Ягайло и Витовт говорили по-белорусски

Ох у жэмойтов и гордости сейчас!
А ведь попусту! :-) Не их это праздник.
И название их страны не их.Им его дали московиты в новейшей истории.Им его дали! Задумайтесь над этими словами....

А ведь не зря москали Литвой Жэмойтию обозвали.
Ведь знали,что будут два добрососедских народа спорить между собой и не будет из-за этого между ними согласия.
И тут замысел москалей,чтоб навредить.Вот нехорошие люди!

rebiata, 1000 dolgiy srok, mnoo chego sluchilos'. mnogo narodov voobshe propalo. davayte smotret' vperiod. davayte stroi' sil'noe nezavisimoe gosudarstvo - Belarus. Gde vse budut govorit' na Belaruskom yazike, uvajat' svou kul'turu i ne pisat' istoriu na svoy lad.

Артур, я хочу жить в стране с многовековой историей, а не в искусственной.. Как болваны после лоботомии, так мы сейчас живем чужой памятью и чужой, с большего выдуманной историей и государственностью. Знание и вера в то, что наша нация была самой просвещенной(фактов куча-2я конституция в мире и 1я в Европе, прообраз Евросоюза и многое другое), вера в это помогает мне видеть светлое и доброе впереди, а не серый совок с красно-зеленой брыдотай над всем этим.

О-о-о !!! Браво -" Хартия-97 "! наконец, молодцы! Побольше исторических фактов, про Витовта в частности, про то как он умер в 82 года верхом на коне, и как воровали его корону! Может у этого "народишки" начнёт просыпаться чувство собственнго "литвинского" достоинства. (не забудте про статут ВКЛ)... Если мне не изменяет память, Станислав Шушкевич привёз в Лондон статут ВКЛ, они прочли, удивились и сказали: так мы до сих пор так живём! Поверте, это только капля в море из истории этой земли........

"3. Речь Посполитая - мирный союз двух народов, поляков и литвинов."
Причины объединения сугубо мирные, ага. И так они мирно дружили, что у москалей аж чубы трещали.

Автору-БРАВО!!!

Спасибо "Хартия-97" за статью.Вас читает все больше людей.Было бы хорошо если бы появился блок статей о нашей историии коротко ,тэзисно простым азбучным языком с сылками на литературу.Людям интересно. А по ссылкам сами искали бы литературу и изучали более углубленно.

ага. не соглашусь , что сосуществование народов в Речи Посполитой было мирным. ВКЛ практически силой заставили подписать соглашение, угражая оторвать не только украину, но и другие земли.

Заўвага,
Летувісы ў Вільні казалі так мне, "савецкаму беларусу":
"Вільняўс - русу, Каўнас - мусу".., што азначае:
Вільнюс - ваш, (бела."руск"і, не "польскі"), Каўнас - наш, летувіскі. У летуве гэта вядомая прыказка. (1980-я гады).

Речь Посполитая - мирный союз двух народов, поляков и литвинов

Калі ведаць як падпісывалася унія, дык мірнай яе не назавеш...
Дарэчы, Жыгімонт Август, сам казаў, што гэта унія прывідзе да пагібелі абедзве дзяржавы...

Pryemna 4ytat;...Kali je geta use vernitsa?

С историей и фактами в данной статье слабовато. Жаль!

Хотите знать больше о нас - литвинах - читайте книгу И. литвина "Затерянный мир 2". Там и про нас, и про Москву, и про татар, и про немцев. Увлекательнейшее чтиво. Именно по таким книгам дети должны учить историю в школе.

Кстати! Речь Посполитая официально называлась так "Речь Посполитая обоих народов", конечно,были там шероховатости, а как же без них. Но было и много толкового, прогрессивного и демократического, последнее было по всей видимости вызывало злобу соседей - вот и сообразили на троих. .....раша, праша и острия.
При всех трудностях это не идет ни в какое сравение состояние угнетения и подавления литвинов-беларусов Россией за 200 лет!
Русские генетически не расположены видеть в беларусах нацию! Вот укранцам что-то позволяют, т.к. те сами в рашу влезли, а раз беларусы двуручным мечом отмахивались - ну значит и не нация. . .
Жалко! Жалко что так отодвинули от истории что наверняка сидит в генах (это оказывается очень легко проверить по мутациям генов, скажут кто в тебе намешан , но увы - это все не для третьего мира как Беларусь)! Литовцы отодвинают во вторую очередь. В первых рядах тут цари и "истинно руские" большевики Троцкий , Каменев, Зиновьев, Ленин, Сталин. Самый страшный удар в %-ом отношении был нанесен по Беларуси, этим было не жалко ни торговать Беларусью ни уничтожать, ни советизировать ЗБ.
Жалко! Что мы как бы и не причем. . .

Я помню когда меня в школе учили "истории" все никак не мог понять и спрашивал: так откуда взялась Литва? Учительница так мне и не ответила - сама не понимала. Лучше сочиняйте учебники истории лохи московские,а то даже дети видят в них противоречия.

Замечательная статья.
Редкий случай, когда следует это подчеркнуть.
А то здешние "историки", в своих фантазиях на исторические темы выглядят, как брошенные жены......
Спасибо, Хартия!

па больш бы такіх артыкулаў- клас
Пра смятану яны вядома замуцілі)))
Але так і трэба! вымываць з бошак народа ўсё маскальскае лайно - прымітыўна але дакладна...

"Вось і добра, што Вільню забралі
Бо каб наша сталіца была,
Ужо б даўно у руінах ляжала
На пагосьце з бэтону ды шкла"

Сядзіце тут і на летувісаў шыпіце - "ім яго далі"... А чаго вам яго не далі? Спадарства, паходжаньне народу самавызначаецца. Калі ўвесь народ радасна напіваецца і валіць праз вобшук глядзець на камбайны, значыцца яму сапраўды 65 гадоў, а не 1000.
Было б жаданьне, ці калі можа будзе - возьмем сабе свой кавалак спадчыны Вялікага Княства - там на ўсіх хопіць. Свой гонар трэба мець, а што там хто чужы сабе падгрэб, тое, што мы на сьметнік выкінулі, абцёр ды паставіў на пачэснае месца - дык тое нам дакор, а не іх хіба.

Замечательный материал!!! Полагаю, что было бы целесообразно, в проссветительских целях, обратиться к историку Анатолию Грицкевичу (в высшей степени интеллигентный человек и фанат истории, преподавал у меня в первом ВУЗе) за циклом материалдов об истории нашей Родины, чтобы начать формировать гражданское общество и патриотическое сознание. Хартии пора взять на себя проссветительскую функцию.

Жыгімонт Аўгуст сам спрычыніўся да Люблінскай вуніі. Замест таго каб займацца дзяржаўнымі справамі ў вельмі спрыяльны момант для нашага гаспадарства, ён паляваў па - над 200 дзён у год, баляваў й бл...ў с каханкамі. Каб не Радзівілы - Мікалай Чорны й Мікалай Рыжы, каб не перамога пад Уллай - Вунія была б яшчэ на горшых умовах. Палякі, гэта відавочна, жадалі у цяжкія часы змаганьня з маскоўскімі барбарамі, выкарыстаць мажлівасьць й далучыць (уцеліць) ВКЛ у Польскую Карону. І адмыслова не дапамагалі ў змаганьні, чакаючы зьнясіляньня Княства. Як заўсёды памыліліся, што да Масковіі, У рэшце гэта прывяло да заняпаду Рэчы паспалітай.
Палякі як палякі, што тут казаць. Яны не зьмяніліся й дасюль.

Литовцам надо сказать за то, что они с самого образования своего государства (1919 г) лелеют и сохраняют свою (нашу) историю. Благодаря им и беларусы иногда вспоминают кто они и откуда. Не будь этого мы бы непоколебимо верили, что наша история начинается с 1917-го года, а самый ее расцвет начался в1994-м.

Так і есть.Россія - это Московія,Украіна - Русь,Беларусь - Літва, Літва - Жомойть.Очень сільно Московія хотела прімазаться к славянам.Вот і прішлось всю історію завоеванных терріторій переделать.

Super!!!!

Каб ведаць сваю гісторыю, патрэбна ведаць у першую чаргу з чаго складаецца генафонд нацыі. Генафонд беларусаў складаецца пераважнай большасцю з двух гаплагруп ДНК - старажытнагерманскай (скандынаўскай) - 18-25% (у залежнасці ад мясцовасці) і індаарыйскай (47-50%). У летувісаў генафонд складаецца з індаарыйскай (34%) і угра-фінскай (45%). Угра-фіны ў Летуве складаюць большасць насельніцтва. Нейкай адмысловай гаплагрупы ДНК балцкай ці славянскай наогул не існуе. Старажытнагерманская гаплагрупа ДНК узнікла на тэрыторыі Еўропы каля 30 тысячаў год назад. Дзе узнікла індаарыйская гаплагрупа невядома, але генетыкі падлічылі, што недзе 15 тысячаў год назад. Такім чынам, беларусы гэта нашчадкі старажытнагерманскіх і індаарыйскіх плямёнаў. Гэтыя плямёны называліся па-рознаму ў розныя перыяды часу, але ўсе яны былі звязаны адной культурай, адной мовай і адной уладай. У свой час іх называлі варварамі. Спачатку на тэрыторыі Еўропы жылі адны людзі (старажытныя германцы, абарыгены Еўропы). Аб гэтым кажа гравецкая культура, якая распаўсюджана ад Урала да Гішпаніі. На тэрыторыі Беларусі да гравецкай культуры адносяцца знаходкі ў в. Юравічы, Калінкавіцкага р-ну і в. Бердыж, Чачэрскага р-ну. а на Браншчыне в. Елісеевічы (таксма жывуць этнічныя беларусы). Узрост гэтых паселішчаў датуецца 27 тысячамі год. Але ужо ў гэтыя часы былі вядомы шматлікія прылады палявання і змагання з ворагам. У в. Бердыж была знойдзена сякерападобная прылада гэта ж узросту. У паселішчы Касцёнкі былі знойдзены Макошы з руніцкім надпісам. Потым ў Еўропе настаў лядніковы перыяд. апошні Валдайскі ляднік і ўся паўночная Еўропа была пакрыта тоўстым слоем льду, у тым ліку і паўночная Беларусь, не кажучы пра Літву і Масковію. Пасля сходу лядніка, а гэта 10-12 тысячач год назад, нашы продкі пачалі рухацца на поўнач і не толькі поўнач. справа ў тым, што к гэтаму часу нашы продкі добра наладзілі выраб баявой каменнай сякеры (на той час гэта была вельмі моцная і перадавая зброя). Другі назоў баявой сякеры - бердыш, бярдыш, не што іншае як назоў беларускай вескі Бярдыж. Аб тым, што баявая сякера - гэта вынаходства нашых продкаў кажа не толькі шматлікасць відаў баявых сякер ў Беларусі, яе узрост (12-10 тысяч год, а можа нават і болей), але і прозвішчы беларусаў - Сякера. Сякерка і г.д. Нашы продкі з сякерай рухаліся на поўнач і асвоілі вялікія тэрыторыі паўночнай Еўропы, аб гэтым кажа тэрыторыя культуры баявой сякеры. Аб перамешчэнні нашых продкаў на поўнач кажа не толькі баявая сякера, але і плаўны пераход ад адной культуры да другой, ад гравецкай да пражскай і верхнедняпроўскай. Наступныя культуры розных перыядаў генетычна звязаны з першымі культурамі на тэрыторыі Беларусі пасля Гравету. Акрамя гэтага, аб перамешчэнні нашых продкаў на поўнач Еўропы кажуць і назовы паселішчаў, якія паўтараюцца па ўсёй тэрыторыі культуры баявой сякеры, у тым ліку і ў Польшы, і ў Расеі, і ў Нямеччыне. Мала хто ведае, што старабеларуская мова адбылася ад прытамовы, стала прамаці славянскіх моваў і на ёй да Рымскай імперыі размаўляла ўся Еўропа. Старабеларуская мова утварылася на тэрыторыі пражскай культуры, якая сваімі каранямі уваходзіуь на беларускае Палессе, а свой назоў пражская культура атрымала таму, што археолагі упершыню прадметы гэтай культуры знайшлі пад Прагай. Мала хто ведае, што уплыў культуры носьбітаў культуры баявой сякеры на сусветную культуру настолькі пераважны, што ужо вельмі цяжка індэфікаваць дзе што. А гэта нашы продкі і мы нашчадкі гэтай культуры. Учора закончыла пошук вынаходнікаў касы і як аказалася, што гэта нашы продкі. Звычайная гаспадарчая прылада каса мае два віды: каса-гарбуша, якая была ужо вядома беларусам ў другой палове першага тысячагоддзя нашай эры і каса-літоўка, якая мае другі назоў "вілейка". так як выраблялася ў г. Вілейцы. Адбылася каса ад касара, баявой касы, які з'яўляецца разнавіднасцю баявой сякеры. Таксама існуе у беларусаў прозвішча Касар, т.я і Сякера, Сякерка. магчыма гэта і ёсць нашчадкі вынаходнікаў. Яшчэ вельмі цікава. што беларусы вынайшлі музычныя (гэта я так думаю) інструменты - дуду, скрыпку, бубен, барабан. Аб гэтым таксама кажуць прозвішчы беларусаў - Дуда, Скрыпка, Бубноў, Барабанаў. Аўтарка гэтага каментару мае ажно два прозвішча - Скрыпка па маці і Барабанава па бацьку. Дуда па нямецку называецца Дудэблазэн (пузыр, які дудзіць) і Дудэзак (мяшок. які дудзіць), па-шатланску таксама кажуць дундзець (гэта пра валынку). Парадокс:вынаходнікі дуды (валынкі) нават не уваходзяць ў міжнародную асацыяцыю валыншчыкаў. Ліцвіны - гэта ёсць адно з плямёнаў носьбітаў культуры баявой культуры. варвараў як іх называлі рымляне. Да гэтага этнасу адносяцца не толькі ліцьвіны, але і радзімічы, дрыгвічы, драўляне. крывічы, вяцічы, прусы, ругі, мазавяне. мазуры, судавяне, сорбы, яцвягі, бруты, куршы, готлядцы, голяндзь і яшчэ шмат іншых. Назоў беларусы - гэта не выпадковы назоў і нічога няма дзіўнага. што гэты назоў узнікаў у шматлікіх месцах гэтых плямёнаў. Больш правільна сказаць, што гэта белараса. Белая раса - гэта ёсць раса арыяў. Не выпадкова наш герб "Пагоня" мае белага каня. Белы конь - гэта ёсць арыйскі конь. Ён знаходзіўся пры храме ў г. Арконе на выспе Рюген, што ў Нямеччыне цяпер. У тыя часы гэта быў галоўны рэлігійны цэнтр нашых продкаў, потым ён перамясціўся ў Рэтра (Польша), потым ў Ромава (поўнач Віленскага краю). Белыя віцязі (ваяры) - гэта ёсць ваяры самога Бога. Апошнім святаром быў магутнейшы Крыў (што дало назоў крывічам), які пры жыцці быў святым. Наша гісторыя, наша культура і наша мова маюць сэнсацыйны характар, але свет яшчэ не ведае пра гэта. І гэта ёсць справа гонару і самапавагі беларусаў адрадзіць нашы каштоўнасці і усвядоміць што мы з сябе уяўляем.

roodxx, 21:46, 9.07

Гісторыя заўсёды паўтараецца. Часам... зусім наадварот! Калі ведаць, як падпісвалася "саюзная унія" братоў-славян, дык ці можна было б тады разлічваць на тое, што зараз адбываецца? Гістэрыка!

А да пагібелі абедзве дзяржавы давяла ня ўнія як такая. А магнатская алігархія, для якой свая кішэня заўсёды была даражэй Айчыны, імем якой она прысягала кожную хвіліну штодня. Ужо не напалову італьянец Жыгімонт Аўгуст, а швед Ян Казімір Ваза прадказаў пагібель дзяржавы з такой дакладнасьцю, нібы быў Настрадамусам. Бо ўсё ляжала-плавала на паверхні, але ж, як казаў Камю, элементарнымі называюцца тыя ісьціны, якія чалавек адкрывае апошнімі.
Ці гэта не пра сёньняшні дзень сказана?

Вядома, Анатоль Грыцкевіч, як мудры гісторык, тое-сёе спрашчае, але ж спрашчае, каб узбудзіць хвалю эмоцый. І за гэтае яму дзякуй вялікі. А на ўсе заўвагі, якія, вядома, будуць ці могуць быць, адказы ў яго знойдуцца. Бо ён такі! То ж не непісьменны Каваленя...

Korj, 9:51, 10.07

Сапраўды так, шаноўны! Што б было зь Вільняй, калі б яна была савецка-беларуская (як раней) ці беларуска-савецкая (як цяпер)? Дый тое ж самае было б, чем зараз ёсьць Полацак, Менск, Віцебск, Пінск, амаль што дабітая, яшчэ ледзь жывая Гародня...

А гісторыю, чалкам выкінутую на сьметнік гэтай бязглуздай уладай, яшчэ вяртаць і вяртаць... І без надрыўных воклічаў гэта трэба рабіць.

Влодэк, 9:55, 10.07 Палякі як палякі, што тут казаць. Яны не зьмяніліся й дасюль.

Таму і свой Дом, сваю Дзяржаву маюць. Ад Пястаў да качыньскіх - праз Ягелонаў, Вазаў, Сасаў і гамулак. Нам бы іхні імпэт!

Тэмы забароненай сапрауднай гiсторыi выклiкаюць вялiкi рэзананс у нашым грамадстве. Дзякуй за артыкул, з гэтага i пачынаецца адраджэньне. Нездарма Лука пад дуду сваiх гаспадароу перапiсау падручнiкi па гiсторыi.

NB , 11:22, 10.07

Шчэ раз - маюць таму што зпачатку трэба беларусау з'есцi , а ужо потым палякау. А наконт Масковii палякi сапрауды памылiлiся, але не навучыла. Шкада.

Остаётся только посочувствовать Американцам! Как же они, бедные и несчастные, со своей историей США разбираются?

Маскалі не змаглі Польшчу не таму , што імпэт й гонар маюць. (Менавіта ГОНАР , то бок ПЫХУ, а не ГОДНАСЬЦЬ), а таму, што Масковіі не ўдалося перарабіць палякаў з каталікоў у праваслаўных, школамі, папамі й штыхамі жаўнераў. Таму, што моўныя й культурныя (чытай цывілізацыйныя) адрозьненьні былі нашмат большымі чымсьці паміж ліцьвінамі й маскалямі ( 4 - 5 генерацый ліцьвінаў паступова мэтанакіравана перарабляліся на маскальскі манэр). Я упэўнены, калі б ВКЛ і Польшу памяняць на мапе месцамі, нават с каталікамі, зараз мы б жылі ў ЕС з ліцвінскай моваю, а палякі былі б пад маскалём.
ВКЛ, упартым, шматвекавым змаганьнем з барбарскай імпэрыяй , запаволіла на стагодьдзі хаду Масковіі на Захад, даючы Эуропе мажлівасьць перажыть раздробленасьць, звадкі й унутраныя закалоты й ператварыцца ў магутную сілу, якую не адолела б Масковія. Сапраўды, ВКЛ выканала сваю Божую місію абароны Эурапейскай Цывілізацыі ад д'ябальскай улады крамлёўскіх катаў , знікнуўшы з мапы, але нашчадкі ліцьвінаў не зьніклі, зноў ж такі па Божай ласцы. Як ні шчыравалі ворагі-маскалі. Змяніўшы назву на беларусаў, прыхаваўшы глыбока у падсьвядовасьці памяць й годнасьць продкаў, забыўшы мову й гісторыю, але ж не распусьціліся у "маскве" як цукар у гарбаце. Жывем на сваёй зямлі, пад сваім сонцам, дыхаючы сваё паветра. І жывецьмем. Прыйдзе час сапраўднага адраджэньня.

Влодэк, 12:09, 10.07
Маскалі не змаглі Польшчу не таму , што імпэт й гонар маюць. (Менавіта ГОНАР , то бок ПЫХУ, а не ГОДНАСЬЦЬ),"

Пыха - з боку палякаў, высакамер'е - з боку Масковіі.

"В средневековой Европе было два языка дипломатичной переписки: латинский и старобелорусский. Они же были родными для Ягайло и Витовта".

Вот прикол, а сами то Витовт с Ягайло знали, что говорят на старобеларусском языке и так ли они его называли? Хватит создавать путаницу, Уважаемые господа историки!!!! Предлагаю называть вещи своими именами: себя - литвинами, язык - литвинским. От вымышленного названия "белорусский" пора постепенно отходить.

Начинать нужно с себя, это более правильно чем советы раздавать. Вот я и решил на предстоящей переписи населения в графе национальность укалать - ЛИТВИН.

Очень любопытная получается ситуация. Почти у всех моих знакомых конфедеративное государство Речь Посполитая ассоциируется с Польшей! Это УЖАСНО! Давайте проверим кто из читателей форума знает что подразумевали наши предки под названием "Речь Посполитая".
Предлагаю всем высказаться.

Галiне Арцеменка павага!!!
Капялюш далоу.

Дзякуй Хартыя, камсамолка ды аўтары артыкулу!

Мы ня горш за палякаў і сучасных літоўцаў :)))) гэта глупства чакаць, што ўсе будуць бараніць дзяржаву, калі большасць насельніцтва ня ведае яе гісторыі. У летувісаў былі гэтыя 21 год незалежнасці паміж 1918 -1939 ды і з гісторыяй :) ім Расея трошкі :) дапамагла! У палякаў гісторыя ды мова ніколі ня былі забаронены так як у нас.

Таксама пагаджуся з andro, 20:50, 9.07 ".. было бы хорошо если бы появился блок статей о нашей историии коротко ,тэзисно простым азбучным языком..."

І яшчэ дзякуй усім, хто гісторыю ведае і спрачаецца тут (усё роўна на якім баку :))) Вашы пасты чытаць так жа цікава як і артыкул! :)) Дзяк!

Речь Посполитая это Республика народная... посполиты-народный.

Речь Посполитая - перевод. республика.
Для меня - это мирная анексия ВКЛ Польшей и полонизация населения Беларуси,Литвы и Украины.

Кали хочаце глыбей зазирнуць у гисторыю, то чытайце "Имя у летаписе", "Таямницы Полацкай гисторыи", "Уладары Вяликага княства". Даволи цикавыя книги для "шырокага круга чытацеляу".

Света, 13:20, 10.07
Готов с Вами поспорить, что 440 лет назад современники создания государства Речь Посполитая под словом посполитая подразумевали что угодно, но не "народная".
Общество тогда на других принципах базировалось, а от слова "народная" попахивает социализмом-коммунизмом, а это происходило 440 лет назад! Слово до нас дошло, но смысл и содержание его раньше были иными чем "народная".

Как один из вариантов перевода "Речь Посполитая" на современный язык предлагаю "Республика объединенная". Мне кажется, что именно таким смыслом было наполнено это выражение 440 лет назад. Сам смысл унии в объединении двух государств был. Тогда по смыслу подходит - два государства создали Республику объединенную, представляющую собой конфедерацию.

Stephan, 12:40, 10.07

Очень любопытная получается ситуация. Почти у всех моих знакомых конфедеративное государство Речь Посполитая ассоциируется с Польшей! Это УЖАСНО! Давайте проверим кто из читателей форума знает что подразумевали наши предки под названием "Речь Посполитая".
Предлагаю всем высказаться.
_____________________________

Самое интересное, что xем больше читаешь различных исторических книг, тем меньше кажется, что мы в те времена попали "под Польшу".... это уже то ли потом случилось, то ли это такой же миф, что мы под поляками сидели (я про Западную Беларусь в 20 веке не говорю тут)
А так у нас и войско свое было, и деньги и границы и законы т.д., и политику мы, кажется, свою собственную проводили... А то, что это ассоциируется с Польшей, так это уже другая история... наша история у большинства людей вообще ни с чем не ассоциируется - нас как бы и не было

Влодэк, 12:09, 10.07 Маскалі не змаглі Польшчу не таму , што імпэт й гонар маюць. (Менавіта ГОНАР , то бок ПЫХУ, а не ГОДНАСЬЦЬ), а таму, што Масковіі не ўдалося перарабіць палякаў з каталікоў у праваслаўных, школамі, папамі й штыхамі жаўнераў.
_____________

Паастыўшы ад лозунгаў, ськіруйце, паважаны спадар Влодэк, свой позірк на сёньняшніх літоўцаў, латышоў ды эстонцаў. Першыя сталі зь язычнікаў каталікамі і жылі ў сутыкненьні з Масковіяй, як і літвіны-беларусы. Твар у твар. Другія і трэція знаходзіліся пад немцамі і шведамі, сталі пратэстантамі, трапілі ў Расейскую імперыю і самадзяржаўнае праваслаўе - і сёньня таксама маюць ГОНАР! Няма чаго з гэтага слова кпіць. Лепш над ягоным сэнсам задумацца. Мо, ад таго, што гонару не было як мае быць, мы зараз у цыганскім султанаце й жывём. І ўсё, па завядзёнцы, шукаем па баках ворагаў, якія нам раней нашкодзілі й шкодзяць і цяпер, каб не было ў нас, лагодных, людскага жыцця... А на сябе перш-наперш не зашкодзіць, далібог, паглядзець, на сваю палымяную шляхту, якая агулам пайшла з канца ХVII ст. у "пальшчызну" і асабліва не вагалася адносна таго, быць ёй палякам малым ці літвінам.

Ніхто беларускую ці старабеларускую мову ў Рэчы Паспалітай Абодвух Народаў не забараняў. Гэтае сьцьвярджэнье ёсьць лухтою! Яна была толькі (!) выведзеная з афіцыяльнага ўжытку, як і цяпер, дарэчы, а ўсе акты Літоўскай Метрыкі, усе артыкулы Статута 1588 года працягвалі дзейнічаць аж тады, калі ўжо не было самога ВКЛ.

Тым месіянствам ВКЛ, пра якое вы тут загаварылі, Польшча хварэла і хварэе дасюль. Ці не найлепш за іншых пра гэтую "рамантыку" казаў па-польску "літвін беларускага паходжання" Адам Міцкевіч напрыканцы свайго жыцця. Усе паўстаньні за волю (нашу ды вашу!) пачыналіся ў Польшчы (Касьцюшкаўскае, Лістападаўскае, Студзеньскае). Польшча, разрэзаная манархамі-драпежнікамі на тры кавалкі, цудам зраслася ў 1918 годзе, бо інакш і быць не магло! Яна білася адразу з двумя крывасосамі з Захаду і з Усходу з 1939 па 1944 год. Яна бунтавала ў савецкай каўбаснай камуніі, перажыла часы Ярузельскага - і нарэшце стала вольнай, калі тут яшчэ хадзілі - дый дасёньня ходзяць - пад чырвонымі сьцягамі... Яна вынесла на свежае паветра стосы смярдзючых дакументаў савецка-польскай гэбухі... Хто яшчэ з былых савецкіх хаўруснікаў так зрабіў?

Трэба ж мець хоць каплю аб'ектыўнасьці, перш чым пісаць пра тое, про што вы тут напісалі, спадар ці пан Влодэк.

я б попразновал праздник...
жаль, что усатый не даст его сделать общегосударственным...
одни быдло-праздники в современной беларуси

Денис Турченяк, 14:36, 10.07

Света, 13:20, 10.07
Готов с Вами поспорить, что 440 лет назад современники создания государства Речь Посполитая под словом посполитая подразумевали что угодно, но не "народная".
Общество тогда на других принципах базировалось, а от слова "народная" попахивает социализмом-коммунизмом, а это происходило 440 лет назад! Слово до нас дошло, но смысл и содержание его раньше были иными чем "народная".

Как один из вариантов перевода "Речь Посполитая" на современный язык предлагаю "Республика объединенная". Мне кажется, что именно таким смыслом было наполнено это выражение 440 лет назад. Сам смысл унии в объединении двух государств был. Тогда по смыслу подходит - два государства создали Республику объединенную, представляющую собой конфедерацию."

- ГЭТА ВЕЛЬМІ ПАДОБНА НА ПРАЎДУ, дзякуй...

Mnogo naputano. Ja, skazem, litovec, no po zomoicki ploho ponimaju. Eto dve raznyje narodnasti.
A pro kniazei - oni byli litovcy. Eto fakt. Oficialno pazgovarivali i pisali na staro slavianskom, no mezdu soboi pazgovarivali po litovski.
No ja soglasen - eto obshaja strana.

Паважанае спадарства, на тэрыторыі культуры баявой сякеры было каставае грамадства. Існавала 5 кастаў.
1. Каста язычаскіх святароў. Каб стаць такім святаром патрэбна было вучыцца 20 гадоў, пры гэтым усё вучыць на памяць, пісаць забаранялася, хаця існавала рунічная пісьменнасць. Святары нічога з маёмасці не мелі. Высшыя святары жылі пры храмах, пры якіх былі і па 300 віцязяў, маладых добра абучаных воінаў. пры храме заўсёды быў конь на якім гадалі. коні былі адной масці. Высшы святар заўсёды вёў ў бой войска. Ён шоў наперадзі войска ў белым адзенні. Пасля яго шлі 300 віцязяў на белых конях, 300 на рыжых і 300 на вараных. Астатнія святары хадзілі ад вёскі да вёскі і навучалі насельніцтва. іх прымалі ў кожнай хаце. давалі ежу, начлег і адзенне. Племя з якога звычайна бралі дзяцей ў жрацы - гэта дравіды, драўляне, друіды (духоўныя воіны бога Ра) . гэтыя людзі маглі гадаць, рабіць замовы і г.д. У іх былі і навуковыя веды.
2. Каста князей. Гэта была малалікая каста. У яе уваходзілі выбітныя ваенныя кіраўнікі дружынаў. Звычайна яны былі і кіраўнікамі плямёнаў. Але іх па рашэнню савета высшых святароў маглі накіроўваць ў любое месца тэрыторыі. такім чынам у нас з'явіліся Тур, Рагвалод, Радзім, Вятка. Кій, Дрыгва, Радзівіл і інш.
3. Каста ваяроў. Яны зваліся па-рознаму: віты, віцязі, рыцары, шляхцічы. Гэты былі адны і тыя ж роды, але па-рознаму называліся.
4.Каста рамесленікаў і сялян. гэта людзі, якія займаліся вытворчасцю прадукцыі.
5. Каста рабоў. У касту рабоў пападалі ваеннапалонныя. Чалавек ў якасці раба мог быць толькі год. Яго жыццё нічым не адрознівалася ад сялян і рамесленнікаў. Праз год яму давалі выбар:можаш ісці дамоў ці можаш заставацца жыць у племені. Шматлікія заставаліся назаўсёды жыць ў племені.
Пераход з касты ў касту быў вельмі свабодны. Патрэбна была толькі адна умова для пераходу ў высшую касту, каб у цябе адкрыўся нейкі талент і ты верна служыў свайму народу. У нашых далёкіх продкаў не было ні цароў, ні каралёў, ні фараонаў. Нават святары не яўляліся кіраўнікамі. Яны проста былі ведзьмакамі, знахарамі, калдунамі. І сёння людзі іх баяцца і стараюцца трымацца далей, а ў тыя часы і падаўна. Дык што казаць пра насельніцтва, калі іх баяліся і другія народы. на тэрытоыю культуры баявой сякеры малымі атрадамі ворагі не хадзілі, а па аднаму тым больш. Напрыклад, к Крыву на паклон прыходзілі не толькі свае князі, а нават і замежныя. Ніхто не асмельваўся пайці насуперак святому Крыву. Не толькі самога Крыва пачыталі, яго ганцоў, а нават яго посах. На тэрыторыі культуры баявой сякеры была свабода духа і асобы і тым не менш была моцная улада маралі. Такім чынам была створана сістэма, калі дух чалавека не прыгнятаўся і дасягаў вялікай моцы і была мацнейшая дысціпліна. Аб тым што не было прыгнечанага духу кажуць вынаходцтвы, бо творчы патэнцыял чалавека раскрываецца ў умовах свабоды мозга. У ВКЛ былі рэшткі гэтай сістэмы, так як сістэма была парушана знішчэннем касты язычніцкіх святароў і навязваннем улады чалавека (цара, караля і Бога чалавека). Уладзіслаў Чарадзей па паданню мог ператварацца ў воўка і за ноч дабягаў да Чорнага мора і назад. Дык хто мог яго аслухацца? На беларускім Палессі практычна ў кожнай хаце была ведзьма ці ведзьмак. Нездрама ж Тацыт называў неўраў калдунамі. Я сейчас вывучаю беларускую культуру і паралельна шукаю прычыны чаму той ці іншы прадмет, з'ява. расліна былі ў нашай культуры культавымі, сакральнымі. Я ў шоке, што адкрыла. і лепш аб гэтым запытаць Янку Крука.

Денис Турченяк, 12:28, 10.07

"В средневековой Европе было два языка дипломатичной переписки: латинский и старобелорусский. Они же были родными для Ягайло и Витовта".

Вот прикол, а сами то Витовт с Ягайло знали, что говорят на старобеларусском языке и так ли они его называли? Хватит создавать путаницу, Уважаемые господа историки!!!! Предлагаю называть вещи своими именами: себя - литвинами, язык - литвинским. От вымышленного названия "белорусский" пора постепенно отходить.

Денис Турченяк, 12:32, 10.07

Начинать нужно с себя, это более правильно чем советы раздавать. Вот я и решил на предстоящей переписи населения в графе национальность укалать - ЛИТВИН.

+100000

Как с языка снял )))

Расскажите, в каких городах родились Витовт, Миндовг, Альгерд и прочие ? На википедии они указаны родом с современных литовских земель, и типа это потомки современных литовцев властвовали в ВКЛ , да и Vytas, 17:11, 10.07 уверен, что славяне- литвины , русичи, ляхи- были в подчинении у потомков Современной Литвы... Кто же прав ? Есть ли реальные факты о главных князях ?

Очень важная тема !
Радует, что литовцы сохранили герб нашего общего государства.

Вось спіс вялікіх князёў літоўскіх:
Сьпіс вялікіх князёў літоўскіх
• 1. Міндоўг (1245 - 1253) - з 1253 кароль Літвы.
З 1254 па 1264 ВКЛ фактычна не існавала. У 1254 Новагародак быў перададзены Раману, Войшалка пастрыглі ў манахі, Міндоўг павінен быў задаволіцца сваімі ранейшымі уладаньнямі захоўваючы тытул караля. У 1258 Войшалк выйшаў з кляштара, забіў Рамана і зноў пачаў уладарыць у Новагародку, але быў у канфлікце з Міндаўгам. У 1263 Міндоўг быў забіты змоўшчыкамі і яго месца заняў узурпатар – жамойт Транята.

• 2. Войшалк (1264 - 1267) – фактычна заснавальнік ВКЛ, у 1264 аднавіў дзяржаву. З 1265 уладарыў разам са Шварнам, у 1267 вярнуўся ў кляштар пакінуўшы вялікакняскі пасад Шварну.
• 3. Шварн (1267 - 1268)
• 4. Від (1268 - 1270)
• 5. Трайдзень (1270 – 1282)
• 6. Будзікід і Будзівід (1282 – 1290) – відаць уладарылі разам
• 7. Будзівід (1291 - 1294)
• 8. Віцень (1294 – 1316)
• 9. Гедзімін (1316 - 1341)
З 1341 па 1345 у ВКЛ быў час бязуладзьдзя. Некаторыя гісторыкі лічаць, што ў гэты час уладарыў Яўнут, але больш верагодна, што ён быў самым малодшым сынам Гедзіміна і на час сьмерці бацькі яшчэ не меў удзела і жыў у Вільні пры бацьках. Уладныя ж амбіцыі мела яго маці, апошняя жонка Гедзіміна – смаленская князёўна Леанідыя (Еўна), што і засьведчана у летапісах. Пасьля сьмерці Леанідыі выступілі ў 1345 годзе Альгерд з Кейстутам.

• 10. Альгерд і Кейстут (1345 - 1377) - уладарылі разам
• 11. Кейстут і Ягайла (1377 – 1381) - уладарылі разам
• 11. Кейстут (1381 – 1382)
• 12. Ягайла (1382 – 1392) – з 1386 кароль польскі пад імем Уладзіслаў II
• 13. Вітаўт (1392 – 1430)
• 14. Сьвідрыгайла (1430 – 1432)
З 1432 па 1439 у ВКЛ ішла фэадальная вайна. У 1432 супраць Сьвідрыгайлы ажыцьцявілася змова часткі фэадалаў якая абрала вялікім князям Жыгімонта Кейстутавіч. У 1432 - 1439 гадах у ВКЛ фактычна было два вялікіх князя – Сьвідрыгайла і Жыгімонт, якіх падтрымлівалі розныя феадальныя групоўкі і рэгіёны дзяржавы.
• 15. Жыгімонт I (1439 – 1440)
• 16. Казімір Ягелончык (1440 - 1492) - з 1447 кароль польскі пад імем Казімер IV
• 17. Аляксандар Ягелончык (1492 - 1506) - з 1501 кароль польскі
• 18. Жыгімонт II Стары (1506 – 1548) – адначасова кароль польскі пад імем Зыгмунт I
• 19. Жыгімонт III Аўгуст (1544 – 1572) – з 1548 адначасова кароль польскі пад імем Зыгмунт II
• 20. Генрык Валезы (1573) – адначасова кароль польскі
• 21. Стэфан Баторы (1576 – 1586) – адначасова кароль польскі
• 22. Жыгімонт IV Ваза (1587 – 1632) – адначасова кароль польскі пад імем Зыгмунт III
• 23. Уладзіслаў Ваза (1632 – 1648) - адначасова кароль польскі пад імем Ўладзіслаў IV
• 24. Ян Казімер Ваза (1648 – 1668) - адначасова кароль польскі пад імем Ян II Казімер
• 25. Міхал Вішнявецкі (1669 – 1673) - адначасова кароль польскі
• 26. Ян Сабескі (1674 – 1696) - адначасова кароль польскі пад імем Ян III
• 27. Аўгуст Моцны (1697 – 1706) - адначасова кароль польскі пад імем Аўгуст II
• 28. Станіслаў Ляшчынскі (13 ліпеня 1704 – 1706) – адначасова кароль польскі пад імем Станіслаў II, абраны канфэдэрацыяй. Да адрачэньня ў 1706 годзе Аўгуста Моцнага уладарыў адначасова зь ім.
• 27. Аўгуст Моцны – другі раз (1709 – 1733) - адначасова кароль польскі пад імем Аўгуст II
• 28. Станіслаў Ляшчынскі - другі раз (1733) - адначасова кароль польскі пад імем Станіслаў II
• 29. Аўгуст Сас (1733 - 1763) - адначасова кароль польскі пад імем Аўгуст III
• 30. Станіслаў Аўгуст Панятоўскі (1764 – 1795) - адначасова кароль польскі

Вось біяграфія Міндаўга:
Міндоўг

Міндоўг
Міндоўг (лацінкай Mindoŭh, Mindowh, па-польску Mendog, па-расейску Миндовг, па-летувіску Mindaugas) — заснавальнік і першы Вялікі князь Вялікага княства Літоўскага. Час ягонага кіраваньня — прыблізна ад 1230-х да 1263 году. Міндоўг аб'яднаў пад сваёй уладай землі Наваградчаны, Чорнай Русі, усходнія землі сёньняшняй Летувы і частку Полаччаны ў адну дзяржаву.
Па аб'яднаньні летапіснай Літвы з Наваградзкім княствам і ўтварэньня новай дзяржавы Міндоўг, які быў паганцам, мусіў прыняць хрысьціянства. Паводле Густынскага летапісу, ужо ў 1246 годзе ва ўласнай рэзыдэнцыі ў Наваградку ён ахрысьціўся ў праваслаўе — веру сваіх падданых русінаў-беларусаў, аднак палітычная сытуацыя змусіла Міндоўга праз пэўны час яшчэ раз змяніць веравызнаньне і навярнуцца ў каталіцтва. За абяцаньне прыняць хрысціянства рымскага абраду і аддаць ва ўладаньне інфлянцкім рыцарам частку Жамойці ў 1251 годзе Міндоўг атрымаў падтрымку магістра Інфлянцкага ордэну і перамог кааліцыю. Рымскі папа Інакенці IV узяўся асабіста апекавацца Міндоўгам. Вянцом найлепшых стасункаў з Захадам сталася ягоная каранацыя. 6 ліпеня 1253 году Міндоўг прыняў тытул караля ў рэзыдэнцыі ў Наваградку, які тады быў праўдападобна сталіцай Вялікага княства Літоўскага. У сучаснай Летуве ў гонар каранацыі Міндоўга 6 ліпеня адзначаецца Дзень дзяржавы. Міндоўг атрымаў ад рымскага папы каралеўскую карону. Афіцыйна княства рабілася каралеўствам, што стварала падставы для стабільнасці ў стасунках з эўрапейскімі дзяржавамі. У 1255 годзе рымскі папа прызнаў Міндоўгавага сына ягоным пераемнікам і дазволіў каранацыю, і гэта яшчэ больш умацавала пазыцыі Міндоўга ў хрысьціянскім сьвеце. Аднак гэтакай эўрапейскай арыентацыі Міндоўг трымаўся ня доўга. Ужо на пачатку 1260-х гадоў ён разарваў пагадненьне з Інфлянцкім ордэнам, а потым і з папам ды пачаў адкрытую вайну супроць сваіх былых хаўруснікаў. Быў забіты ў 1263 годзе ў выніку змовы. (Паводле артыкулу Генадзя Сагановіча)
Гісторыкі дагэтуль не дасягнулі кансэнсусу нават па самых фундамэнтальных пытаньнях біяграфіі першага вялікага князя. Вось шэсьць пытаньняў, якія былі сфармуляваныя яшчэ ў 1939 годзе З.Івінскісам, якія так і ня маюць пэўных адказаў:
1. ці Міндоўгу належыць вызначальная роля ў стварэньні ВКЛ;
2. якім было сапраўднае паходжаньне Міндоўга;
3. дзе была сталіца яго дзяржавы;
4. праблема аўтэнтычнасьці даравальных дакумэнтаў на карысьць Лівонскага ордэну;
5. калі Міндоўг быў больш шчырым — прымаючы хрысціянства ці парываючы зь ім;
6. якой агульнай ацэнкі заслугоўвае ён з пазыцыяў сёньняшняга часу? Як вырашыць літоўска-беларускія пытаньні што да характару ВКЛ?
Папярэднік:
--
вялікі князь літоўскі
1245 - 1253
Наступнік:
Войшалк

А вось пячатка Міндаўга:
Руніцкі надпіс на пячатцы князя Міндоўга
Вядомы досыць позні руніцкі надпіс сярэдзіны 13-го стагоддзя, калі, здавалася б, славянскія руны ўжо вышлі з ужывання. Гэта адбітак пячаткі князя Міндоўга, на якім намаляваны рыцар з паднятым мячом, які скача на кані, - асноўны элемент герба "Пагоня". Малюнак адбітка пячаткі (Мал.8) быў апублікаваны ў кнізе Ў.У. Ластоўскага "Кароткая гісторыя Беларусі" у 1910 г. у Вільні, але руніцкі надпіс быў прачытаны толькі нядаўна [6].

Мал. 8. Малюнак адбітка пячаткі князя Міндоўга.
На Мал. 9 руны на пячатцы прадстаўлены ў выглядзе радка знакаў, сустракаемых у іншых славянскіх руніцкіх тэкстах (пачынальна злева знізу і далей па гадзіннікавай стрэлцы).


Мал. 9. Руніцкі надпіс на пячатцы, прадстаўлены ў выглядзе радка.
Надпіс чытаецца так: "С-ВА-Е ПЕ-ЦА-{ТЪ-А} КЪ-НЪ-Е-ЗЬ МЪ-І-НЪ-ДА-У-ГЪ ЗЪ-ТА-ВЪ-І": («С-ВА-Е ПЕ-ЦА-{ТЪ-А} КЪ-НЪ-Е-ЗЬ МЪ-И-НЪ-ДО-У-ГЪ ЗЪ-ТА-ВЪ-И»), што на сучаснай рускай мове азначае: "СВОЮ ПЯЧАТКУ КНЯЗЬ МІНДАУГ СТАВІЦЬ".
(Як бачыце Міндаўг размаўляў і пісаў на старажытнай беларускай мове. А пры чым тут руская?)
Як следуе з некаторых сярэднявечных летапісных крыніц, імя гэтага князя прамаўлялася, як Міндоўг, але руны " V " у імі на гэтым надпісе відавочна няма. Як жа магло паўстаць такое розначытанне? У гэтым надпісу частка знакаў з'яўляюцца складовымі рунамі. Таму чацвёрты (падвойны) знак імя можа чытацца, як складовая руна "ДО", а галосная руна " I " пасля яе, як гук "У". Тады ўсё імя гучыць, як "МИНДОУГ". У Беларусі і зараз, замест гуку "у" прамаўляюць кароткі гук "ў" і нават літару такую ў свой алфавіт дадалі, "у кароткае": ў. Напрыклад, слова "усё" пішацца і прамаўляецца, як "ўсё". Гэта значыць напісанне славянскімі рунамі імя "МИНДОУГ" эквівалентна напісанню гэтага імя на кірыліцы, як "МІНДОЎГ", а на сучаснай беларускай мове - "МІНДОЎГ". (Гэта ў першую чаргу падкрэслівае, што руны напісаны на беларускай мове)
У Табліцы 1 прыведзена прыкладная гукавая адпаведнасць сустракаемых у надпісы рун. Руніцкія знакі, не меўшыя другога, галоснага гуку, выкарыстоўваюцца, як літары.

Табліца 1. Прыкладная гукавая адпаведнасць сустракаемых у надпісы рун.


Спецыфічнае вымаўленне некаторых рун гэтага надпісу ў Табліцы 1 дадзена ў дужках.
Наяўныя на малюнку паабапал ніжняй часткі хрысціянскай кароны два асобных знака, відаць, ставяцца да рэлігійнай сімволікі.
Такім чынам, на Мал. 8 намалявана асабістая пячатка князя Міндоўга, выкананая цалкам старажытнаславянскімі руніцкімі знакамі, частка з якіх ужыта, як складовыя руны, а частка знакаў выкарыстана ў якасці літар.
Славяне гэтага ўзніклага ў 13-м стагоддзі новага Літоўска-Рускага княства (не варта блытаць з сучаснай Літвой), частка з якіх раней былі жыхарамі Кіеўскай Русі, размаўляла на славянскай мове і пісала на кірыліцы, а частка - былі выхадцамі з Усходняй Прусіі (Порусіі) і маглі захаваць руніцкую пісьменнасць. Уваходзячы ў канфедэрацыю з каталіцкім каралеўствам Польскім, дзе выкарыстоўвалася лацінка, у Вялікім княстве Літоўскім па-ранейшаму захоўвалася руская мова (зусім ужо здурэлі - руская мова ў ВКЛ), а ва ўнутраным справаводстве выкарыстоўвалася кірыліца, не гледзячы на тое, што некаторая частка насельніцтва была змушана перайсці да каталіцкага веравызнання.
Здавалася б, чытанне гэтага надпісу не дадало ніякай новай інфармацыі: надпіс толькі пацвярджае прыналежнасць пячаткі Міндоўгу. Але з гэтага як раз вынікае, што надпіс прачытаны правільна. Ужыванне ў надпісы на асабістай пячатцы старажытнаславянскага руніцкага ліста са ўсёй пэўнасцю кажа аб славянскіх каранях гэтага князя. Больш таго, у 13-м стагоддзі такі надпіс падкрэслівае прыналежнасць князя да дахрысціянскай традыцыі, па-за залежнасцю ад яго змушанага супрацоўніцтва з той або іншай галіной хрысціянства.

(Гэта толькі яшчэ раз падкрэслівае, што беларусы мелі пісьменнасць на пачатку н.э., а беларуская мова ёсць найстаражытнейшая мова і уяўляе сабой гістарычную каштоўнасць)

И такая заунывная тоска по феодализму! Посадить бы в машину времени и для выяснения подробностей лет эдак на пять в это самое княжество, чтобы на личном опыте все прелести и достижения того времени познали. " Остаться в живых" -- но Белорусский вариант.

Вельмі добра што Белсат(Пад знакам Пагоні) і Хартыя пачалі прапаноўваць гледачам\чытачам праграммы\выказванні пра нашу сапраўднаю гісторыю,бо існуючая цяпер на нашай роднай зямлі улада не змагла нават аргументаваць існаванне-з'яўленне "дзяржаўнага" чырвона-зяленага флага і герба-пахавальнага вянка.Мы (наша дзяржава) ўсе роўна прыйдзем да сапраўднай гісторыі,сцяга (бел-чырвона-белага) і герба (Пагоня).Кола гісторыі не спыніць малаадукаваным "кіраўнікам" з пад Магілева.

“Містыка-яна”

Я ведаю Вас, Вы вясёлая,
Шчырая, любіце восень
І там, дзе Вы нарадзіліся
Наўкол былі сосны-сосны

Між імі, быццам між вежаў
Вы сноўдалі весела дзіцем
І сунічкі на ўзьбярэжжах
Прасілі: “І нас вазьміце...”

І вецер аб Вас клапатліва
Гудзеў у галінах вецьця
І сонейка палахліва
З-за хмарак дзівілася дзецям.

...І гэтая перспэктыва
Застаецца непераможнай,
Шчасьлівы Вы, не-шчасьлівы –
Яна ўсё жыцьцё ўпрыгожвае

І калі Вы любіце восень,
То толькі таму, што вясна
Ў Вас нешта такое просіць
Што мае восень адна

русские следовали и следуют древней библейской доктрине
разделяй и властвуй
нас разделили фактически стравили друг с другом историю переписали теперь нам оказались ближе нынешние русские-азиаты чем нынешние литовцы

andro, 20:50, 9.07
Было бы хорошо если бы появился блок статей о нашей историии коротко ,тэзисно простым азбучным языком с сылками на литературу.Людям интересно. А по ссылкам сами искали бы литературу и изучали более углубленно.
==================================================
Фактычна зняў у мяне з языка. Даўно хацеў параіць Хартыі зрабіць пастаянны блок артыкулаў па гісторыі Літвы=Беларусі. Вельмі цікавы форум у беларускай (па месцы выдання) газеты "Аналитическая газета Секретные исследования" -- http://secret-r.net. Там на сёння ў раздзеле "Гісторыя" -- 10764 каментары. Праўда, там ідзе жорсткая бойка гісторыкаў-прафесіяналаў, а не пачаткоўцаў .Я думаю, што і Хартыя магла б стварыць па гэтаму прынцыпу свой пастаянны гістарычны форум, але не для прафесіянаў, а для пачаткоўцаў.
З кожным годам у геаметрычнай прагрэсіі расце колькасць людзей, якія цікавяцца гісторыяй Беларусі. Здавалася б, што цікавага ёсць у маім Глыбокім? Касцёл ды царква! Але кожныя выходныя на прыкасцельным пляцы стаіць да 10 турыстычных аўтобусаў. Прыязджаюць з Полацка, Мінска, Віцебска, санаторыя "Нарач"... Да 800 чалавек за суботу і нядзелю!!!
Зрабіўшы такі "навучальны" блок па гісторыі Беларусі Хартыя неймаверна шмат прыцягне моладзі на свой сайт, бо школьнікі, паводле школьнай праграмы, мусяць пісаць рэфераты па гісторыі Беларусі. А тут такі будзе падарунак!!!

тримайтесь, брати. пора московським вєлікодержавникам та їхнім холуям монголо-татарським вказати на їхнє історичне місце-залєшанське болото. Україна з вами. покличете - допоможемо.

Евгений, 20:23, 10.07
Очень важная тема !
Радует, что литовцы сохранили герб нашего общего государства.
================================================
2 чэрвеня 2009 г. АРЛ афіцыйна зацвердзіў герб Віцебскай вобласці, дзе асноўным элементам ёсць Пагоня. Cённяшнімі гербамі Лепеля і Верхнядзвінска, таксама ёсць Пагоня.
Пілігрымы з Віцебскай дыяцэзіі ішлі ў Будслаў у шаліках з Пагоняй.
Так што -- пераязджайце да нас у Віцебскае ваяводства. У нас Пагоня -- афіцыйна дазволеная і няма чаго хваліць жамойтаў. Няхай лепш аддаюць нашую Вільню!

andro, 20:50, 9.07
Было бы хорошо если бы появился блок статей о нашей историии коротко ,тэзисно простым азбучным языком с сылками на литературу.Людям интересно. А по ссылкам сами искали бы литературу и изучали более углубленно.
Daminik, 16:08, 11.07

Зайдіце на "Беларускую Палічку" - ...knihi.кропка.com . Знойдзеце там. (можна адкрыць і праз google).
Там на першай старонцы ёсьць як раз праграмныя рэчы для пачакоўцаў - Арлоў, Сагановіч "Дзесяць вякоў беларускай гісторыі" ды "150 пытанняў і адказаў з гісторыі Беларусі".
А Хартыі варта б было зрабіць пастаянную спасылку на гэтыя рэчы.

Супер статья!! спасибо автору!

Жыве Лiтвiнiя?

Величие народа или нации возникает не по воли кого-то и не по собственному желанию - это время определяет. Если литвинов (в древнем понимании) на территории современной Беларуси нет, то в этом нет вины каких-то "русских" кагановичей, сталиных или сусаниных. Да и задайте себе вопрос - кто вы потомки живущие на территории Беларуси? Может быть отпрыски не великих литвинов, а каких-то негодных завоевателей - москалей, немцев и т.п.? Да и достойны ли вы и имеете ли вы право на славу древних литвинов?

Думаю, всё же не Лiтвiнiя, а Лiтва (не путать с Лиетувой, они кажется так себя называют).

Мне просто нечего добавить к коментариям. Хотя...

ХАРТИЯ МОЛОДЦЫ!
ВОТ ПАТРИОТЫ!
ПАТРИОТ ДОЛЖНО ЗВУЧАТЬ ГОРДО!
БЕЛОРУСКИЙ ПАТРИОТ ВДВОЙНЕ ГОРДО!
РОДИНА МОЖЕТ БЫТЬ ТОЛЬКО ОДНА!
НУЖНО ТВЁРДО ЗНАТЬ ИСТОРИЮ СВОЕЙ РОДИНЫ!

И ещё: М.Веллер кажется сказал как-то так:
Величие предков воодушевляет потомков.История это бессмертие...

Адольф Виссарионович, 2:27, 10.07

Хотите знать больше о нас - литвинах - читайте книгу И. литвина "Затерянный мир 2".
Кто-нибудь знает, где найти эту книгу? Первую часть нашел на либ.ру. А эту ну никак...

жаль, что не смогу написать пост на родном языке ... давно не практиковался ...

почитал ... порадовался :) ... хоть и уже и не общаюсь па-беларуску, но в всегда в душе остаюсь беларусам ... работал в германии, местных приучил, шо я не из "вайсруссланд" а из "беларуси" :) ... в конторе все знали и учили коллег из англии (при мне было) - " он не из украины ... и даже не из вайсрусланд ...он из беларуси!!!" ... после этого следовали извинения в мой адрес ... мол ошибочка вышла :) ... возможно глупо, но именно там понимаешь кто ты, откуда ты и чем ты отличаешь от остальных братьев славян ... точно так же приучил своих коллег в Москве ... "я для вас всегда бульбяшом буду, а вы для меня москалями :)" .... кто-то обижается ... :) а вообще ... я горжусь тем, что я БЕЛАРУС ... и сын мой будет БЕЛАРУСОМ!

Статья в "Комосмолке" конечно же не открытие. В 1982 году, на уроке истории в 8 классе в принципе нам рассказывал об этом и многом другом!!! наш учитель истории. В статье есть небольшие неточности, но существекнные. В частности про топоним "Беларусь". Беларусами часть граждан Литвы (Полоцкая, Витебская, Смоленская, Могилёвская и т.д. земли) всё таки называл и в 15 веке Напр., в сер. 15 в. римский легат Э. С. Пикаламини (будущий папа Пий ІІ) отмечал, што «русины и многие из Литвы» придерживаются греческой веры, а другие из Литвы, поклонялись идолам... Таких документов много, где замли восточной и северо восточной части ВКЛ называли "АльбаРосией" "ВайтРутенией", "Белой Русью", в зависимости от языка современника. Кстати украинцев русинами не называли. РУСИНЫ до сих пор живут на территории Украины, Словакии и Венгрии как отдельная народность (автору сей факт стыдно не знать). А беларусами нас в древности назвали и сейчас называют хотя бы наши соседи латыши - БАЛТКРИЕВУ, а русских - КРИЕВУ. Узнаёте "КРИЕВУ"- Кривичи, а БАЛТКРИЕВУ !!! - Белые Кривичи (примерно так), то есть тех граждан ВКЛ, котороые проживали на территории современных Витебской и Могилёвской обл, где проживали КРИВИЧИ. Вообще я думаю эта статья носит больше политический характер. Таким образом наши власти пытаются выбить у нашей и без того хилой опозиции коня. Пожелания: прежде чем писать такие статьи в газете, которую читают тысчи людей, обращайтесь к первоисточникам и к историкам, которые этой темой занимаются десятки лет. У нас на Литве их много. С уважением к читающим Dimash!

Рэч Паспалiтая - Rzecz Pospolita - дословный перевод с латинского res publica - что означает "общее дело".

Цитататы:
luna
Местный мудрец
Пол:
Lithuania

Династия великих князей литовских была балтского происхождения Но она с очень раннего времени подверглась славянизации и стала говорить и писать на славянском (конкретно: старобелорусском) языке. От этого факта не отвернёшься.
____________________________________________________________
Родным языком великого князя литовского и короля польского Казимира Ягайловича (1427-1492) был язык, который тогда назывался "русинским" (т.е. старобелорусский), на котором он и разговаривал в Кракове, между прочим (как отмечают сами польские источники (что неудивительно, поскольку отцом Казимира был Ягайло, который других языков кроме русинского вообще не знал; матерью – друцкая княжна Софья Гольшанская). Хотя Казимир знал польский язык. В отличие от своего отца Ягайло (1350-1434) – который, даже будучи королём Польши, до конца жизни так и не не выучил польского языка, а говорил исключительно по-русински (по-белорусски) – что также отмечали польские источники.
__________________________________________________________________
Витовт сказал, что Жемайтия является частью Литвы и назвал жемайтский язык литовским. Но речь шла об удержании в составе государства целой провинции. Всё же здесь Витовт немного приврал: он всё-таки употреблял титулатуру "Литовский и Жемайтский", что показывает, что Жемайтия рассматривалась как отдельный регион. Ранее, в 1398 г. по условиям Салинского перемирия Витовт отдал Тевтонскому ордену ВСЮ Жемайтию. Разве так поступают с Родиной, с землёй, которая является "неотъемлемой частью" Литвы? Конечно, нет. Да и история показывает, что Жемайтия до 1422 г. почти никогда в составе ВКЛ не была и никакой "неотъемлемой" частью Великого княжества отнюдь не являлась. Но потом, когда у Витовта наладились отношения с Краковом и Москвой, он передумал, и в ход пошли дипломатические уловки: всё-таки в этом документе Витовт немного приврал, чтобы включить Жемайтию в состав ВКЛ.
_____________________________________________________________________
А вообще, как сказал Дед Талаш, 10:17, 10.07:

Литовцам надо сказать за то, что они с самого образования своего государства (1919 г) лелеют и сохраняют свою (нашу) историю.

С Уважением.

Час раскідываць каменні і час збіраць каменні!
Паступова надыходзіць той час, калі летувісам прыйдзецца вярнуць нам нашыя гістарычныя землі, як бы яны не хацелі.

Статья очень правильная, но с множеством комментариев о Московии и России я не согласен. Россия это не Московия, Московия последовательно присоединила (захватила) Владимир, Н.Новгород, Псков, Тверь, В.Новгород, Рязань, Казань, Астрахань, Урал, Сибирь, Ногайское ханство, Смоленск, Южную Русь по левому берегу Днепра и после этого стала Россией. Далее Петр, завоевав Ингерманландию, Эстляндию, часть Курляндии и присоединив Дальний Восток и Дагестан, создал Российскую империю со столицей в Санкт-Петербурге. Жечь Посполиту делили уже германские монархи из Берлина, Вены и СПб, не имевшие никакого отношения к Московии. Все рассуждения, приравнивающие россиян и русских к москалям, ничтожны и смехотворны. Скажите петербуржцам, казанцам или новгородцам, что они - москали, и услышите нелицеприятный ответ. Однако современная Беларусь не является преемником ВКЛ (также как и совр. Летува). Оба эти государства созданы только при распаде Российской империи.

Слова польского гимна звучват как то так: "...ешчэ Польска не згинэла покуль мы жэвэмы..." Я это к тому, что пока есть люди, которые называют себя литвинами - Литва существует, потому, что есть те, кто считает себя её гражданами. Слава Великой Литве! Слава на веки!

а кульна сказана: "литвин - это, как паспорт СССР". У СССР былі літвіны?

NB, дзякуй за падтрымку Польшчы. Цвярозы погляд па-над дваровымi спрэчкамi.

"Кстати, на литовском «бел» означает «балт», поэтому белорус означает «балторус»… "- ета фраза хорошо показывает "компетенцию" автора и как можно легко нести дезинформацию и "выводы" о том что белорусы ето балты.

на литовском «бел» означает БАЛТАС - БЕЛЫЙ - Белорусь - Белая Русь а не Балторус.

Я сам литовец то утверждения что "на литовском «бел» означает «балт», поэтому белорус означает «балторус»" - такая ерунда - автору долвжно быть стыдно.

Всё полнейший бред и псевдоисторическая ложь.
Первейшее, что вызывает рвотный рефлекс - сам заголовок статьи "Ягайло и Витовт говорили по-белорусски". Шановни Панове, по-каковски по-белорусски??? Вы бредите? В Великом княжестве Литовском языком канцелярским, как минимум, был русский... Изучайте историю тщательнее и поменьше сочиняйте "фентези". Современный белорусский говор (мова) был разработан в стенах Санкт-Петербургской Академии наук в 19 веке на основе крестьянских диалектов, определенно с целью унизить народ, навязав ему сугубо деревенский говор. На счет убеждения литвина в том, что он русский... Никого убеждать и не надо было ни когда... по данным переписи 1897 года, жители территорий, находящихся ныне в территории РБ, называли себя руськими, что вполне естественно.
Так что, господа фантасты, не смущайте умы добропорядочных граждан.

Цитата:
"Династия великих князей литовских была балтского происхождения Но она с очень раннего времени подверглась славянизации и стала говорить и писать на славянском (конкретно: старобелорусском) языке. От этого факта не отвернёшься. "
"Родным языком великого князя литовского и короля польского Казимира Ягайловича (1427-1492) был язык, который тогда назывался "русинским" (т.е. старобелорусский)"

Помылок!!! Если автор хоть раз пытался почитать документы ВКЛ на языке оригинала, то не мог бы не заметить, что тот язык, на котором написаны документы, не имеет ни чего общего с современной белорусской мовою. Тем паче, хочу подметить, что канцелярский, как минимум, язык ВКЛ называется западнорусским, сиричь - руским!!! А язык просторечья назывался простая мова. Обратите внимание на разницу: руский ЯЗЫК и простая МОВА(говор)!!! А теперь вдумайтесь - белорусский соременный язык, на самом белорусском языке, называется беларуска мова. МОВА, господа присяжные заседатели! ГОВОР, а не язык... Что еще доказывать и ломать копья? В словянских языках, даже на ятвяжском микроязыке полесья, для знаковой системы, соотносящей понятийное содержание и типовое звучание, есть слово ЯЗЫК... По-старославянски - язiк, по-русски - язык, по-польски - Język, по-чешски - Jazyk, по-болгагски - език, по-македонски - Jазик, по-сербски - Jузик.... А белорусская - мова, от слова мовить - говорить, сталобыть - белорусский говор... Скажите спасибо Тарашкевичу за создание белорусской мовы, вместо возрождения руского языка.

Цитата Галіна Арцёменка:

"Як бачыце Міндаўг размаўляў і пісаў на старажытнай беларускай мове. А пры чым тут руская?"

Так, Пани Галина Артёменко, язык-то назывался руским!!! И жили руские по национальности - Литвины по гражданству(позднее в ВКЛ) Призываю вас, Шановная Пани, побольше читайте научных работ по исследованиям русского языка от Киевской Руси и по наши дни и поменьше националистического бреда. Я не призываю всех называться русскими, если вас это так беспокоит в связи с самоназванием восточных русских (московитов), но имейте, хотя бы, уважение к своим же предкам, которые называли себя руськими.

А Вы чё эй..то?
Деление во-втором классе проходят. Не думаю чтоб Миндавг делил. Тогда ешчё школ небыло. А вот Витовт, тот точно русский, да и Ягела веть Его, панству сородичь. А московиты - это теже паны, только у них земли по больше будет. А язык наш, они почишче литовцев оберегали, ведь вроде как живописный, свояго Роду - язык Ангелов... или нябёсны понятливы!

К тому же нвастояшчи Литвин про простору думает, а не Галицу галимым отдаць наровит. Приумножение!