Пуцін у кокане

Пра што кажа самаізаляцыя расейскага кіраўніка?

Хоць Пуцін быў вакцынаваны, ён усё ж наважыў сысці на самаізаляцыю як мінімум на тыдзень пасля таго, як «дзясяткі» прадстаўнікоў ягонага атачэння захварэлі на covid. Відавочна, ніякіх сімптомаў захворвання ў прэзідэнта Расеі няма. Гэта наўрад ці можа кагосьці здзівіць: нават па мерках звычайнай сістэмы забеспячэння бяспекі прэзідэнта з пачатку пандэміі Пуцін жыве ў рэжыме, які дазваляе забяспечыць яму магутную абарону ад біялагічнай пагрозы, піша брытанскі журналіст Марк Галеоці для The Spectator (пераклад - inosmi.ru).

Тыя, хто плануе сустрэцца з Пуціным асабіста, павінны здаць аналізы на каранавірус, прайсці карантын і - калі яны сустракаюцца з прэзідэнтам у Крамлі ці ў яго падмаскоўнай рэзідэнцыі - прайсці праз тунэль, у якім распыляецца сродак дэзынфекцыі і працуюць ультрафіялетавыя лямпы, якія забіваюць усе хваробатворныя арганізмы.

У сакавіку мінулага года Пуцін надзеў поўны ахоўны касцюм, каб наведаць галоўны каранавірусны шпіталь Масквы, што здалося трохі залішнім. Тым не менш, Пуцін зняў пальчаткі, каб паціснуць руку галоўнаму доктару гэтага шпіталя Дзянісу Працэнку. Калі пасля візіту прэзідэнта Працэнка захварэў на covid, Пуцін на некаторы час перастаў з'яўляцца на публіцы і стаў кіраваць краінай пры дапамозе відэаканферэнцый.

Узнікае пытанне, наколькі гэта было добра для Расеі ў сэнсе штодзённага кіравання краінай. Такі рэжым азначае, што Пуцін трапляе ў яшчэ большую залежнасць ад прэзідэнцкай адміністрацыі ў пытанні перадачы актуальнай інфармацыі аб стане спраў у краіне (акрамя таго, дзе-нідзе вядуцца спрэчкі пра тое, колькі менавіта інфармацыі яму паведамляюць). Аднак тая сітуацыя мінулага ярка прадэманстравала, наколькі выразна эліта - далёка не ўсе яе прадстаўнікі напраўду любяць Пуціна, - разумее, што ёй неабходна хвалявацца пра стан яго здароўя.

Для свайго ўзросту Пуцін знаходзіцца ў вельмі добрай фізічнай форме. Вядома, што ён плавае кожны дзень. Ён таксама працягвае займацца дзюдо і даволі часта гуляе ў хакей. Тым не менш, яму ўжо 68 гадоў, а каранавірусная інфекцыя, як высветлілася, зусім непрадказальная і бязлітасная.

У любым выпадку гаворка тут ідзе не проста пра цалкам зразумелую асцярожнасць чалавека, што сутыкаецца з вірусам, які наносіць найбольш моцны ўдар па прадстаўніках старэйшага пакалення. Гэта таксама з'яўляецца для Расеі найважнейшым пытаннем нацыянальнай бяспекі.

Урэшце Пуцін стаў краевугольным каменем персаналістычнай сістэмы, якая склалася ў Расеі. Зразумела, там ёсць мноства іншых палітыкаў і публічных фігур, аднак у многіх сэнсах ступень іх значнасці вызначаецца іх адносінамі, іх блізкасцю і ўзроўнем іх уплыву на аднаго чалавека - на Пуціна.

Стыль кіраўніцтва Пуціна на здзіўленне часта характарызуецца безуважнасцю і неўмяшаннем. Насуперак ходкаму міфу аб тым, што Пуцін - гросмайстар у галіне геапалітычных шахмат, ён аддае перавагу ставіць вельмі шырокія і расплывістыя мэты, а затым назіраць за тым, як яго міністры, чыноўнікі і разнастайныя «палітычныя прадпрымальнікі» - ад алігархаў да медыямагнатаў - мітусяцца ў спробе знайсці спосабы дагадзіць свайму босу.

Важны момант што да гэтай разнавіднасці «адхакратыі» - якая часам можа дэманстраваць дзіўную эфектыўнасць - заключаецца ў тым, што яна цалкам заснаваная на аднаасобнай і беспярэчна аўтарытэтнай фігуры, якая знаходзіцца ў яе цэнтры. Уся гэтая сістэма абапіраецца на Пуціна як на «галоўную фігуру, якая прымае рашэнні», як на галоўнага арбітра ў лютых спрэчках, што часта ўспыхваюць паміж ключавымі прадстаўнікамі атачэння прэзідэнта.

Бывалі моманты, калі Пуцін знікаў з поля зроку. Часам гэта, магчыма, здаралася з медыцынскіх прычын - паводле пагалосак, у яго хранічныя праблемы са спінай. У іншыя моманты так адбывалася, таму што ён хацеў ухіліцца або адкласці момант прыняцця складанага рашэння, - да прыкладу, калі ў 2015 годзе забойцы застрэлілі апазіцыйнага палітыка Барыса Нямцова. Але нават пары тыдняў яго адсутнасці дастаткова, каб справакаваць плойму пагалосак: ён памёр, у яго здарыўся прыступ, адбыўся дзяржпераварот і гэтак далей.

Для прэзідэнта, чый публічны аўтарытэт настолькі моцна прывязаны да яго вобразу моцнага і энэргічнага кіраўніка, любая сур'ёзная хвароба - асабліва такая хвароба, якая можа мець доўгатэрміновыя цяжкія наступствы, - стане сапраўдным палітычным ударам.

На сістэму, якая цалкам залежыць ад Пуціна, гэта можа аказаць разбуральнае ўздзеянне, асабліва ўлічваючы парламенцкія выбары, якія стартуюць у пятніцу, 17 верасня. Паводле канстытуцыі, у выпадку неабходнасці прэм'ер-міністр павінен заняць месца прэзідэнта, аднак дзейнаму прэм'ер-міністру Міхаілу Мішусціну не стае аўтарытэту, каб гэта зрабіць. Яго рэйтынг адабрэння сярод насельніцтва краіны дастаткова высокі, аднак ён па сутнасці з'яўляецца проста кампетэнтным тэхнакратам: прэм'ер-міністр - гэта галоўны адміністратар прэзідэнта, а не яго замена.

Знікненне Пуціна - асабліва калі ён будзе не ў стане кіраваць працэсам пераходу ўлады, - можа справакаваць барацьбу за ўладу ў шэрагах эліты, а таксама надаць адвагі крытыкам сістэмы і ворагам Расеі. Нядзіўна, што Пуціна трымаюць у такім моцным і бяспечным кокане.