ўдар па хунце. Чым мацнейшымі і большымі будуць санкцыі, тым большы ўдар па кашальку Лукашэнка будзе нанесены.

Не адзін дзясятак разоў гэта пацвярджалася, што дыктатар будзе знаходзіцца ва ўладзе, калі ў яго ёсць, чым карміць войска. Як толькі яму не будзе чым карміць войска, то яно выходзіць супраць дыктатара.

Чым больш эканамічных санкцый - тым лепш. Як дзіўна б гэта ні гучала, зараз мы знаходзімся ў сітуацыі, калі чым горшая эканамічная сітуацыя, тым лепш.

- Якія перспектывы ў страйкаў рабочых у Беларусі? Што павінны зрабіць рабочыя, каб наблізіць перамогу беларускага народа над рэжымам?

- Страйкаваць. На сённяшні дзень - рыхтавацца да страйкаў. Будзе яшчэ гадзіна, калі працоўныя самі вызначаць, у які дзень пачаць усеагульны страйк і перасягнуць праз свае страхі і эканамічныя нязручнасці.

Працоўнаму класу, што трэба зразумець, што чым раней ён возьме ўсё ў свае рукі, тым хутчэй усё скончыцца.

- Як і калі наша перамога стане магчымай?

- Калі спынім усё. Тут жа вельмі важна разуменне таго, што калі беларусы падымуцца, народ пачне страйкаваць, то гэта будзе азначаць адно - народ узяў уладу ў свае рукі. І тады ён зможа развязваць абсалютна ўсе пытанні.

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com