28 сакавiка 2024, Чацвер, 16:29
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

«Самы ўплывовы падлетак»: Як Грэта Тунберг стала сімвалам экаруху

3
«Самы ўплывовы падлетак»: Як Грэта Тунберг стала сімвалам экаруху
Фото: MICHAEL CAMPANELLA/GETTY IMAGES

Да сваіх 16 гадоў шведская школьніца паспела стаць намінантам на Нобелеўскую прэмію міру.

Да сваіх 16 гадоў шведская школьніца Грэта Тунберг, якая вырашыла аднойчы прагуляць заняткі дзеля пратэстнай акцыі, паспела стаць намінантам на Нобелеўскую прэмію міру, «чалавекам года» паводле версіі GQ, выступіць у Давосе і ў брытанскім парламенце, сустрэцца з Баракам Абамам і Папам Рымскім, паведамляе расейская служба ВВС.

Яшчэ год таму пра яе не ведаў амаль ніхто. Цяпер яе называюць самым уплывовым падлеткам. Журналісты распавядаюць, як 16-гадовая школьніца стала сімвалам і натхняльнікам экаруху.

Дапамог унук Грэйс Кэлі

23 верасня ў Нью-Ёрку пройдзе саміт ААН пра змяненне клімату. Арганізатары запрасілі 16-гадовую Грэту выступіць на мерапрыемстве, і дзяўчынка з радасцю прыняла прапанову. Публічныя выступы даўно сталі для школьніцы звыклай справай. Складанасць была ў тым, каб прыдумаць, як дабрацца да ЗША з Еўропы.

Тунберг прынцыпова не лятае на самалётах: яны, на яе перакананні, наносяць навакольнаму асяроддзю занадта вялікую шкоду. Адзіны альтэрнатыўны спосаб - па вадзе. Дапамогу прапанавалі П'ер Казірагі, унук трынаццатага князя Манака Рэнье III і актрысы Грэйс Кэлі, і Барыс Херман, уладальнік незвычайнай гоначнай яхты.

18-метровая Malizia II - адна з самых хуткаходных ветразных яхт на планеце. Судна абсталяванае сонечнымі батарэямі і падводнымі турбінамі, якія генеруюць электрычнасць на борце. На яхце няма прыбіральні: наўзамен - звычайнае вядро. Кухні таксама няма. Адасобіцца няма дзе. Каб папіць, прыйдзецца скарыстацца абсталяваннем для апраснення салёнай вады.

Грэта адплыла з брытанскага Плімута 14 жніўня. Падарожжа да Амерыкі павінна заняць блізу двух тыдняў. За яе рухамі можна сачыць на інтэрактыўнай мапе; згодна з ёй, да Нью-Ёрка засталося больш за дзве з паловай тысячы кіламетраў.

ФОТА: WPA POOL/GETTY IMAGES

16-гадовай Тунберг ніколі яшчэ не даводзілася жыць у такіх умовах. Перад паездкай яна прызнавалася, што крыху нервуецца. «Я не ведаю, наколькі складаным можа быць падарожжа: ці будзе марская хвароба, ці засумую я па доме ці проста збаюся чаго-небудзь», - казала Грэта.

Перад адплыццём яна сказала журналістам, што дакладна будзе сумаваць па дзвюх сваіх сабаках - лабрадорам Роксі і Мазэсу. З сабой Грэта ўзяла шмат кніг: цяпер яна чытае «Цішэй» Сюзан Кейн, кнігу пра інтравертаў - такіх жа, як яна сама.

Прагуляць школу дзеля клімату

Год таму Грэта Тунберг наважыла прагуляць заняткі ў школе. Замест урокаў яна прыйшла да будынка шведскага парламента і села з плакатам на бруку перад уваходам.

На ўлётках, якія яна неўзабаве пачала раздаваць мінакам, было напісанае: «Я раблю гэта, таму што вам, дарослым, пляваць на маю будучыню». З гэтага пачаўся экаактывізм Грэты. Ідэя прагуляць заняткі спадабалася многім школьнікам і студэнтам ва ўсім свеце, якія пачалі масава далучацца да пратэсту шведскай школьніцы.

Самай Тунберг нечаканая папулярнасць далася нялёгка.

ФОТА: FABRICE COFFRINI/AFP/GETTY IMAGES

Школьніца і сама прызнаецца: яна не бачыць месца для кампрамісаў у пытаннях змянення клімату. У свеце, у якім жыве Грэта, няма месца для «адценняў шэрага»: калі навукоўцы сыходзяцца ў меркаванні, што выкіды ў атмасферу трэба скараціць, значыць, іх трэба скараціць.

Бацькі Грэты прызнаюцца, што захопленасць пытаннямі экалогіі стала для дачкі - ні многа ні мала - спосабам жыць. Праўда, яны не вельмі задаволеныя тым, што дачка прагульвае заняткі.

«Яна павінна быць у школе, мы не можам падтрымліваць яе рашэнне [прагуляць заняткі]. Але мы паважаем яе жаданне бараніць сваю пазіцыю. Яна можа альбо сядзець дома і быць вельмі няшчаснай, альбо пратэставаць і быць шчаслівай», - казаў яе бацька Свантэ Тунберг.

Ён прызнаецца, што Грэта прымусіла ўсю сям'ю змяніць лад жыцця. Да таго як дачка пачала чытаць кнігі, прысвечаныя змене клімату, Свантэ, з яго слоў, нічога не ведаў пра гэтую праблему.

Сям'я Тунберг не мае дачынення да экалагічных рухаў. Свантэ Тунберг - пісьменнік, арт-мэнэджар і актор. А маці Грэты Малена Эрнман - оперная спявачка. У 2009 годзе яна прэзентавала Швецыю на конкурсе «Еўравізіі», які праходзіў у Маскве. Эрнман заняла 21-е месца.

СМІ любяць пісаць пра тое, што юная Грэта так паўплывала на сям'ю, што Малена Эрнман пад уплывам дачкі нават завяршыла кар'еру опернай спявачкі: такая праца прадугледжвае частыя пералёты, якія наносяць шкоду навакольнаму асяроддзю. Свантэ Тунберг жа суправаджае яе ва ўсіх яе паездках па свеце.

«Таталітарная упэўненасць»

Спробы апанентаў крытыкаваць 16-гадовую Грэту амаль заўсёды прыводзілі да таго, што вялікая колькасць яе прыхільнікаў і экаактывістаў уставала на абарону дзяўчынкі адзіным фронтам. Самы вядомы выпадак адбыўся з удзелам аўстралійскага журналіста і калумніста Эндру Болт, які і назваў Тунберг «самым уплывовым падлеткам».

У сваёй калонцы для Her ald Sun ён напісаў, што «ніколі не бачыў гэткую юную дзяўчыну, якую б такая колькасць дарослых людзей успрымалі як гуру».

ФОТА: NURPHOTO/GETTY IMAGES

Папа Рымскі паціснуў Грэце руку, павіншаваў дзяўчыну і параіў ёй «працягваць працаваць». З увагай слухаў Тунберг і Майкл Гоў, брытанскі міністр абароны навакольнага асяроддзя, які прызнаўся, што дзякуючы Грэце і іншым актывістам зразумеў, што «пара дзейнічаць».

Сама Грэта разборліва падыходзіць да выбару суразмоўцаў. Калі журналісты спыталі ў яе, ці сустрэнецца яна ў ЗША з Дональдам Трампам, яна назвала такую магчымасць пустым марнаваннем часу.

Але не ўсе палітыкі былі рады ініцыятывам Грэты. Былы брытанскі прэм'ер-міністр Тэрэза Мэй сказала, што школьныя забастоўкі яе прыхільнікаў павялічваюць нагрузку на настаўнікаў, а самі пратэстоўцы «дарма страцілі час заняткаў». Мэй агулам станоўча ставілася да зацікаўленасці школьнікаў праблемамі экалогіі, але падкрэслівала, што лепш спачатку атрымаць адукацыю і стаць прафесіяналамі, каб дапамагаць вырашаць праблемы на іншым узроўні.

ФОТА: OLEG NIKISHIN/EPSILON/GETTY IMAGES
Напісаць каментар 3

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках