Анатолий Грицкевич: «Благодаря Радзивиллам белорусский язык стал государственным в ВКЛ»
31- 13.08.2009, 15:35
Белорусские исследователи отмечают важную роль, которую сыграли в истории Беларуси князья Радзивиллы, останки которых вскоре будут перезахоронены в Литве.
Вось так! Род - рухавік, усю дзяржаўнасць за сабой цягнуў. Той хто размывае гісторыю цудоўна ведае гістарычныя факты. Застаецца пашыраць асвету і мяняць палітычныя эталоны, тады і Радзівілы вернуцца ў Беларусь. І так, пры добрым раскладзе, можна і палову Вільні, як мінімум, вярнуць Беларусі. І на беларускім баку Вільні абавязкова будуць ляжаць Радзівілаўскія косткі.
ОтветитьПо крайней мере в Бресте память о Николае Радзивилле Черном хранят. Его скульптура установлена на недавно открытом памятнике в честь 1000-летия города.
ОтветитьПочему беларусы забыли про Туровское и Полоцкое княжество. На каждом шагу говорят только про ВКЛ.
Ответить"Почему беларусы забыли про Туровское и Полоцкое княжество. На каждом шагу говорят только про ВКЛ".
ОтветитьНаверно потому, что Великое княжество Литовское, Руское,Жамойтское и других земель являлось ГОСУДАРСТВОМ со свеми его признаками, как того требует современная теория государства и права, а времена Туровского и Полоцкого княжеств это период феодальной раздробленности и государство тогда не было и близко.
"По словам Анатолия Грицкевича, белорусская культура во многом обязана Радзивиллам. ... К тому же национальным языком ВКЛ в то время был белорусский. Только в середине 16 века магнаты стали частично говорить по-польски"
ОтветитьОпять вводят в заблуждение несведущих тем, что подменяют понятия и определения. Поясню. Современная беларуская мова, вне всяких сомнений, произошла от языка на котором в 16 веке говорили Радзивиллы, но их язык не мог называться ни белорусским ни старобелорусским.
"Почему беларусы забыли про Туровское и Полоцкое княжество."
ОтветитьТак это и было княжества, которые изночально вошли в ВКЛ. И далее, например, с 1355 в ВКЛ вошли - Рязанское княжество, Смоленское, с 1362 г Киевская, Черниговсквая, Северская, Подольск5ая, Волынские земли, Мозырская и Брагинские волости. Установлен протекторат над Рязансокй, Псковской, Новородской землями. Грнницы рсширились до Черного моря. К землям ВКЛ после Грюнвальдской битвы отошли територии крестоносцев.
Тем блее, что название ВКЛ - это Великое княжество Литовское, Русское, Жемойтское и др., которое . кстати без преувеличеия, было от "можа до можа".
Мова была лiтвiнау, пакуль расейскi цар не забаранiу назву.
ОтветитьЯ, 16:05, 13.08 , о , малпа 2 словы вывучыла.
ОтветитьВ ВКЛ до 1696г государственным был не белорусский, а западно- русский язык, а с 1696 стал польскийй. К тому же Радзивиллы вели только захватнические войны.
ОтветитьЕсли вам так нравится ВКЛ, тогда может опять к кому нибудь присоединимся? К Литве или к России.
ОтветитьЖыхары Полацкага княства нічога агульнага з сучаснымі беларусамі ня маюць у адрозненне ад жыхароў ВКЛ.
Ответить«Магчыма, Мікалай Радзівіл Чорны ў жыцці і не размаўляў па-беларуску, але тое, што ён зрабіў беларускую мову дзяржаўнай і ўжываў яе як дзяржаўны дзеяч - вельмі пахвальна, -- заўважае гісторык.
ОтветитьНажаль, вынікі - чым ёсьць сёньняшняе жыцьцё - нічога не такога не пацьверджваюць. У гарадох мова ВЫМІРАЛА. Пазьней расейцы навогул сталі вырошчваць янычар (ДЭБІЛАЎ!) тыпу "сашок алкашэнка із мугулёва александрысскава..," якія жывуць у сацыяльнай прастрацыі і іхны шлях - зьнішчэньне мовы, (+пэрсанальны бандытызм і масавы тэрор насельніцтва).
...Пад лёзунгам: "Я "свой" народ за цывілізованым мірам ні павіду..."
.
Ne 3nau takogo 93ika kak 3apadno-rycckiu, nnavernoe na nem govorili ne v vkl a v cevero-3apadnom krae. Vtoroe, eto bolshoi voproc bila li litva 'glavnou' v vkl. Kctati moshna podrobnee nac4et 3axvatni4eckix voin radivilov?
ОтветитьЗначна больш для дзяржавы зрабілі Сапегі. І ў тым,што беларуская мова была дзяржаўнай,менавіта іх заслуга,а не Радзівілаў.
Ответить2 Я!
ОтветитьБыла своя мова в ВКЛ, можно ее назвать старобеларусской, хотите по другому. Она былв славянской, на ней в ВКЛ печатали книги и законы!
В Московском княжестве тоже была славянский язык. Мне бы тоже могло взбрести в голову, что тогочасный язык Московии это недоразвитый диалект старобеларусского (по территории Московия была во много раз меньше даже самого малого ВКЛ и книг в Московии почти не печатали!!!). Видите у меня может быть построенв хоть какая то логика.
Да и вообще тогда - самый правильный славянский язык - сербо-лужицкий (они жили ближе к прародине славян. точнее на ней и остались), а все что восточнее - все более и более дремучие диалекты!
Как надоели эти русские шовинисты и их местные недоумки!
А вот по поводу присоединения? Очень было бы к стати присоединится к родственной Польше, но не входя в нее - а в рамках Евросоюза! Представляете как бы было значительно легче перживать кризис. И русский ВОР-империалист не посмел бы в нашу сторону пальчиком махать. . .
Я, 17:10, 13.08
Ответить----В ВКЛ до 1696г государственным был не белорусский, а западно- русский язык, а с 1696 стал польскийй. К тому же Радзивиллы вели только захватнические войны.---
Ну конечно! В московии был центро-русский(центровой)язык, а в Казани-восточн-русский!В Архангельске же был исключительно северо-русский.)))Когда закончил «филологический»?
Год образования РП-1569, а не 1696!Что ты здесь пишешь, малограмотный?
По тупости,однобокости и примитивности постов могу смело предположить, что пользователь под никами Я,kirgudu и esaul-одно «лицо»!
Ты давно из конюшни? Как там конский «ого-го»?
Какой кумыс вкуснее:из под кобылы или из под казака?Ответь, плиз!
Вельмі дрэнна пачынаць вывучаць гісторыю з сярэдзіны. Яе патрэбна вывучаць з пачатку. Я чытала такое, што Радзівіллы прыйшлі да нас з Прусіі і яны родзічы самага галоўнага святара варвараў Крыва. Вельмі было б цікава даведацца гаплагрупу ДНК Радзівілаў. Можа хто мае пра гэта інфармацыю, то дашліце. Нельга лічыць, што Радзівілы нешта тут заваевывалі. Гэта былі лепшыя ваенныя таго часу варвараў. Варвары - гэта адзіны народ (германа-інда-арыі). Рэгіён пражывання гэтай супольнасці - гэта рэгіён пражывання носьбітаў культуры баявой сякеры. Як сябе называлі нашы продкі да ВКЛ? Пытанне, якое патрабуе навуковых даследванняў. Але вядома некалькі расшыфровак руніцкіх надпісаў. Напрыклад, на Мікоржынскіх каменях ў раёне Мазурскіх азёр напісана "расе арыяў", а нашчадкі мазуроў сёння жывуць ў г. Мазыр. Ёсць і другія расшыфроўкі руніцкіх надпісаў, дзе сустракаецца надпіс "раса арыяў". Так што да ліцвінаў мы былі яшчэ арыі. І Тураўскае, і Полацкае і ВКЛ - гэта адзін і той жа народ, адна і тая ж культура, адна і тая ж гісторыя і заўсёды размаўлялі на адной і той жа мове. Але плямёнаў было шмат. Беларусы ніколі не былі рускімі, тым больш яшчэ нейкімі заходнімі рускімі. Рускія - гэта не этнічная супольнасць. Гэта есць палітычны назоў, выдуманы для маны мардвінам Ніканам. Але вось культура, мова былі ўзяты нашага народу. А вось куды вы падзелі культуру, мову угра-фінаў і мангола-татараў? Большую тэрыторыю Расеі займаюць гэтыя народы. Ці вы так не паважаеце сваіх продкаў? Вось я ведаю дакладна, што мой род па маці (прозвішча Скрыпка) з'яўляецца носьбітам двух гаплагруп І і R1a, хаця увесь час жыў на самым поўдні Беларусі і ніколі сябе не лічыў ні рускім, ні украінскім родам, толькі беларускім, а наогул зваліся палешукамі.
ОтветитьА ведь ВКЛ, как тут правильно пишут, полностью называлось: Великое княжество Литовское, Руское,Жамойтское и других земель. Не было тогда ни белорусов, ни великороссов, ни украинцев. Все население б. Киевской Руси справедливо именовали русскими. Посему и язык, на котором говорили предки белоруссов, был именно русским. Точнее, это были диалекты русского языка. И что тут оскорбительного для белорусской нац. гордости, не пойму.
Ответить"Все население б. Киевской Руси справедливо именовали русскими."
ОтветитьO , шчэ 1 малпа беларусау беларускай гiсторыi вучыць прыбегла.
Не было тогда никаких русских и России. Их Петр I придумал.
Вось вам сп. Димон из Москвы не зразумела, калі людзі не жадаюць каб прыніжалі іх нацыянальную годнасць. Для вас усе "инородцы" - чуркі, чарнаж...., хахлы, чукчы і г.д. Мы не Кіеўская Русь. Кіеўская Русь была створана угра-фінамі (Інгарам - нашчадкам Рурыка да Алегам, братам жонкі Рурыка Ефінды, нарвежскім князем (чысцейшым угра-фінам). І мы не маскалі. Мы зусім іншы народ. І мова наша не руская, а наша тутэйшая - прамаці славянскіх моваў. А вось ці жывуць этнічныя беларусы (маецца на увазе носьбіты такіх жа гаплагруп ДНК, культуры, мовы) на тэрыторыі Расеі? Безумоўна жывуць. І вельмі шмат. Але яны ніколі не былі пры уладзе ў гэтай краіны. Ці з'яўляюцца яны тытульнай нацыяй Расеі? Канешне, не. А то як быць з карэннымі нацыямі другіх тэрыторыяў? Яны ж таксама не рабы на сваіх родных землях. У вас ужо сябе рускімі на публіцы называюць нават армяне, тыпу Сяргей Кургінян. Ўсё гэта звычайныя палітычныя спекуляцыі. Вы спачатку вызначцеся: "Хто вы па нацыянальнасці, а потым кажыце ад свайго імя, а не ад міфа".
ОтветитьЛитовское -> лiтвiны = беларусы.
ОтветитьРуСкое -> рyciны = украiнцы
Жамойтское -> жамойты = сучасныя лiтоуцы.
русское, Россия з'явiлiся недзе у 18-м стагодзi , бо дагэтуль была Масковiя i маскавiты.
"Посему и язык" посешто ?
Ответить"предки белоруссов" хто?
продкi расейцау хто?
Карацей , расейскi прапагандос.
Здань, 14:36, 14.08
ОтветитьЛитовское -> лiтвiны = беларусы.
РуСкое -> рyciны = украiнцы
Жамойтское -> жамойты = сучасныя лiтоуцы.
русское, Россия з'явiлiся недзе у 18-м стагодзi , бо дагэтуль была Масковiя i маскавiты.
-------------------------------------------
Не путайте названия народов, данные иностранцами, с самоназваниями. Так, немцы называют себя дойче, а мы их кличем немцами. Также и жители бывшей Киевской руси называли себя русскими. И в Москве, и в Литве.
Вось i не блытайце. Лухту пiшаце. "русскими" нiколi не iснавала у тыя часы , казалi: русiн у Кiеускай Русi. Вы нават сваю гiсторыю ня ведаеце , а хочаце беларусау вучыць. Масковiю , чуу, называлi зпачатку увогуле Залессе.
ОтветитьНемцамi называлi славяне , бо мова зусiм розная , таму i для палякау яны немцы есць, цi не так братан малодшы?
Галіна Арцёменка, 14:28, 14.08
ОтветитьВось вам сп. Димон из Москвы не зразумела, калі людзі не жадаюць каб прыніжалі іх нацыянальную годнасць. Для вас усе "инородцы" - чуркі, чарнаж...., хахлы, чукчы і г.д. Мы не Кіеўская Русь. Кіеўская Русь была створана угра-фінамі (Інгарам - нашчадкам Рурыка да Алегам, братам жонкі Рурыка Ефінды, нарвежскім князем (чысцейшым угра-фінам). І мы не маскалі. Мы зусім іншы народ. І мова наша не руская, а наша тутэйшая - прамаці славянскіх моваў. А вось ці жывуць этнічныя беларусы (маецца на увазе носьбіты такіх жа гаплагруп ДНК, культуры, мовы) на тэрыторыі Расеі? Безумоўна жывуць. І вельмі шмат. Але яны ніколі не былі пры уладзе ў гэтай краіны. Ці з'яўляюцца яны тытульнай нацыяй Расеі? Канешне, не. А то як быць з карэннымі нацыямі другіх тэрыторыяў? Яны ж таксама не рабы на сваіх родных землях. У вас ужо сябе рускімі на публіцы называюць нават армяне, тыпу Сяргей Кургінян. Ўсё гэта звычайныя палітычныя спекуляцыі. Вы спачатку вызначцеся: "Хто вы па нацыянальнасці, а потым кажыце ад свайго імя, а не ад міфа".
---------------------------------------------------------------------------------------------
to Галіна Арцёменка
1) "Для вас усе "инородцы" - чуркі, чарнаж...., хахлы, чукчы і г.д." Для кого это "для вас"? Если Вы меня имели в виду, так Вы ошиблись, не по адресу эти обвинения.
2) "Кіеўская Русь была створана угра-фінамі..." Какая разница, кто объединил восточно-славянские племена? Основное население Руси - славяне. Да и гепотеза об угро-финском происхождении варягов весьма, скажем так, оригинальна. (А вообще, чего это все украинские и белорусские националисты так зациклились на угро-финнах?)
3) "І мова наша не руская, а наша тутэйшая - прамаці славянскіх моваў". Это уж Вы, простите, загнули так загнули! Наиболее близкими к праславянскому языку являются некоторые диалекты польского, но никак не белорусский язык.
4) "У вас ужо сябе рускімі на публіцы называюць нават армяне, тыпу Сяргей Кургінян. Ўсё гэта звычайныя палітычныя спекуляцыі. Вы спачатку вызначцеся: "Хто вы па нацыянальнасці, а потым кажыце ад свайго імя, а не ад міфа". Как бы Вам объяснить... Национальность определяется не гаплогруппами ДНК, а принадлежностью к определенной культуре. Посему Пушкин - русский, а не эфиоп. Вы, кстати, сходите к генетикам, проверьтесь, вдруг у Вас не та гаплогруппа, вот смеху-то будет.
Ну i у плечы - беларусы "названия народов, данные иностранцами" лiтвiнам. Калi есць жаданьне - пачытайце царскi указ пра забарону назвы ЛIТВА i ужываньнi назвы БЕЛОРУСЦЫ 19 стагодзя.
ОтветитьСп. Димон из Москвы, не дурыце галаву з славянамі. Славяне такі ж міф, што і рускія. Былі не славяне, а інда-арыі і былі старажытныя (антычныя) германцы (аўтахонныя еўрапейцы - абарыгены). Напрыклад, балгары наогул не інда-арыі і не германцы, а сербы - антычныя германцы, а вось чэхі - кельты ў сваёй пераважнасці. Рурык не аб'ядновываў славянскія плямёны, а заваёвываў, агнём і мячом. Убіваў, нават сваіх братоў. Беларускія нацыяналісты не жадаюць быць "исконно русскими землями". Мова, так называемая славянская, утварылася на тэрыторыі пражскай культуры, якая утварылася на тэрыторыі беларускага Палесся. Польская мова - гэта беларуская мова, але з мараўскім адценнем. Калі б гэта была польская мова, вы б спадар пшэкалі і мы таксама, а калі б была руская, то ўсе б, хто размаўляе на славянскіх мовах окалі, рякалі, рекалі. Але ж гэта нідзе не адбываецца. Усе славянскія мовы маюць нейкае адцценне сваё, якое не паўтараецца ў іншых мовах, а вось беларуская мова чысцейшая. Да вашага ведама, Пушкін ёсць напалову этнічны беларус і шляхціч з Пскоўскай зямлі, якая некалі належала ВКЛ. Яго няня, Арына Радзівонаўна - беларуска. У нас ўсё супадае і гаплагрупа ДНК, і культура, і мова. Гэта у вас там не супадае, дык гэта вашы праблема. Асабістая мая гаплагрупа, такая ж, як і ўсяго народа. Але каб яна была б іншай, я б таксама не бядавала. Мне разніца няма і я б не адказвалася ад свайго народа.
ОтветитьДимон из Москвы, тут не .ru , не трэба спамiць , калi нема чаго адказаць па сутнасцi пытаньня - лепей прамаучыце, разумней выглядаць будзеце, на колькi гэта шчэ магчыма.
ОтветитьА Пушкiн усеткi эфiеп , нягледзячы на тое што расейцам лiтаратуру стварау :) Вунь лiтвiн Федаровiч вас друкарсву навучау , пакуль вы яго ледзь не спалiлi за "варажбу". З таго пункту паустае пытаньне , а што у вас свайго е?
Галіна , зауседы цiкава вас паслухаць. Маеце рацыю. Алеж , да некаторых момантау я ставiусяб троху больш асцярожна. Дый не трацiу бы столькi часу на расейскага невука, лепей нашым трохi болейчасу
Здань рекомендует "пачытайце царскi указ пра забарону назвы ЛIТВА i ужываньнi назвы БЕЛОРУСЦЫ 19 стагодзя"
ОтветитьЯ не поленился и набрал его текст. Читайте.
1840 г. июля 18.- Указ Сената о запрещении употребления терминов "Белоруссия" и "Литва".
Правительствующий сенат слушали предложение управляющего Министерством юстиции, что управляющий делами Комитета министров по поручению оного отношением от 26-го минувшего июня сообщил ему, что по случаю внесения по высочайшему предписанию проекта указа, в котором упоминались губернии Белорусские и Литовские под сими наименованиями, государь император, зачеркнув название "Белорусских" и "Литовских", изволил приказать переписать указ с поименованием губерний каждой отдельно Витебскою, Могилевскою, Виленскою и Гродненскою; причем последовало собственноручное высочайшее повеление: "Правила сего держаться и впредь, никогда иначе не прописывая, как поименовано, губерний"......
См.Хронологический указатель указов и правительственных распоряжений по губерниям Западной России. Сост.Ф.Рубинштейн. Вильно, 1894, стр.495
Ну i "Литовских" - цэнтар i захад нашай краiны у разуменьнi расейцау. Увогуле назва краiны да падзелу.
Ответить"Белоруссия" - расейская назвва усходу краiны. Цар нават гэта забаранiу , бо паустаньня спалохауся. Як было - так i засталося "названия народов, данные иностранцами" лiтвiнам.
А гэта мы не чыталi?
"У XVII ст. у разуменнi тэрмiна Белая Русь яшчэ пануе поўны “плюралiзм”. Многiя працягваюць ужываць яго як сiнонiм Масковii. Hа эксплiкацыi так званага Сiгiзмундава плана Масквы, гpавipаванага Лукам Кiлiанам у 1610 г., пазначана: “Горад Масква, цi Масковiя, сталiца ўсёй Белай Русi (вялiкага княства Маскоўскага)”490."
"Напярэдаднi вайны 1654—1667 г. тэрмiны Белая Русь, “белорусцы”, “белоруское письмо” сустракаюцца ў маскоўскiх дакументах вельмi часта. Але змест iх не такi аднастайны, як можна было б чакаць. Так, тэрмiн “белорусцы” ўжываецца звычайна ў блiзкiм да сучаснага сэнсе, бо ўкраiнцаў часцей называлi “чаркасамi”. Напрыклад, паводле лiста бранскага ваяводы Н. Мяшчэрскага 1649 г., “…во Брянеск... литовские люди белорусцы и черкасы... привозят их шлехетцкие животы, всякая платья и служивую всякую рухлядь”534. Аднак тэрытарыяльна Белая Русь у рускiх дакументах таго часу адпавядала амаль выключна Украiне, а не сённяшняй Беларусi. Царскi пасол да запарожскiх казакаў Грыгорый Ункоўскi ў 1649 г., перадаючы маскоўскаму ўраду змест сваiх перамоў з Багданам Хмяльнiцкiм, некалькi разоў згадаў “Запороское войско и Белую Русь”535. У тым жа годзе ў перакладзе (з грэчаскай на рускую) лiста македонскага мiтрапалiта Галакцiёна цару Хмяльнiцкi названы “пресветлым великим гетманом Белой Руси, господином Зиновьем”536. Не абавязкова гэтыя характарыстыкi, асаблiва калi параўнаем iх з тым жа вопiсам архiва 1626 г., паходзiлi з Македонii ды Украiны. Іх аўтарамi, хутчэй, былi дзякi Пасольскага прыказа. Сам факт такога вызначэння Украiны не ёсць нечаканым, бо традыцыя аднясення часткі яе тэрыторыі да Белай Русi ў еўрапейскай лiтаратуры налiчвала да гэтага часу добрыя паўтараста год. Але чаму ж у Маскве забывалiся на лiтоўскую Белую Русь? Хіба проста таму, што тут не было такога арганiзаванага казацкага руху, схiльнага да дзяржаўнага адасаблення ад Рэчы Паспалітай, як на Украiне. "
"Трактоўка тэрміна Белая Русь афiцыйнымі маскоўскiмі коламі змянiлася лiтаральна за некалькi гадоў вайны. Калi ў жнiўнi 1655 г. войскi Аляксея Мiхайлавiча “Великого Княжства Литовского стольный город Вильну, и иные многие городы и места поимали и заступили, также и Белую Русь”, цар адразу ж (03.09.1655) выдаў указ аб унясеннi Белай Русi ў свой тытул: “Мы великий государь наше Царское Величество учинились, предков наших Великих Государей Князей Российских на Великом Княжстве Литовском и над Белою Россиею и на Волыни и Подолии Великим Государем”541. Ад гэтага часу назва Белая Русь ужо не ўжываецца Крамлём у дачыненні да Украіны, але замацоўваецца за ўсходняй часткай ВКЛ. І хаця вынiкi вайны не былi для Масквы такiмi памыснымi, як гэта дэклараваў цар, яна канчаткова перахапiла iнiцыятыву ў выкарыстаннi назвы, ужываючы яе надалей для абгрунтавання сваiх “гiстарычных праў” на Беларусь. Гэта ж тычыцца i значна пазнейшых часоў. У канцы XIX — пачатку XX ст., здаецца, не столькi рух за беларускае нацыянальнае адраджэнне, колькi апалагеты заходнерусiзма прычынiлiся да пашырэння назвы Белая Русь на ўсю тэрыторыю сучаснай Беларусi."
Ды й увогуле традыцыя Арды есць даваць назву старанам сьвету па колерам: белы, сiнi, чорны, чырвоны.
На жаль, давяраць А.Грыцкевічу, доктару гісторыі і прафесару можна роўна гэтак жа, як і "выхаванцу на стихах Быкова". У яго і Радзівілы з Беларусі і ВКМ ваявала з Вялікім Княствам Літоўскім і Рускім за ... Беларусь. Ён не ведае, што на абшарах ВКЛ ніколі такой не існавала. Сорамна за прафесара і доктара гістарычных навук.
Ответить