Кітай прызнаў стратнай хуткасную чыгунку на «Шаўковым шляху» праз Беларусь

Праект не зможа акупіцца без ільготнага фінансавання.

Партнёр РЧ - кітайская CREEC - палічыла праект «Еўразія» неакупным без ільготнага фінансавання. Перспектывы праекта залежаць ад удзелу суверэнных фондаў краін-удзельніц і геапалітыкі, упэўненыя экспэрты, піша РБК.

Страта ў крэдыт

Праект высакахуткаснай магістралі «Еўразія» (Пекін - Масква - Берлін) не акупіцца для інвестараў пры рынкавай крэдытнай стаўцы (вышэй за 5,75%, такі адсотак узяты за аснову для разліку фінансавай мадэлі) і долі прыцягнутага фінансавання на ўзроўні 60%, вынікае з прэзентацыі кітайскай інжынернай карпарацыі China Railway Eryuan Engineering Group (CREEC). Пра змест дакумента РБК распавяла крыніца ва ўрадзе, яго сапраўднасць пацвердзіла крыніца, блізкая да РЧ.

Са слоў адной з крыніц, дакумент быў прадстаўлены яшчэ ў верасні, але на гэты момант гэта апошняя актуальная фінансавая ацэнка ад кітайскай кампаніі. Прэзентацыя, якая змяшчае апісанне фінансавай мадэлі рэалізацыі праекта, ёсць у распараджэнні РБК.

У прэс-службе РЧ сказалі журналістам, што гэтая прэзентацыя «разглядалася ў рамках папярэдняга абмеркавання праекта ў расейска-кітайскай рабочай групе супрацоўніцтва ў галіне ВСМ, і прадстаўленыя ў ёй звесткі не з'яўляюцца канчатковымі». Журналісты накіравалі запыты ў CREEC і Мінтранс Расеі.

Падтрымка дзяржавы

Даручэнне прапрацаваць магчымы ўдзел Расеі ў праекце «Еўразія» ў жніўні 2017 года даваў Ігар Шувалаў, які займаў тады пасаду першага віцэ-прэм'ера. Пасля гэтага РЧ падрыхтавала папярэдняе тэхніка-эканамічнае абгрунтаванне ВСМ «Еўразія». Курыруе гэтую працу Мінтранс.

Кітайская кампанія ў прэзентацыі адзначае, што для рэалізацыі праекта важны кансэнсус паміж краінамі, па чыіх тэрыторыях пройдзе маршрут. «Неабходнае наданне моцнай, у тым ліку палітычнай падтрымкі з боку ўрада кожнай з краін», - гаворыцца ў дакуменце.

У РЧ згодныя: «рэалізацыя праекта «Еўразія» і яго рэнтабельнасць для ўдзельнікаў наўпрост залежаць ад захадаў дзяржаўнай падтрымкі з боку ўрадаў краін - удзельніц праекта».

China Railway Eryuan Engineering Group прызнае, што ў пытанні будаўніцтва транспартнага калідора «яшчэ застаюцца палітычныя і тэхнічныя аспекты, якія патрабуюць глыбокага вывучэння найбліжэйшым часам».

«Еўразія» на Шаўковым шляху

Летам мінулага года РЧ прэзентавала інфраструктурны праект «Еўразія» - высакахуткасную чыгуначную магістраль, якая пройдзе з Кітая ў Еўропу па тэрыторыі шасці дзяржаў: Нямеччыны, Польшчы, Беларусі, Расеі, Казахстана і Кітая. Працягласць ВСМ складзе 9,5 тыс. км, а агульны кошт - 7 трлн рублёў. Кошт расейскага адрэзка самы высокі - 3,58 трлн. Мяркуецца, што будучая ВСМ Масква - Казань стане часткай агульнага праекта «Еўразія».

«Еўразія» будзе інтэграваная ў глабальны інфраструктурны праект «Адзін пояс - адзін шлях», які развівае Кітай (кошт ацэньваецца на $100 млрд). У рамках Эканамічнага пояса Шаўковага шляху мяркуецца развіваць транспартны калідор Кітай - Казахстан - Расея - Беларусь - ЕЗ.

Акупнасць пад пытаннем

Агульныя выдаткі на «Еўразію» CREEC ацэньвае на 9,8 трлн рас. рублёў, таму «кожнай з краін неабходная падтрымка ўрада і выкарыстанне комплексных захадаў». Кітайскія фінансісты адзначаюць, што, акрамя фундавання інвестараў, праект патрабуе вялікага фінансавання дзяржаў. «Зыходзячы з перадумовы слабай рэнтабельнасці здольнасць вяртання сумы і выплаты адсоткаў таксама слабая», - гаворыцца ў прэзентацыі.

Згодна з распрацаванай CREEC фінансавай мадэлі, калі будаўніцтва будзе весціся пры суадносінах 40 на 60 (40% уласны капітал праектнай кампаніі і 60% прыцягнутае фінансаванне), унутраная норма даходнасці праекта будзе адмоўнай з улікам кошту пазыковых сродкаў.

Гэта азначае, што інвестыцыі ў праект не акупяцца пры крэдытнай стаўцы на ўзроўні 5,75% гадавых, на базе якой робіць свой разлік кітайская кампанія. Без уліку кошту пазыковых сродкаў унутраная норма даходнасці станоўчая і складае 2,88%. Пры такім паказчыку тэрмін поўнай акупнасці праекта да выліку падаткаў складае 27,51 гадоў, уключаючы перыяд будаўніцтва.

Кітайская кампанія таксама правяла фінансавую ацэнку ВСМ Масква - Казань як часткі праекта «Еўразія». Фінансавая ацэнка зыходзіць з параметраў: 40/60 (капітал/ прыцягнутае фінансаванне), стаўка фінансавання - 5,75%.

Да выплаты кошту прыцягнутых грошай, унутраная норма даходнасці да выліку падаткаў складае 4,81%, а тэрмін поўнай акупнасці 22,54 гадоў, уключаючы перыяд будаўніцтва. Пасля выплаты кошту прыцягнутых пазыкаў унутраная прыбытковасць паводле праекту (без уліку падатку на прыбытак) складае 3,2%, а перыяд акупнасці 31,06 гадоў, уключаючы перыяд будаўніцтва.

Прадстаўнік РЧ намагае, што першы этап ВСМ «Еўразія» - пілотны расейскі адцінак ВСМ Масква - Казань - акупіцца за 22 гады, нават без прыцягнення капітальнага гранту з боку дзяржавы.

Кіраўнік партнёр групы Veta Ілля Жарскі адзначае, што «ва ўсім свеце ВСМ знаходзяцца на мяжы акупнасці, але мэта такіх праектаў - не прыбытак, а інтэграцыя рэгіёнаў у адзіную лагістычную і эканамічную прастору».

Для акупнасці трэба альбо зніжаць стаўку, альбо памяншаць аб'ём пазыковых сродкаў, альбо павышаць кошт квіткоў для будучых пасажыраў і кошт перавозкі грузаў, пералічвае ён. «Шляхам выпуску аблігацый у гэтым выпадку наўрад ці атрымаецца пайсці. Але транспарт - адна з ідэальных ніш, у якіх развіваюцца розныя мадэлі дзяржаўна-прыватнага партнёрства», - сказаў на заканчэнне Жарскі.

Кіраўніца даследчай групы InfraONE Аляксандра Галакціёнава нагадвае, што праект ВСМ «Еўразія» будзе рэалізаваны часткамі, у прыярытэце адрэзкі на густанаселенай тэрыторыі.

На думку Галакціёнавай, забяспечыць рэнтабельнасць фінансавай мадэлі «Еўразіі» маглі б ільготныя крэдыты ад фонду Шаўковага шляху. «А расейскія адрэзкі маглі б прэтэндаваць на выдачу сродкаў з Фонду Развіцця і ЕАБР. Калі падыходзіць глабальна, то ўвесь гэты велізарны праект не рынкавы, акупяцца адрэзкі з добрым трафікам», - заўважае яна.

У даследаванні CREEC адзначаецца, што адна з самых высокіх пасажыра-і грузаплыняў будзе на адрэзку Масква - Казань.