Палітолаг: Крэмль сігналізуе Захаду, што гатовы зрабіць паслугі для развязання праблемы Лукашэнкі

Апошнія істэрыкі беларускіх уладаў выкліканыя ўсведамленнем патавай сітуацыі.

Праект «Філін» абмеркаваў з дырэктарам Цэнтра стратэгічных і знешнепалітычных даследаванняў Арсеніем Сівіцкім нядаўнія выказванні Лукашэнкі пра «шпіёнаў», будучыя санкцыі, а таксама – ці паспрыяе Масква транзіту ўлады ў Беларусі.

Гучныя заявы пра замежных агентаў – гэта чарговы адрыў ад рэальнасці ці павышэнне ставак?

– Рэч тут, хутчэй, не ў тым, што нібыта існуе нейкая шпіёнская сетка ўнутры прадпрыемстваў, якая дакладвае пра шляхі абыходу санкцый беларускімі ўладамі, – кажа суразмоўца. – Гэта абсалютна новая рэальнасць для рэжыму. Да цяперашняга крызісу ў стасунках з Захадам досведу існавання пад такім эканамічным прэсінгам ва ўладаў не было. З улікам дастаткова жорсткага санкцыйнага прэсінгу, які будзе пашырацца, абыйсці яго становіцца практычна немагчымым.

Перш за ўсё, за кошт саміх рэжымаў санкцый. Сектаральных – з боку ЕЗ, гібрыдных – з боку ЗША. Яны наўпрост не мяркуюць нейкага другаснага дзеяння, але ўсе беларускія контрагенты так іх успрымаюць.

То-бок гэта санкцыі, якія ў перспектыве могуць быць распаўсюджаныя на партнёраў Беларусі, з якімі вядуцца нейкія гандлёва-эканамічныя ўзаемадзеянні.

Не кажучы ўжо пра тое, што ўвесь гэты ланцужок паставак абсалютна празрысты для фінансавых выведак заходніх краінаў. Беларусь у асноўным гандлюе ў далярах і еўрах, адпаведна, усе транзакцыі, якія праходзяць паводле ўгодаў нават праз розных пасярэднікаў, з'яўляюцца абсалютна празрыстымі. Тут зусім не патрэбныя «сеткі шпіёнаў», якія пра нешта дакладваюць.

Таму я сказаў бы, што гэтыя заявы трэба ўспрымаць як усведамленне патавай сітуацыі, у якой апынуўся рэжым.

Няма сумненняў, што ва ўзмацненні жорсткасці санкцыйнага рэжыму заходнія краіны гатовыя дайсці да «драконаўскіх» абмежаванняў, якія мяркуюць, у сутнасці, эканамічную блакаду Беларусі – калі ўлады не зменяць мадэль паводзінаў на міжнароднай арэне і ўнутры краіны.

Такія санкцыі будзе абыходзіць вельмі складана, а ў выпадку з Беларуссю – практычна немагчыма. Ні адзін беларускі партнёр, не важна, заходні ці ўсходні, не рызыкне прапаноўваць паслугі ў абыходзе санкцый у сілу вельмі вялікіх рызык.

Як на сітуацыю ў Беларусі паўплываюць выступы на Хельсінкскай камісіі і Генасамблеі ААН? Там падымалася шмат пытанняў, напрыклад міграцыйны крызіс, правы чалавека.

– Наўрад ці гэтыя слоўныя інтэрвенцыі могуць нечаму паспрыяць. Мяркую, што асноўнымі ў пытанні ўплыву на сітуацыю ўнутры краіны і на паводзіны ўладаў па-ранейшаму застаюцца два чыннікі: рост эканамічнага ціску, які зыходзіць ад Захаду, і аднаўленне палітычнага прэсінгу з боку Расеі з нагоды транзіту ўлады.

Я сказаў бы, што Расея будзе гуляць галоўную ролю ў палітычным ціску на Лукашэнку. У той час як усе выдаткі ад эканамічнага ціску на Беларусь возьме на сябе заходні бок.

Чаму Расея згуляе першую скрыпку ў беларускім крызісе?

– Таму што ёсць нейкі кансэнсус, у тым ліку ў краінах Захаду, пра тое, што РФ тут мае больш вагароў палітычнага ціску. Больш за тое, Крэмль сігналізуе, што ён гатовы зрабіць пэўныя паслугі для развязання палітычнага крызісу ў Беларусі. Але на сваіх умовах і ў тым выпадку, калі паводле вынікаў умяшання інтарэсы Расеі будуць паважацца з боку Еўропы і ЗША.

Звязанае гэтае ўмяшанне будзе з узмацненнем таксічнасці беларускага «хаўрусніка» для Крамля. Пачынаюць дзеянне напоўніцу санкцыі, пачынаюць працаваць амерыканскія абмежаванні. Яны будуць пашырацца і на пэўным этапе могуць вельмі лёгка быць распаўсюджаныя і на Расею за падтрымку Лукашэнкі.

Крэмль жа не хоча такога развіцця падзей, ён спрабуе ўнікаць новых канфліктных судатыкненняў у стасунках з Захадам. Гэта звязана з тым, што ў Расеі ідзе падрыхтоўка да транзіту ўлады і ім неабходнае спакойнае і прадказальнае знешняе асяроддзе. Таму РФ прадае свой сцэнар умяшання ва ўнутраныя справы Беларусі Захаду, які прыме новыя ўмовы гульні, дзе наша краіна застанецца ў сферы ўплыву Расеі.

Еўропа гэта не аспрэчвае, але пры гэтым Крэмль гуляе тут на ўмовах дэмакратызацыі палітычнай сістэмы.